Het lijkt wel alsof de combinatie Getronics, cao en Computable in zich heeft om tot een rellerig sfeertje te vervallen. Het blad beschikt vaak over informatie die er beter niet had kunnen belanden, meent Gerard van Hees, bestuurder FNV Bondgenoten.
In 1999 konden de lezers van Computable week na week in kleurige bewoordingen lezen hoe moeizaam de cao bij Getronics tot stand kwam. Nu is de arbeidsvoorwaardelijke overgang van de werknemers van Wang vanuit de ICK-CAO naar de nieuwe Raam-CAO – en met name het verzet van deze groep – onderwerp van een hoofdartikel.
Al die keren lagen er op de burelen stukken die op de een of andere manier daar beter niet hadden kunnen liggen. Uw redacteur Michiel Couzy mag dan ook onderhand een Getronics-specialist worden genoemd met wortels diep in de organisatie. De mail van de directeur Getronics Nederland, de heer Van Voorst, gericht aan 9000 medewerkers kon natuurlijk ook niet intern blijven. Computable heeft mij, als verantwoordelijk cao-onderhandelaar van FNV Bondgenoten, gevraagd om op deze mail te reageren, hetgeen ik graag doe.
Samenvoeging cao’s
Na het samenvoegen van de arbeidsvoorwaarden van Getronics (de zogenaamde Raamwerk Arbeidsovereenkomst), de CAO Raet en de ICK-CAO bij Wang Global, tot de nieuwe Raam-CAO van Getronics, ben ik er niet toe in staat geweest de leden bij Wang te overtuigen van de vooruitgang die geboekt was. Overigens was bij dat proces van samenvoegen een belangrijke rol voor de OR van Wang weggelegd in het kader van het zogenaamde bedrijfsoverleg.
Bovendien moet ik hierbij aantekenen dat de medewerkers van Getronics veel meer hebben te winnen bij deze samenvoeging dan de mensen van Raet en Wang, die over het algemeen betere arbeidsvoorwaarden genoten. Daar komt bij dat Wang recent is gekocht door Getronics en dat dit in de Nederlandse situatie, anders dan elders in de wereld, betekent dat het kleine Wang moet integreren in het grote Getronics. Dat heeft bij Wang geleid tot een interne samenhorigheid die je in zulke situaties wel vaker ziet. Daar speelt Getronics zelf natuurlijk ook een rol in. Hoe worden de mensen van Wang opgevangen bijvoorbeeld. Maar daarnaast speelt wat ik zou willen noemen het profiel van Getronics ook een rol: tot voor kort een financiële holding, lieveling op het Damrak, met een briljant leider in de persoon van Ton Risseeuw. Maar dankzij de harde hand van diezelfde Risseeuw werd het bedrijf opgezadeld met een sociaal profiel dat bleekjes afstak bij wat gangbaar is; met arbeidsvoorwaarden en -verhoudingen die ouderwets en conservatief genoemd mogen worden.
Intercultureel management
Vanuit mijn verantwoordelijkheid heb ik geprobeerd om de betrokkenen duidelijk te maken dat Getronics een ander pad is ingeslagen en dat we op arbeidsvoorwaardelijk gebied bezig zijn met een inhaalslag, Ook op het gebied van medezeggenschap moet dit leiden tot meer volwassen arbeidsverhoudingen. De wil is zeker aanwezig bij het management, maar zo’n veranderingsproces wordt niet van de ene op de andere dag gerealiseerd.
Een interview bijvoorbeeld van een van de betrokken OR-en met mij over de totstandkoming van de nieuwe Raam-CAO – voor een intern blaadje – werd gewoonweg verboden door het betrokken management. En zo zijn er wel meer voorbeelden van een terugslag in het proces om bij Getronics tot volwassen arbeidsverhoudingen en meer concurrerende arbeidsvoorwaarden te komen. De mail van de heer Van Voorst is wat mij betreft het meest recente voorbeeld van deze reflex.
We staan voor de opgave om de werknemers van Wang mee te nemen in het proces van eenwording met Getronics. Daarvoor is het nodig dat er sociale veiligheid wordt geboden, bijvoorbeeld in de vorm van heldere garanties van behoud van arbeidsvoorwaarden. Daarnaast zal intercultureel management een centraal begrip worden in dit proces. Naar mijn smaak is dit overigens een instrument waar Ton Risseeuw altijd erg enthousiast over is geweest. We moeten het beste van de culturen van Wang en van Getronics bij elkaar brengen, en daarbij ook respect hebben voor de wijze waarop de medezeggenschap bij Wang altijd is ingevuld. Het vermeende formalisme van deze OR leidde wel tot een grote acceptatie van de genomen besluiten bij de achterban – vanuit het resultaat beoordeeld dus uiterst succesvol, vanuit het proces beoordeeld wellicht langzamer dan gewenst. Daar komt bij dat de wijze waarop de medezeggenschap bij Getronics altijd is ingevuld behoefte heeft aan modernisering en daarbij kunnen de ervaringen bij Wang wellicht mede worden gebruikt.
Uitgelezen kans
De Raam-CAO Getronics is er en de OR-en gaan nu aan de slag om de arbeidsvoorwaarden verder in te vullen. Een uitgelezen kans voor alle betrokkenen om te laten zien dat Getronics ook voor de Wang-medewerkers veel te bieden heeft. Natuurlijk zal niet iedereen bij Wang zich qua cultuur en arbeidsvoorwaarden in de nieuwe organisatie herkennen, maar dat zien we bij alle operaties van dit niveau. Dit soort veranderingen leidt ertoe dat medewerkers zich gaan herbezinnen op hun positie en dat veroorzaakt natuurlijk verloop.
De mail van de heer Van Voorst damt dit verloop helaas niet in. Een gemiste kans wat mij betreft. Maar het is nog niet te laat! De vakorganisaties gaan aan de slag met de OR van Wang en gaan met de leden praten over de thans ontstane situatie nu de Raam-CAO is goedgekeurd. Wij verwachten daarbij dat de leiding ‘andere culturen’ respecteert en dat de Wang-medewerkers hun nieuwe kansen serieus nemen. Door de overname van Wang is Getronics een wereldspeler geworden en het zou jammer zijn dat de voordelen van de overname in Nederland niet tot dezelfde effecten leiden.
Gerard van Hees
bestuurder FNV Bondgenoten
Getronics: ‘Kleine groep medewerkers vertraagt integratie’
CNV: kritiek OR serieus nemen
FNV: mail van Van Voorst is een gemiste kans
De Unie houdt even gas in
