De vijf politiescholen in Nederland gaan grootschalige netwerken inzetten bij het opleiden en bijscholen van de 45.000 agenten. Om de voortgang van het onderwijs te monitoren en te sturen, gebruiken de opleidingen het onderwijsmanagementsysteem van het Amerikaanse IT-bedrijf Docent. Het werkt middels een gesloten netwerk dat toegankelijk is via Internet.
In de hal van de politieschool in Leusden bekijken twee agentes-in-opleiding, op blote voeten en gestoken in judokakleding, hun rooster. Buiten jagen aankomende agenten in oude politieauto’s met loeiende sirenes op een acteur die een boef naspeelt.
Dergelijke praktijkoefeningen worden volgens directeur van het Politie Kennisnet Wim Broer nooit vervangen door het web. Datzelfde geldt voor klassikaal onderwijs. Wèl wordt het binnenkort mogelijk om een deel van de opleiding via het intranet te volgen, dan wel het geleerde nog eens in te zien. Het systeem van Docent vormt hiervoor het platform. Het biedt straks wetsartikelen, jurisprudentie, checklisten en toelichtingen, die overal vandaan zijn te bestuderen. Gelijktijdig administreert het de vorderingen van iedere individuele agent.
Bang voor verlies van werk hoeven de huidige zeshonderd politiedocenten niet te zijn. "Door het inzetten van deze leermiddelen komt er juist veel meer werk." De mogelijkheden om het onderwijs te monitoren maken dat docenten volgens Broer naast het overdragen van kennis de leerlingen meer zullen gaan begeleiden en coachen. Bij de meeste docenten is de angst voor de vernieuwing van het politieonderwijs verdwenen, vertelt Broer. "Ze vinden het wel spannend."
Opfrissen
Broer schetst de veranderingen die de verschillende politie-opleidingen de komende twee jaar tegemoet kunnen zien. Opereren de huidige opleidingen op veel terreinen te zelfstandig van elkaar, de nieuwe politieopleiding zal op ieder niveau in het hele land hetzelfde zijn.
Agenten kunnen binnenkort ook thuis of elders van achter een computer nog cursussen volgen of hun kennis opfrissen. "Verandert de wet voor opsporingsbevoegdheid, dan moeten wel zo’n duizend in zware delicten gespecialiseerde rechercheurs worden bijgeschoold. Hun werk moet niet bij de rechter stranden omdat het niet wettelijk toegestaan blijkt: Wat mag ik, en hoe moet ik dat doen?"
Tenslotte worden de scholen waar mogelijk vergelijkbaar met andere Nederlandse instituten, zoals regionale opleidingcentra, havo en vwo en universiteit. Volgens Broer is dit laatste vooral om tegemoet te komen aan de wens van de agenten. "Veel van de nieuwkomers willen niet hun leven lang agent zijn. Door de diploma’s nauwer aan te sluiten bij andere opleidingen, bieden we deze agenten meer kans op ander werk."
Naast de scholen krijgen ook de politiecorpsen steeds meer contact met elkaar via het intranet. Het intranet leent zich volgens Broer uitstekend voor het delen en evalueren van de kennis. Dat kan via discussiefora maar ook door de beste tips op te nemen in de standaard handleidingen. Meer dan ooit tevoren, zo meent Broer, krijgen de uitvoerende agenten en de docenten kans om kennis en ervaringen uit te wisselen. "De politie in Amsterdam denkt vaak alles al te kunnen. Maar het corps in Groningen doet bijzondere dingen waar ze in de hoofdstad nog van kunnen leren."
Carrièreontwikkeling
Om de nieuwe stijl van opleidingen goed te kunnen aansturen, passen de politiescholen het systeem van Docent toe. Het Amerikaanse IT-bedrijf, sinds eind vorig jaar op de Europese markt actief, telt volgens eigen zeggen de grootste bedrijven in de Verenigde Staten onder zijn klanten. "We zitten in de toptwee van elektronische dienstverleners en het gebied van educatie", vertelt Maarten de Groodt, directeur van de Europese divisie van Docent. Het bedrijf wil binnen een jaar uitgroeien tot de grootste in Europa op dit gebied.
De Groodt noemt de order van de Nederlandse politie een prachtig voorbeeld van de mogelijkheden die hun systeem biedt. Het systeem brengt alle gegevens omtrent het onderwijs bij elkaar, zoals lespakketten, toetsen, lesroosters en schooladministraties. "Omdat het werkt via het web, zijn de gegevens uit alle andere automatiseringsystemen erbij in te passen. Een politiechef wordt straks door het systeem gemeld wanneer een agent in het corps klaar is voor een volgende stap in de carrièreontwikkeling."
Lespakketten ontwikkelt Docent niet. Wordt daarom gevraagd, dan schakelt het bedrijf andere bedrijven in. "Aan het systeem van Docent alleen heb je niks", schertst De Groodt. "We leveren tools, geen content."
Volgens hem moet uiteindelijk niet alleen duidelijk worden welke modules zijn gevolgd, of dat de agenten meer gebruik maken van de kennisbank, maar of de trainingen leiden tot de gewenste betere resultaten. "Een agent wordt tijdens de hele loopbaan begeleid. Het zal even wennen zijn, maar met dit systeem maakt de politie de blits."
Eerst denken dan doen
"U moet snel meekomen." De gestresste man schiet op de twee aangesnelde agenten af. "Mijn zwager dreigt mijn zus neer te steken!" Dan onderbreekt een commentaarstem het videofilmpje: "Sterke emoties lokken snelle reacties uit. Overhaastheid kan de situatie laten escaleren." De essentie van de uitleg van de commentator: eerst denken dan doen. Het filmpje vervolgt en toont de rustig blijvende agenten die even later de zwager ontwapenen.
Het via het web bekijken van dit in scène gezette drama helpt zowel nieuwe als ervaren agenten een vergelijkbare situatie onder controle te houden. De intranetsite bevat meer dan filmpjes. Er is onder meer een checklist te vinden voor het onderzoeken van een inbraak in een woning. Ook kan de agent zijn geheugen opfrissen met de handleiding voor het vastleggen en onderzoeken van voetsporen.
De politie hoopt met de mogelijkheden van een politiekantoor op Internet het publiek meer te betrekken bij het politiewerk. Voor het algemeen publiek voorspelt directeur van het Politie Kennisnet Wim Broer de mogelijkheid om via het net aangifte te doen van niet emotionele gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld een fietsendiefstal. "Mensen willen daarvoor niet urenlang in de rij staan."