Intel bevestigt eerdere berichtgeving (zie Computable 28 april 2000) dat het bepaalde moederborden met de 820-chipset en sdram-chips terugvordert. Eind vorige maand ontkende de chipproducent dit nog. Het is aan het licht gekomen dat de 820-chipset, Camino, problemen heeft met het gebruik van het geheugentype sdram. Deze operatie kost naar schatting enkele honderden miljoenen dollars.
De vaak uitgestelde Camino-chipset is oorspronkelijk alleen ontworpen om Rambus-geheugens te gebruiken. Door herhaalde problemen met dat geheugenplatform, waaronder een sterk onderkoelde marktacceptatie, tegenvallende productieresultaten en hoge royaltie-vergoedingen, besloot Intel toch water bij de wijn te doen. Het bedrijf bracht een aangepaste 820-chipset uit die sdram-chips kan gebruiken. Die omslag is gerealiseerd door de toevoeging van een vertaal-hub(memory translator hub, mth) aan de chipset.
Vertaalprobleem
Die sub-chip zet de parallelle instructies van sdram om in het seriële formaat van Rambus-chips dat de Camino-chipset intern gebruikt. Deze vertaalslag kost overigens 5 tot 15 procent van het geheugen-prestatieniveau. Intel geeft nu toe dat de mth niet goed functioneert waardoor systemen kunnen vastlopen en data vervuild kan raken. De leverancier zelf zegt dat het slechts enkele gevallen betreft, maar ontkracht deze ‘sussende’ woorden met het terugvorderen van alle reeds geleverde moederborden met de mth-uitvoering van de chipset. Bovendien verwacht Intel pas in het derde kwartaal met een herziene mth op de proppen te komen.
Het gaat om bijna één miljoen moederborden die zijn geleverd aan PC-fabrikanten, systeemintegratoren en zelfs een beperkt aantal eindgebruikers. De chipproducent meldt dat dit een forse aanslag zal plegen op zijn financiële resultaten en heeft naar schatting enkele honderden miljoenen dollars opzij gezet voor het vervangen van de defecte moederborden. De vraag is nog of deze kostbare terugvorderingoperatie ook van toepassing is op 820-moederborden van andere fabrikanten, zoals het Taiwanese Asus. Die bedrijven bevinden zich nu ook in een financiële crisis.
Duurder
Analist Dean McCarron van onderzoeksbureau Mercury Research schat dat alleen al het omruilen van de moederborden minstens honderd miljoen dollar gaat kosten. Dit bedrag wordt nog opgedreven door de vervanging van de gebruikte sdram-chips door Rambus-geheugen, dat zeker drie keer zo duur is.
Intel heeft nog niet expliciet laten weten dat het de gebruikte sdram-chips vervangt door Rambus-geheugen, maar experts zeggen dat het weinig keuze heeft. Het moet immers de klanten voorzien van werkende, vergelijkbare moederborden voor hun systemen. Critici wijzen op de mogelijkheid van het leveren van minder snelle Rambus-chips die met hun dubbele bus draaien op 600 of 700 MHz.
Kunstmatig
Sceptici bespeuren in deze nieuwste Rambus-blamage een snood plan om de marktacceptatie van Rambus-geheugenchips op kunstmatige wijze op te krikken. Niet alleen is er door het vervangen van defecte moederborden ineens een relatief grote behoefte, zij het van Intel, aan Rambus. Ook zijn gebruikers met getroffen systemen gedwongen in de toekomst de duurdere rdram-chips aan te schaffen wanneer zij hun computers willen uitbreiden met exta geheugen. Zo zou Intel van de nood uiteindelijk een deugd weten te maken.
Het is reeds bekend dat zowel de productie als de verkoop van Rambus-chips tot op heden ver achterblijven bij de verwachtingen van Intel en partner Rambus. Oorzaken hiervan zijn de problemen die geheugenfabrikanten hebben bij het produceren van dat geheugentype; het percentage uitval (chips die niet voldoen aan de productvereisten) is met gemiddeld 15 procent onacceptabel hoog. Dit drijft weer de prijs op van de geheugenchips zelf.
Daarnaast staat er voor Intel veel op het spel; de komende nieuwe 32-bit processorgeneratie, codenaam Willamette, vertrouwt op Rambus. Het gebruik – en dus de verkoop – van die desktop-chip is in grote mate afhankelijk van de verkrijgbaarheid en het prijsniveau van het omstreden geheugentype. Tijdens het Intel Developer Forum benadrukte vice-president Albert Yu nogmaals dat Willamette alleen Rambus zal gebruiken. Op diezelfde bijeenkomst zei Louis Burns, vice-president van Intels chipsetdivisie, dat "ddr (double data rate) sdram in het geheel niet voorkomt op de planning voor Willamette".
Contract-dwang
De zaak Rambus is nog gecompliceerder doordat Intel zich contractueel heeft verplicht Rambus-geheugenchips te gebruiken en aan te prijzen voor desktop-PC’s. Dit wurgende contract loopt nog tot 31 december 2002. Dit blijkt uit documenten die beide bedrijven hebben ingediend bij de Amerikaanse beurswaakhond SEC (Securities and Exchange Commission).
Intel bezit middels die overeenkomst een groot aantal opties op Rambus-aandelen die het alleen mag verzilveren indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Daaronder valt het bereiken van een vastgesteld volume aan verkochte Rambus-chips. De aandelenopties zijn dus eigenlijk aanmoedigingspremies.
Het was al duidelijk dat Rambus gebruik maakt van Intel om marktaandeel te verkrijgen en dat de processorproducent op zijn beurt de nieuwe generatie geheugenchips wil aanwenden om de markt voor chipsets en moederborden aan zich te binden. Het juridische gevecht tussen Intel en chipsetproducent Via is hier het gevolg van. Nu blijkt dat de toekomst van Intel en Rambus dermate hecht is verbonden dat het nieuwe geheugentype tegen wil en dank de PC-markt in gedrukt zal worden. Technologische problemen en tegenvallende marktvraag ten spijt.
