Drie van de vier dotcom-bedrijven zijn ten dode opgeschreven. Faillissementen en onvrijwillige overnames liggen overal op de loer. Dat is de mening van de voornaamste e-conomy analist van Wall Streets powerhouse Merrill Lynch.
En hij lijkt gelijk te krijgen: de bewijzen stapelen zich links en rechts op. Sinds het begin van 2000 zijn er bij Amerikaanse dotcoms 5400 banen verloren gegaan. En overal wordt de buikriem aangehaald. Jonge, onervaren managers, die alles weten van ipo’s en durfkapitaal maar niets van crisismanagement, slaan als gekken aan het bezuinigen. Dure advertentiecampagnes worden afgelast en werknemers moeten het plotseling doen zonder de wekelijkse full-body massage op kosten van de zaak. Alle reden dus voor leedvermaak!
Leedvermaak is de kurk waarop de site van de 24-jarige Newyorker Philip Kaplan drijft. Op http://www.fuckedcompany.com kan men anoniem of met vermelding van naam en functie melden wie of wat er nu weer in de fout gaat in de wereld van de webbedrijven. Fuckedcompany is een woordspeling op de titel van de Internetbijbel Fast Company. Kaplan daagt bezoekers uit om geruchten, roddels en echte nieuwtjes uit webland te mailen naar fuckedcompany. De response is enorm. Volgens Kaplan – die zelf probeert een consultingbedrijf op te zetten op het web – trekt zijn site nu meer dan 200.000 bezoekers per dag. Een stuk of honderd daarvan laten een roddel, een gerucht of een waardevolle primeur achter.
Een willekeurige greep uit de berichten levert het volgende resultaat op. Onder het kopje ‘Vice-president for one day’, vermeldt het bericht dat een website in juni een vice-president klantenservice inhuurde die het al na één dag voor gezien hield. Op dezelfde dag meldt de site, onder de kop "WebsitePros fucks more than 100 in one day", in goed Nederlands dat WebsitePros meer dan honderd medewerkers zou hebben ontslagen. Op een andere dag opent fuckedcompany met "Summer intern takes over bizdev", een bijdrage waarin wordt beweerd dat het management van eLuxury.com met stille trom is vertrokken en het bedrijf nu gerund wordt door een onbezoldigde stagiaire. En onder de kop "Paychecks are not important" wordt uiteengezet dat metalogics.com geen geld meer heeft om salarissen te betalen maar dat het personeel is gevraagd om zonder betaling door te werken. Voor ons in het verre Nederland zijn bovenstaande berichten wellicht niet zo indrukwekkend omdat het om ons onbekende bedrijfjes gaat. Maar het geeft wel een ontwikkeling aan die ook hier in het verschiet ligt.
Hoe kwam Kaplan op het idee van fuckedcompany? "Ik speelde altijd een e-mail spelletje met vrienden waarin we compleet domme ideeën bedachten voor fictieve Internetbedrijven die toch investeerders zouden vinden." In mei van dit jaar ging Kaplan een stap verder en lanceerde de site die moest laten zien hoe dom de ideeën van echte Internetbedrijven wel niet kunnen zijn. Kaplan: "Ik zat me een beetje te vervelen en toen heb ik in een weekend de site in elkaar gedraaid."
Deadpool
Het aardige is dat er op fuckedcompany ook nog leuke prijzen zijn te winnen met de ellende van kwakkelende dotcoms. Dat kan met Kaplans variant op de celebrity deadwatch. In een celebrity deadwatch – ook veel gespeeld op Internet – kiezen de deelnemers een topvijf of toptien van beroemde personen die binnen een jaar zullen sterven. Een mogelijke topvijf zou er zo uit kunnen zien: 1. Keith Richards; 2. Prins Bernhard; 3. Ronald Reagan; 4. Jos Lamerts; 5. Lance Armstrong. Nu is het onwaarschijnlijk dat Lance Armstrong binnen een jaar zal sterven, maar juist daarom zou zijn vroegtijdig heengaan – een lelijke val van de fiets, om maar een voorbeeld te noemen – een heleboel punten opleveren voor degene op wiens lijstje hij staat.
Bij de fuckedcompany dotcom deadpool kiezen de deelnemers iedere week vijf webbedrijven waarover ze slecht nieuws verwachten. Komt er inderdaad in die week bij fuckedcompany slecht nieuws binnen over één van die bedrijven dan verdient de deelnemer daarmee punten. Het aantal punten wordt bepaald aan de hand van een programma dat Filip Kaplan heeft ontwikkeld. Hoe slechter het nieuws en hoe minder mensen de getroffen dotcom in hun topvijf hebben, des te groter het aantal punten dat een deelnemer verdient. Men krijgt 1 punt voor een paar ontslagen en 50 punten wanneer de aandeelhouders een proces aanspannen tegen het bedrijf. De volle mep – 100 punten – kan men binnenhalen als een dotcom uit de topvijf zijn site dichtgooit. Het betreffende bedrijf wordt dan trouwens meteen uit de running genomen en bijgezet in The Hall of Fame of Fucked Companies.
Bedoelingen
Voor mensen die maar met moeite afkicken van de EK-pool of het Tour-de-France spel is de dotcom deadpool een aardig alternatief. Maar het feit dat steeds meer mensen met totaal andere bedoelingen surfen naar fuckedcompany geeft te denken. Overigens is – of blijft – niets in de webrevolutie wat het aanvankelijk schijnt te zijn. AOL is ooit begonnen als een mislukt idee om interactieve spelletjes te distribueren over telefoonlijnen. Yahoo! was ooit een webindex. Fuckedcompany begon als een geintje, maar wordt plotseling door insiders in de e-conomy beschouwd als een zeer waardevol bron van informatie.
Journalisten speuren tussen de roddels op fuckedcompany naar een primeur. Durfkapitalisten doorspitten de site op zoek naar informatie over bedrijven; informatie die ze niet hebben over bedrijven maar wel hadden moeten hebben voor ze er geld in staken. Webenterpreneurs wroeten door het nieuwsaanbod onder recent fucks in de hoop de naam van een concurrent in slechte doen aan te treffen. Headhunters loeren op slecht nieuws om te zien bij welke zinkende dotcoms de bemanning rijp is om te deserteren.
Kaplan kan aan de hand van de e-mailadressen van hen die mailen, zien wie zijn bezoekers zijn. Volgens hem betreft het vaak adressen van consultancy-firma’s, nieuwsmedia en Internetbedrijven.
De onweerstaanbare opkomst van de e-conomy en de explosie van de dotcoms is op alle mogelijke en onmogelijke manieren gedocumenteerd. Zijn we niet tot kotsens toe gebombardeerd met verhalen over twintigjarige ceo’s die zonder ook maar de middelbare school te hebben afgemaakt miljardairs werden? Plotsklaps waait de wind uit een andere hoek en schrijft iedere analist dat hij reeds heel lag geleden – ongeveer toen Columbus voor het eerst de Atlantische Oceaan overstak – heeft voorspeld dat de gelederen van de dotcoms drastisch zouden worden uitgedund. Dankzij Philip Kaplan kunnen we nu ook de ondergang van de dotcoms van dichtbij meemaken. Geen vermaak is beter dan leedvermaak.