Hogescholen en middelbaar beroepsonderwijs komen de komende jaren nog niet tot een aparte opleiding elektronische handel. Afstudeervarianten voor economie- en bedrijfskunde-studenten zijn op veel scholen voorhanden, maar met aparte opleidingen wordt gewacht. Het hoger en middelbaar onderwijs noemt e-commerce wel inspirerend. Het opzetten van een volledig cursuspakket vindt men echter niet-realistisch.
Deze stemming overheerst bij de Nederlandse hogescholen. Tot een aparte opleiding komen de HBO’s zowel dit als volgend jaar niet. Op de "ontzaglijk lange lijst met nieuwe opleidingen" die de HBO’s in december opstelden, komt volgens Kees van Loon, voorzitter van het HBO-I platform, "erg vaak een e-achtig voorstel voor. Alle hogescholen willen een graantje meepikken van het populaire informatica".
E-commerce ontbreekt echter op de eindversie van deze lijst, die de HBO’s voor subsidie stuurden aan het ministerie voor Onderwijs. "Zelfregulering", verklaart Van Loon. "Een e-commerce opleiding zou verwarring geven. Een informatica-opleiding moet je niet omdopen tot e-commerce of e-business. Dan weet het bedrijfsleven niet meer wat ze van al die diploma’s moeten vinden."
Opmars waarneembaar
Toch is de opmars van e-opleidingen heel uitdrukkelijk waarneembaar, vindt ook Cor Boom van de Hogeschool Enschede. Een aparte opleiding e-commerce, e-business of e-logistics kan er volgens hem binnen een paar jaar zijn. Totnogtoe biedt zijn school geïnteresseerde studenten onderdelen aan uit de richtingen bedrijfskunde, economie en informatica. Deze pragmatische mix staat volgens hem "een klein beetje model voor andere hogescholen".
M. Bormans, van de Hogeschool Amsterdam en lid van de ICT-taskforce, ziet om zich heen evenmin aparte e-commerce opleidingen. Het onderwerp wint, ziet hij, aan belang bij economie en techniek opleidingen. "Het is een inspirerend uitgangspunt." Haakt de hogeschool te snel op de trend in, dan ontstaat het risico van "een veredelde prutsopleiding", meent Bormans.
Voor de opleidingen is het schermen met e-opleidingen niet een manier om studenten te binden. Dat probleem speelt bij veel meer dan alleen de IT-opleidingen. Het onderwijs erkent dat velen de studie niet afmaken omdat ze nog voor het afstuderen een baan aannemen. Dit euvel wordt door Fenit en de HBO’s gezamenlijk aangepakt, benadrukt Bormans. "We zien veel studenten weggaan op de fiets en terugkomen in de lease-auto", citeert hij een collega. "De trek van de lease-auto en het salaris is soms te groot", zegt ook Boom. Hij probeert de student te waarschuwen; de krapte op de arbeidsmarkt is volgens hem over twee, drie jaar weer minder. "En dan is het zonder diploma toch heel lastig."
Een gebrek aan deskundige leerkrachten verwacht Boom niet. Dat de leraar tegenover studenten staat die sneller en kundiger met de materie om kunnen, lijkt hem juist leuk. Studenten die hiervoor kiezen, zijn al hun leven mee bezig steeds nieuwe dingen te ontdekken, schets Boom. "De leraar zal zeggen: ‘Verrek, wat hebben ze nu weer bedacht!’"
MBO ook niet
Tot slot denkt ook het MBO niet aan aparte opleidingen. "Er zijn verschillende initiatieven gaande", schetst Roland Loos, adviseur commercieel beroepsonderwijs van Ecabo. Zo onderzoekt ROC Leeuwenborgh in Zuid-Limburg samenwerking met Cisco en Microsoft bij de implementatie van e-commerce en bij ROC Oost-Nederland draait een extranetwerk voor leerkrachten en leerlingen. "Dat is een leeromgeving voor docenten, studenten en bedrijven rondom e-commerce en telebusiness."
De sector commercieel in het MBO leidt op voor banken, verzekeraars en administraties, binnendiensten en marketing. "In deze sector wordt e-commerce geen nieuwe sector, maar wel een deelkwalificatie." De MBO’s willen daarmee net als de HBO’s voorkomen dat het bedrijfsleven in de war raakt van de verschillende diploma’s. Loos: "We laten ons oor hangen naar het bedrijfsleven. Die wensen e-commerce skills maar wel ingebed in andere opleidingen. Zo simpel is het."
