Het is nu vrijwel zeker dat Linux NT naar de kroon zal steken. Sterker nog, Linux zal NT binnen vijf jaar van de troon stoten. Het gebruik van Linux is echter niet gelijkmatig verdeeld over de verschillende toepassingen.
Linux heeft tot nu toe alleen nog maar in de academische wereld een rol van betekenis gespeeld als besturingssysteem voor desktops en servers. Het systeem is in de zakelijke wereld doorgedrongen tot midrange-servers op basis van Intel-processoren. Maar ook daar is de inzet niet evenwichtig; Linux draait meestal als webserver in combinatie met Apache.
De brede steun voor Linux is een waarborg voor verdere groei. Dat is gemakkelijk in te zien voor wat betreft de server, maar ligt minder voor de hand op de desktop. Op de server heeft Linux de steun van veel grote spelers, waaronder IBM en Oracle, die in het systeem een wapen tegen Microsoft zien. HP zit op het vinkentouw, maar het is de rol van Sun die mij het meest intrigeert. Sun Solaris is net zo’n leveranciersspecifiek systeem als Windows NT, maar in tegenstelling tot IBM heeft Sun geen andere besturingssystemen in portefeuille. Als Sun Linux ondersteunt, bindt het bedrijf zich aan een Intel-platform, dat concurreert met de eigen Sparc-systemen; aan de andere kant zou een Linux/Intel-product Suns platformaanbod sterk verbreden, net als bij IBM.
Apache en Sendmail zijn tot nu toe de succesvolste open softwareproducten voor de server. Toch is er nog veel meer activiteit. Alle GNU-programmeertools (Gnu is Not Unix) zijn beschikbaar, maar de opkomst van Java-gerelateerde tools en run-time ondersteuning is wel het spannendst. Ik verontschuldig mij niet voor het feit dat ik een warm voorstander ben van Java Beans met Java-objecten en een SQL back-end; dit is volgens mij de beste basis voor nieuwe applicaties. Toegang tot bestaande componenten op basis van EJB-transactie-calls (Enterprise Java Beans) heeft mijn voorkeur voor het integreren van Web front-ends met bestaande legacy-applicaties. De EJB-omgeving draait op meerdere platforms, met inbegrip van NT en Unix, maar ik raak pas echt opgewonden als IBM en Oracle samen met nieuwe spelers als Silverstream hun producten naar Linux porten.
Bestaande softwareproducten, waar normaliter voor moet worden betaald, worden toegevoegd aan de groeiende lijst OSS-producten. Hierdoor kunnen bedrijven doorgaan met de producten die ze goed kennen, terwijl de meer avontuurlijk ingestelden zich aan OSS-producten te buiten kunnen gaan. Linux is net als NT dominant voor 32-bit processoren. Er staan versies voor 64-bit processoren op stapel, maar je bent gek als je die gaat gebruiken voordat ze helemaal stabiel zijn. Applicaties die op 64-bit systemen draaien zijn doorgaans bedrijfskritisch en moeten daarom gebruikmaken van betrouwbare systemen als OS/390, OS/400, AIX, HP-UX of Solaris.
Het ligt voor de hand dat elke leverancier van serverproducten snel met een versie voor Linux op de markt zal komen. Voor de desktop is dat iets problematischer. Om te beginnen is het hoog tijd om de Windows-desktop volledig te vervangen door een browser-equivalent, al dan niet op een PC. Als we aannemen dat de PC nog wel enkele jaren onder ons zal zijn, dan is de desktop-applicatie van groot belang. Helaas heeft Microsoft een monopolie op het gebied van kantoorapplicaties. Dat betekent dus: Windows of niets.
Het ligt niet voor de hand dat Microsoft zijn Office-suite naar het Linux-platform zal porten – dat zal ook heel moeilijk zijn, omdat de applicaties gebruikmaken van geheime API’s in Windows. Linux kent zulke beveiligingslekken niet. In elk geval is Office de afgelopen jaren stukje bij beetje uitgegroeid tot een ware chaos. Het is toe aan een grote opknapbeurt. De enige manier om dat te doen is opnieuw beginnen, en dat is iets waartoe Microsoft niet in staat is. Hier ligt de kans voor Linux op de desktop. Linux kan alleen buiten de universiteit een succes worden als er een goede kantoorsuite is, die eenvoudiger en daarmee beter is dan Microsoft Office. Bovendien moet zo’n suite compatible zijn met een browser front-end. Corel is de eerste leverancier die hierop inspeelt, gevolgd door Suns Star Office. Maar dit zijn niet meer dan herschreven ouderwetse PC-applicaties; zij zijn wel goedkoper, maar niet beter dan Office. Wat we nodig hebben is een nieuw product, dat vanaf het begin is ontwikkeld voor Linux, en dat afkomstig moet zijn van een nieuwe leverancier. Heeft iemand enig idee wie dat zou kunnen zijn?
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal IT-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
