Privacy in het digitale tijdperk zal langzaam maar zeker ten onder gaan in vergaande elektronische surveillance, aldus een panel van top-advocaten.
Het panel trok deze conclusie afgelopen week tijdens een conferentie over misdaad in het digitale tijdperk en de middelen die overheden hebben om die criminaliteit te bestrijden.
Veiligheidsexperts van de Amerikaanse en Britse overheden wonden er evenmin doekjes om. Voormalig MI5- en MI6-baas Lord Justice Murray Stuart-Smith: "Verdekte surveillance zal het enige effectieve antwoord blijken op de groeiende gesofisticeerde misdaad. In toenemende mate zal het welzijn van de massa een schending van de rechten van een enkeling nodig maken."
Deze en soortgelijke verklaringen zijn kolen op het vuur van het recente debat over het gedrag van nationale veiligheidsdiensten op de digitale snelweg. De Franse overheid en de Europese Unie hebben eerder deze maand een onderzoek gelast naar het Amerikaanse Echelon-project, een systeem van spionage-satellieten en afluisterposten dat miljoenen telefoontje, faxen en emails tegelijk kan onderscheppen. Engeland op zijn beurt staat op het punt een controversiële wet door het parlement te jagen waarmee bedrijven gedwongen kunnen worden apparatuur te installeren waarmee de overheid email-berichten kan onderscheppen en decoderen. De FBI Tot demonstreerde afgelopen week aan de pers het over een periode van drie jaar ontwikkelde Carnivore-programma. Ook die technologie is bedoeld om het email-verkeer te ontsluiten voor de spiedende ogen van de veiligheidsdienst – tot grote ontsteltenis van privacy-groeperingen.
Deskundigen zijn echter van mening dat het radicaal vasthouden aan rigide privacy-principes en het bestrijden van online misdaad en -terrorisme niet samen gaan. "De sterke arm van de wet moet de instrumenten krijgen om de strijd aan te gaan", aldus ex-CIA- en voormalig FBI-hoofd William Webster. "Anders zullen we te laat zijn wanneer de bom barst." Mensen zullen de onpopulaire maatregelen op het eerste gezicht alarmerend vinden, maar uiteindelijk zal iedereen eraan gewend raken, zo meent Webster.
George Orwells schrikbeeld lijkt daarmee uit te komen: Big Brother kijkt al mee, en zal alleen maar meer van ons te zien krijgen.