De spraakhegemonie en schandelijk hoge tarieven van traditionele telefoniebedrijven staan al jaren onder druk. Het begon met internationale belhuizen en call back-bedrijven die gebruik maakten van lagere internationale tarieven via de VS. De grotere concurrentie leidde tot inmiddels fors verlaagde internationale beltarieven via reguliere telecombedrijven, met name naar Westerse bestemmingen.
Dit heeft de meeste call back-bedrijven de kop gekost. De geliberaliseerde markt heeft ook in Nederland geleid tot een grote groep nieuwe telefoniebedrijven die gebruik maken van carrier select: de klant moet eerst vier voorloopcijfers intoetsen en dan het gewenste nummer. Bijvoorbeeld Budget Phone (draai eerst 1684) biedt soms 50 procent lagere internationale gesprekskosten. Naar Argentinië bellen met KPN kost f 1,95 (dal) tot f 2,20 (piek) per minuut, en met Budget Phone respectievelijk f 0,80 en f 0,83. Via Internet bellen, van PC naar telefoon, kan natuurlijk ook, maar is niet wezenlijk goedkoper dan via de goedkoopste carriers. Er zijn ook intenettelefonie-aanbieders zoals Net2Phone. Bij Net2Phone kun je een gratis plug-in ophalen, die je met je creditcard kunt opladen en die zich gedraagt als een gewone telefoon: een venstertje met cijfertoetsen en een scherm dat het nummer toont en de status van de verbinding. Verder geeft hij wat piepjes af die doen denken aan een gewone telefoon. Het is heel grappig als je via deze applicatie gratis naar de helpdesk belt om telefonisch je creditcardnummer door te geven: je krijgt een Amerikaan aan de lijn aan wie je drie keer je creditcard-gegevens moet doorgeven, omdat hij een lastige echo in de lijn hoort. Met veel geduld lukt het uiteindelijk wel. Via Net2Phone.com vanaf je PC naar Argentinië bellen kost eveneens circa f 0,80 cent per minuut. Hier en daar is Net2Phone iets goedkoper, maar het scheelt niet bijzonder veel. Eigenlijk is dat heel teleurstellend. Want als je daarbij bedenkt dat de kwaliteit van PC naar telefoon fors slechter is dan van telefoon naar telefoon via carrier select, dan verliest de Net2Phone-dienstverlening vrijwel al haar glans. Via Net2Phone – of andere applicaties – kun je ook van PC naar PC bellen, door gebruik te maken van je gratis Net2Phone-account. Dan zijn de kosten wel dramatisch lager: je hebt alleen de eventuele lokale inbelkosten aan beide zijden. Voor zo’n f 0,06 a f 0,12 cent per minuut (tweemaal lokaal inbellen) kun je dan over de hele wereld telefoongesprekken voeren. Niet gek, toch? Wanneer je tevens beschikt over Isdn of een 56k-modem is de kwaliteit over Internet soms heel acceptabel. Beslist n�et voldoende voor serieuze gesprekken met zakenpartners, maar wel geschikt voor familie, vrienden en bevriende zakenrelaties. Kijk, dat tikt aan als je je geliefde bij haar ouders in Argentinië dagelijks wilt bellen. Het is dat water wel en telefonie geen publieke zaak meer is, want anders had Willem Alexander veel beter Internettelefonie-management kunnen gaan doen.
Van PC naar telefoon bellen, of terugbelknoppen op een website, zijn slechts overgangsverschijnselen. De meerwaarde voor bedrijven en klanten is uitermate beperkt. De echte potentie zit in het gratis telefoneren via Internet tegen gegarandeerde kwaliteit. Het is duidelijk dat de telefoniemarkt dan nog nauwelijks een eigen bestaansrecht meer heeft, en dat de meeste carriers dan weer net zo snel marginaliseren als de call back-bedrijven en internationale belhuizen eerder. Telefonie via IP (internetprotocollen) sprekende apparaten wordt net zo’n standaardapplicatie als e-mail, file transfer, chat en dergelijke. Niemand zal er nog iets extra’s voor willen neertellen. De telefoniebedrijven die zwaar investeren in IP-telefonie als dienst zijn dus eigenlijk bezig een achterhoedegevecht te voeren. Gegarandeerde kwaliteit voor Internettelefonie is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Er moeten wel een aantal dingen beter geregeld worden: van gebruiker tot gebruiker gegarandeerde bandbreedte over IP voor een telefonieapplicatie, zodat de geluidskwaliteit voor de bellers een stabiele kwaliteit heeft. De compressie maakt het mogelijk met minder bandbreedte elkaar toch goed te verstaan, maar dan moet het minimumniveau aan benodigde bandbreedte gegarandeerd worden gedurende het telefoniegesprek. Wanneer dit geregeld is, wordt het interessant om telefonie te gebruiken bij e-handeltoepassingen: direct via Internet een achter zijn PC zittende medewerker van een bedrijf spreken, die zichtbaar is via een webcam en die je kan begeleiden bij een grote aankoop en direct een e-mail kan sturen met relevante cataloguspagina’s over je vakantie naar Thailand en een kostencalculatie. Dat is een geïntegreerd gebruik van telefonie en Internet, die bijdraagt aan de winkelervaring van de consument.