In het algemeen wordt Linux beschouwd als een directe concurrent van Windows 2000 en oudere versies van NT. Dat is natuurlijk ook juist, maar daarnaast zal Linux, toch een Unix-variant, ook een aandeel verwerven in de markten die nu door Unix worden gedomineerd.
Veel Unix-systemen werken met een mix van domme terminals en PC’s. Dat geldt echter vooral voor AS/400’s en S/390’s. Er is in wezen weinig verschil tussen een Unix-systeem en een AS/400: ze zijn beide te gebruiken als server in een PC-omgeving, met dikke en dunne clients, maar ook met terminal-applicaties voor meerdere gebruikers. Het verschil met NT is dat voor NT meerdere PC’s nodig zijn: één server, plus een PC voor elke gebruiker. Dat komt doordat NT niet de multi-user functionaliteit van Unix, Linux of OS/400 heeft. De meeste van deze systemen zijn geleidelijk overgegaan van terminal-applicaties naar PC-georiënteerde client/server-systemen, waarbij de server nog steeds hetzelfde systeem is – zeg, een AS/400. Iedereen is het er wel over eens dat dit een verkeerde zet was; voor client/server-applicaties is immers een volledige vervanging van de bestaande legacy-systemen nodig. Hierdoor zijn ernstige logistieke problemen ontstaan. De huidige trend is hergebruik van de basiscomponenten van de legacy-applicaties, waarbij gebruik wordt gemaakt van browser-georiënteerde front-ends. Op de server draait daarbij een Application Server, waardoor de browser is te integreren met componenten en databases van de bestaande systemen. Deze aanpak is evolutionair en dus veel praktischer.
Op een AS/400 zijn alle server-functies geïntegreerd: database, communicatie, beveiliging en dergelijke. Hierdoor is het een stabiel systeem en kunnen nieuwe functies eenvoudig worden toegevoegd, met name diensten die betrekking hebben op Internet-technologie, zoals de Web-server, TCP/IP, en Java.
En nu ben ik de draad even kwijt. Het gerucht gaat dat IBM Linux op AS/400 en OS/390 aan het implementeren is. Dat klinkt bepaald onzinnig. Waarom zou iemand Linux op deze platforms willen draaien, in plaats van NT? OS/400 en OS/390 zijn geavanceerde besturingssystemen die veel geschikter zijn voor betrouwbare bedrijfsapplicaties dan Linux of NT. OS/400 en OS/390 zijn beide IBM-specifieke besturingssystemen en concurreren daardoor niet op prijs voor de systemen waar NT en Linux op mikken. S/390 domineert nog steeds de grotere omgevingen, maar wie zulke grote systemen nodig heeft, kan waarschijnlijk ook niet zonder de betrouwbaarheid van OS/390.
Er is een tijd geweest waarin Unix op S/390-hardware werd geïmplementeerd, met name door Amdahl, maar daar werd niemand warm van. Het probleem was dat Unix is ontworpen voor minicomputers met interrupt-gestuurde karakter-I/O, terwijl de S/390 en de AS/400 ingewikkelder in elkaar zaten en gebruik maakten van I/O op basis van data sets. Dit fundamentele conflict betekende dat de Unix-implementaties voor de S/390 niet in staat waren om de bestaande Unix-applicaties op een efficiënte manier te draaien. De situatie verbetert al iets als interactieve applicaties worden genegeerd en de aandacht vooral wordt gericht op server-achtige functies. De standaard API’s voor Unix, met name Spec 1170, werden geïmplementeerd als een laag bovenop OS/400 en OS/390, zodat Unix server-applicaties opnieuw te compileren zijn en vervolgens naast de ‘native’ applicaties konden draaien. Er is een groot verschil tussen het draaien van Unix en het draaien van Unix-applicaties!
Voor de AS/400 en S/390 werden naast de Unix API’s ook Netware en NT nog een tijd ondersteund. Maar dit gebeurt door een geïntegreerde Intel PC-lookalike mee te laten draaien, die de host gebruikt als file server. De NT-applicaties draaien gewoon lokaal, in Intel-code, op coprocessoren die gemeenschappelijk gebruik maken van schijven, printers en dergelijke. Dit is een eenvoudige manier om Linux te ondersteunen: zowel op de coprocessor van Intel als door het aanpassen van de Unix-API, zodat Linux-nuances ook worden afgedekt.
AS/400-gebruikers houden niet van Unix of NT, omdat deze systemen worden gezien als inferieure alternatieven voor OS/400. De AS/400-gemeenschap wil de kwaliteit van OS/400 niet opofferen aan experimenten met NT of Unix. Maar Linux is een ander verhaal: dit is een product van enthousiastelingen. Er is geen theoretische reden voor, maar ik vermoed dat AS/400-gebruikers Linux-systemen die de AS/400 als secundaire server gebruiken zullen omarmen, terwijl ze zich tegen NT zullen verzetten – hoe onlogisch dit ook klinkt.
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal IT-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
