Het aantal ICT’ers en electrotechnici dat in Nederland voor zichzelf begint, blijft achter bij de aantallen in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Dit blijkt uit kwartaalcijfers van het ministerie voor Economische Zaken (EZ).
Het ministerie ziet de nieuwe technische bedrijfjes, technostarters genoemd, graag komen. Technostarters zorgen volgens EZ voor een sterke stijging van werkgelegenheid: ze dragen vier keer zoveel banen bij als andere starters.
Het onderwijs stimuleert de ondernemingszin onvoldoende, verklaart het ministerie het achterblijven. Slechts 5 procent van de hoger opgeleide studenten in Nederland studeert af met de ambitie een eigen bedrijf te beginnen. Dat is aanzienlijk minder dan de 19 procent die met dat motief de opleiding in de Verenigde Staten afrondt. Dit getal kent inmiddels ook Loek Hermans, de minister voor Onderwijs. Hij suggereerde onlangs om het oprichten van een eigen bedrijfje te stellen als een toelatingseis voor economisch wetenschappelijke studies.
Geldschieters
Niet alleen het onderwijs heeft een remmende werking op het starten van een eigen bedrijfje. Ook moeten de technostarters het in Nederland stellen met geldschieters die terugschrikken voor de hoge ontwikkel- en marketingkosten. De startende ondernemers ontberen bovendien de management- en marketingervaring en bezitten een te beperkt netwerk met contacten.
De Nederlandse wetgeving staat beginnende zelfstandige eveneens IT’ers in de weg, vindt voorzitter Andre Dippel van de Vereniging voor Onafhankelijke IT-specialisten (Vonit). "Aan het ledental van onze vereniging is van een stijging van het aantal zelfstandigen in Nederland niets te merken."
Net als de organisatie IT United probeert de Vonit zelfstandige IT’ers te verenigen. Dippel ziet bij de overheid langzaam een verbetering: zo opent de regering volgend jaar een loket voor zelfstandigen, dat zal toetsen of de freelancers inderdaad zelfstandigen zijn. "De drempel om als zelfstandige te beginnen, wordt daarmee langzaam lager."
Uitzendbureaus stappen op freelance-markt
De groei van de zelfstandigen is ook uitzendorganisaties opgevallen. Grote uitzendbureaus en verscheidene kleinere organisaties storten zich op de markt om de freelancers en de opdrachtgevers met elkaar in contact te brengen. De variatie in aanpak is opvallend.
Uitzendbureau Randstad pakt op dit moment groot uit met ‘Yachtgroup’, een initiatief dat mikt op zo’n vijfduizend hoog opgeleide werknemers waaronder IT’ers, die het in vaste dienst neemt en begeleidt van de ene baan naar de andere. Het is vergelijkbaar met ‘Joblife’, dat zich richt op starters in het algemeen.
Randstad kiest voor deze aanpak omdat het aantal traditionele werknemers afneemt; steeds meer werkenden willen zich persoonlijk ontwikkelen via hun baan, verklaart Frans le Fèvre, directeur strategie bij Yachtgroup. Een steeds groter deel van de arbeidsmarkt voelt zich volgens hem aangetrokken tot korte of niet-vaste dienstverbanden.
Ontmoetingsplaats
Het Nederlandse ‘Interim Now’ verkiest een heel andere aanpak. Drie maanden geleden opgericht door een drietal ervaren zelfstandige ‘jonge vijftigers’, biedt het een alternatief voor freelancers die nu een deel van het honorarium kwijtraken aan een bemiddelaar van Kpmg of Cap Gemini. Via onder meer de website biedt het bedrijf een ontmoetingsplaats voor opdrachtgevers en freelancers en omzeilt zo de bestaande intermediair. De dienst is gratis voor de opdrachtgever. De freelancer zet voor ruim zevenhonderd gulden per maand zijn gegevens in de database. Interim Now plaatst in ruil advertenties in kranten en tijdschriften.
Het geplaatste cv moet voldoen aan strenge eisen, zo verklaart directeur Vrisou van Eck. Dit werkt in het voordeel van de opdrachtgever. Die mag hooguit vijf kandidaten op het scherm krijgen na het invullen van een zoekopdracht. "Het moet geen pijltjes gooien worden op een platte database met kandidaten."
Kosteloos voor opdrachtgevers én freelancers is ‘Expolan’, een initiatief van twee Eindhovenaren dat zich richt op de freelancers binnen Europa. Dit bureau, twee maanden oud, vraagt alleen geld voor het plaatsen van een vacature op de website. Gratis zijn het plaatsen van een cv en het zoeken naar kandidaten in de database. Expolan hoopt de Europese markt van freelancers en hun opdrachtgevers aan te boren. Vooral IT’ers reageren, stelt initiatiefnemer Robert Visser, "Dat zijn de early adapters." Vacatures zijn er nog niet. Hoe hij meent te kunnen concurreren met de anderen? "Een stukje acquisitie is nog nodig."