De onderhoudsmonteur die drie maanden geleden het bordje ‘Privacy Please’ aan de deur van een hotelkamer aan Milwaukee’s south-side negeerde, moet de schrik van zijn leven gekregen hebben. Binnengekomen trof hij tot zijn schrik een dode man aan: Philip W. Katz. Met zijn linkerhand omklemde hij een halflege fles Rumple Minze, een sterke Duitse schnapps met een pepermuntsmaakje. Katz is de bedenker van PKZip, het programma om computerbestanden te comprimeren.
In de kamer bevinden zich volgens een verslag in de Wall Street Journal nog verscheidene andere lege drankflessen. Autopsie wijst uit dat Katz is overleden aan een acute bloeding van de pancreas, veroorzaakt door overmatig drankgebruik. Katz werd 37 jaar oud. Zijn dood maakt een einde aan een bestaan dat zich de laatste jaren voornamelijk afspeelt in een wereld van obscure stripbars, anonieme hotelkamers en vervuilde appartementen.
Reeds op de middelbare school blijkt de verlegen en asmatische Katz een buitenbeentje. Zijn medescholieren noemen hem "het elfje" – wat zijn zelfvertrouwen niet bepaald ten goede komt. Philip ontwikkelt de gewoonte om altijd en overal te laat te komen. Er is maar één ding waarin de jonge Katz echt uitblinkt en dat is schaken. Zijn belangrijkste schaakpartner is zijn vader Walter. Wanneer Walter Katz in het begin van de jaren tachtig plotseling overlijdt, komt dat hard aan bij Philip. Katz zoekt troost in een nieuwe hobby: computers. Zijn hobby wordt zijn vak. In 1984 studeert hij af aan de Universiteit van Wisconsin met een diploma in computerwetenschappen.
Bulletinboard
Tijdens en na zijn studie blijft Katz gewoon bij moeder thuis wonen. Communiceren met anderen doet hij vooral via bulletinboards waarop computerfreaks elkaar treffen. In 1985 kondigt hij op een bulletinboard de komst aan van PKArc, zijn eerste compressie-software. Wie het wil hebben, mag het gebruiken. PKArc is shareware: bevalt het de gebruiker, dan betaalt hij een bedrag aan de maker. Katz is overdonderd door het succes. Binnen luttele weken begint het cheques te regenen in de brievenbus van Katz. Aanvankelijk gaat het om cheques met bescheiden bedragen van individuele gebruikers die de software gebruiken om snel te kunnen downloaden. Niet veel later rollen ook vette cheques binnen van onder andere General Motors en IBM. Het bedrijfsleven heeft PKArc ontdekt, en Katz zijn kostje is gekocht.
Strijd
Tussen al die cheques ligt echter op een kwade dag ook een aanmaning van de advocaten van System Enhancement Associates. Dit bedrijf uit New Jersey, marktleider in softwarecompressie, spant een rechtszaak aan tegen Katz: hij zou inbreuk hebben gepleegd op copyrights. Volgens de advocaten van System Enhancement heeft Katz bestaande code versimpeld en herschreven. Door de strijd verkrijgt Katz tegen wil en dank de status van volksheld. Gebruikers van bulletinboards en leden van computerclubs organiseren een campagne om Katz te ondersteunen in zijn juridische strijd. Uiteindelijk komt het buiten de rechter om tot een schikking. Katz herdoopt zijn product tot PKZip en begint een eigen bedrijf met de naam PKWare.
Alcohol
Met het geld komt het goede leven en de eerste stappen op weg naar de ondergang. Philip schaft zich een duur appartement aan en een snelle auto. Ook wordt de eiegnaar van PKWare een goede bekende in het nachtleven van Milwaukee. Hij ontwikkelt een grote dorst naar rumcola’s en pepermuntlikeur. Vrienden en colega’s geloven eerst dat de verlegen Katz eindelijk wat los komt. Het duur echter niet lang voordat ze zich realiseren dat hij zich beweegt op het pad van zelfvernietiging. De consumptie van alcohol wordt hoofdzaak in het leven van Katz, het schrijven van code en het runnen van PKWare zijn bijzaken.
Mama Katz
Wanneer Philip in 1986 van start gaat met PKWare zegt moeder Hildegarde haar baan als verpleegster op. Zij helpt hem bij het runnen van zijn bedrijf. Philip is namelijk geen managerstype. Het duurt niet lang of Hildegarde tekent de licenties, huurt het personeel en neem de beslissingen. Maar hoe meer zij het heft in handen neem, hoe minder Philip zich laat zien. Haar rol wordt steeds dominanter. Dat komt de moeder-zoon relatie niet ten goede. Het personeel klaagt tegen Philip dat zijn moeder alles en iedereen wil controleren. De reactie van Philip is halfslachtig. Aan de ene kant klaagt hij zelf over ma, aan de andere kant neemt hij haar in bescherming. Zijn zorgen duren echter nooit langer dan tot de volgende borrel.
Hildegarde maakt zich in toenemende mate ongerust over het drinkgedrag van haar zoon. Philip laat zich bij PKWare steeds minder zien; contact met de staf onderhoudt hij vrijwel uitsluitend via faxen en e-mail. Wanneer Philip in 1994 een tijd lang spoorloos is, vraagt Hildegarde de politie om zijn appartement te doorzoeken. Een politieman treft Katz daar aan in een onbeschrijflijke puinhoop. Stinkend vuilnis ligt metershoog opgestapeld op de vloer en de stoelen. Katz is razend. Kort daarop draagt hij David Siebenaller, dan directeur van PKWare, op om zijn moeder uit het bedrijf te zetten. Katz is immers eigenaar en dus de baas. Hildegarde vertrekt.
De stripper
Het drankgebruik van Katz heeft hem inmiddels verscheidene veroordelingen opgeleverd wegens het rijden onder invloed. Uit angst voor een verblijf in de gevangenis komt hij nauwelijks nog in zijn appartement en zelden meer op zijn bedrijf. Hij zwerft van hotel naar hotel en brengt zijn avonden en nachten met Bacardi-Cola’s en Rumpel Minze door in stripclubs. Hij raakt bevriend met de stripper Chastity Fischer; zij helpt hem helpt bij het wegwerken van zijn jaarsalaris van 200.000 dollar. Zo vergezelt zij hem op tripjes naar Las Vegas en krijgt ze een auto. Na de dood van Katz biecht Chastity haar hele verhaal op in de Milwaukee Journal Sentinel. "Je kon Phil gewoon vertellen wat hij moest doen en dan deed hij dat", zegt de stripper. "Ik denk dat hij van binnen gewoon een kind was."
Bevrijd
In de zomer van 1999 onderneemt Katz tot verrassing van iedereen in zijn omgeving een vertwijfelde poging om zich te bevrijden van de alcoholduivel. Hij zit acht weken in een afkickprogramma en is daarna zeven maanden alcoholvrij.
De opgave blijkt te zwaar. Begin 2000 grijpt hij weer naar de Strumpel Minze. Dan gaat het snel bergafwaarts. Katz verliest al zijn haar, zijn tanden beginnen te rotten en hij boert zonder ophouden. Zijn alcoholconsumptie ligt inmiddels op drie liter sterke drank per dag. In april 2000 kan zijn lichaam het niet meer aan. Moeder Hildegarde erft als enige familielid PKWare. Philip Katz is dood en bevrijd.
