Gisteren is in het Scheveningse Kurhaus de veelbesproken veiling van Nederlandse Umts-licenties van start gegaan. Uiteindelijk bieden acht partijen op vijf kavels met frequenties voor mobiele ICT-toepassingen.
Precies een week voor aanvang van de veiling maakte staatssecreatris Monique de Vries van Verkeer en Waterstaat bekend welke partijen mee zouden doen aan de veiling. Naast de vijf bestaande mobiele aanbieders in Nederland (KPN, Libertel, Telfort, Ben en Dutchtone) zijn dat Versatel, Hutchison uit Hong Kong en Nogenta uit Zweden. Hiermee is een aantal grote Europese telecomaanbieders vertegenwoordigd: British Telecom via Telfort, France Telecom via Dutchtone (én een aandeel in Nogenta) en Deutsche Telekom door een alliantie met Ben in 3G Blue.
Startprijs
Zij gaan bieden op vijf frequentieblokken, wat de winnaars een licentie oplevert tot 31 december 2016. De twee belangrijkste kavels hebben een spectrum van 35 megahertz, de drie andere een spectrum van 25 megahertz. Alle kavels bieden landelijke dekking. Voor het bieden op de eerste twee kavels moet een startprijs van 100 miljoen gulden worden betaald, voor de kleinere 90 miljoen gulden. De partijen die geen vergunning in de wacht slepen, krijgen hun inschrijfgeld terug. Bij aanvang verdient de Nederlandse staat hiermee iets minder dan een half miljard gulden.
Staatssecretaris De Vries verwerpt de kritiek dat de Nederlandse staat eurotekens in de ogen heeft. "We veilen niet omdat we hier het rijkst aan kunnen worden, maar wel omdat een veiling de meest transparante manier van verdelen is. De markt bepaalt zelf de prijs." Volgens De Vries garandeert het veilen van meerdere kavels een gezonde concurrentie. "Het blijft een markt van vraag en aanbod."
Zij kan zich niet vinden in de zware kritiek van het Europese parlement op de veiling. In een rapport dat onlangs in Brussel is aangenomen, spreekt het parlement zijn zorg uit over de hoge kosten en de ongelijkheid tussen de verdelingsmechanismen in verschillende Europese landen. De Vries: "Ik betwijfel of het rapport van het EP wel klopt." De staatssecretaris hecht niet zo aan gelijke procedures in Europa: "Alle landen zijn verschillend, met verschillende markten. We hoeven het in het kader van Europa niet allemaal hetzelfde te doen."
Staatsschuld
De opbrengsten van de veiling worden volledig gebruikt voor aflossing van de staatsschuld. De ruimte die ontstaat door verminderde aflossingskosten en het rentevoordeel zouden indirect, via het Fonds Economische Structuurversterking, wel kunnen terugvloeien naar de sector. De Vries ontkent dat zij het geld volgens Europese richtlijnen direct in de ICT-sector moet steken.
Versatel heeft ondertussen steun gezocht bij de Europese Unie, omdat de telecomaanbieder vindt dat de veiling ruimte moet bieden aan nieuwkomers. Het bedrijf is bang dat de vijf kavels naar de vijf gevestigde partijen gaan, en de anderen achter het net vissen. Ook toezichthouder OPTA ziet het somber in voor nieuwe aanbieders. Aanbieders die al beschikken over een volledig dekkend GSM-net zijn volgens de OPTA automatisch in het voordeel.