Werk zat, zeker voor studenten die binnenkort afstuderen in een exacte of commerciële studierichting. Maar let op, waarschuwt FNV Bondgenoten, teken je contract niet te snel. Lees de kleine lettertjes!Wim Amerongen
De banen liggen voor het oprapen. Dus waarom zou je, na je studie, overhaast een arbeidscontract tekenen? Werkgevers paaien je het liefst met een fraaie auto van de zaak, een aantrekkelijke optie-regeling en een flitsende mobile. Misschien wel in de hoop dat je de kleine lettertjes in je contract over het hoofd ziet. En ach, zo zullen ze je wijs proberen te maken, zo’n concurrentiebeding is niet meer dan een ‘standaard’ formulering. Niets om je druk over te maken. Tot het moment komt dat je wilt overstappen naar een concurrerend bedrijf…
Ga liefst niet accoord met een concurrentiebeding, adviseert FNV Bondgenoten. Als de werkgever er tóch op staat – en je doet een moord voor die baan – zorg er dan voor dat het beding zo specifiek mogelijk is geformuleerd. Wie ziet het bedrijf als concurrenten? Hoelang loopt de beperkende maatregel? Op die manier weet je waar je aan toe bent en heb je er later het minste last van. Overigens: een concurrentiebeding moet schriftelijk worden vastgelegd.
Voordat Mariette Beker een eigen internet-onderneming startte, was zij accountmanager bij Kobra, een bedrijf dat Baan-implementaties begeleidde. "Op een gegeven moment werden we overgenomen door het Amerikaanse Computer Science Corporation", vertelt de 29-jarige onderneemster. "CSC eiste dat ik een concurrentiebeding tekende; dat heb ik geweigerd. Ik wilde vrij zijn in mijn werkgeverskeuze. "Het gevolg was wel dat Beker ruim een jaar zonder contract werkte. "Daar heb ik geen spijt van. In de IT weet je maar nooit hoe een bedrijf er over een jaar voor staat. Of misschien wil je in hetzelfde marktsegment wel een eigen zaak beginnen. Zo’n concurrentiebeding zit dan behoorlijk in de weg."
Opleidingen
Op de site van Intermediair (http://www.intermediair.nl) vind je veel informatie over werk en alles wat daar mee samenhangt. Het salariskompas is een handig hulpmiddel om te bepalen of je – in vergelijking met je collega’s – wel genoeg verdient.
De hoogte van het salaris vind je terug in de arbeidsovereenkomst. Een paar tips: wordt het brutosalaris elke vier weken of één maal per maand uitbetaald? En hoe zit het met je dertiende maand? Zijn er ook voordelige spaarregelingen van kracht? Deel je mee in de winst van het bedrijf? En welk bedrag ben je kwijt aan ziekenfonds en pensioen?
Je mag niet minder verdienen dan een collega die (net zo lang) hetzelfde werk doet. Laat je niet in een lagere salarisgroep indelen omdat je in deeltijd werkt, vrouw of allochtoon bent; dat is bij wet verboden. (Alleen voor jongeren onder de 21 geldt een aantal andere regels.)
Gert Super werkt sinds een jaar als service engineer bij Acto Information. Het bedrijf levert onder ander logistieke en financiële software voor de installatiebranche. Alvorens te tekenen, heeft Super zijn arbeidsovereenkomst zorgvuldig gelezen. "Ik hoefde geen concurrentiebeding te tekenen." En trots: "Wel rijd ik in een mooie leasebak. Anderzijds: ik reis het hele land door, dus ik kan ook niet zonder auto." De 26-jarige IT’er heeft ook contractueel afgesproken dat hij een aantal opleidingen kan volgen. "Je let natuurlijk op het salaris, of er bedrijfsspaarregelingen zijn, een dertiende maand. Maar secundaire arbeidsvoorwaarden zijn net zo belangrijk. Ik hoef nu niet meer te onderhandelen over een opleidingentraject. Dat is een prettig idee. Zo investeer je ook in je eigen toekomst."
In de arbeidsovereenkomst wordt vaak een opzegtermijn afgesproken. De werkgever is wettelijk verplicht een termijn van tenminste één maand in acht te nemen. Ook de werkgever is gebonden aan die ene maand. Tenzij beiden een andere regeling hebben getroffen – een kortere of juiste langere termijn. Overigens: de maximale opzegtermijn is voor werkgevers maximaal zes maanden.
Buitenland
Sinds 1 januari 1999 is de wet Flexibiliteit en Zekerheid van kracht, de zogenoemde flexwet. De wet stelt vast dat tijdelijke contracten vallen onder het ketensysteem. In de praktijk betekent dit dat je na drie opeenvolgende tijdelijke contracten automatisch in vaste dienst komt. De duur van de voorgaande contracten doet er niet toe – als er maar niet meer dan drie maanden tussen de afzonderlijke contractperioden zit. Ben je langer dan drie jaar werkzaam voor een en dezelfde werkgever (bijvoorbeeld via een tijdelijk contract) dan kom je automatisch in vaste dienst.
Werken in het buitenland brengt weer andere ‘problemen’ met zich mee. Contractueel gelden dezelfde regels, maar hoe bereid je je voor op zo’n avontuur? Samen met het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) heeft Intermediair de Expat-infobase opgezet (zie http://www.intermediair.nl). Ervaringen van oud-buitenlandgangers zijn in de database opgeslagen. Je vindt er onder andere informatie over de lokale cultuur, de voorbereiding op uitzending en de werkcultuur. Kijk eerst even of je wel een kosmopoliet bent via http://www.kit.nl. De Cultural Awareness Quiz test je kennis van buitenlandse gewoonten. Als uitsmijter alvast een voorproefje: Je bent op bezoek bij een mogelijke business-partner in Bogota. Je gastheer heeft een fraai schilderij hangen en je complimenteert hem met zijn voortreffelijke smaak. Een dag later wordt het bewuste schilderij in je hotel afgeleverd. Wat doe je?
Populaire bedrijven
Cap Gemini, http://www.capgemini.nl
Je bent master of your own destiny, zo verkondigt deze dienstverlener. En dus bepaal je zelf hoe een deel van je salaris wordt uitbetaald. Ga je voor een duurdere leasebak of investeer je liever in een pittige spaarregeling en een fraaie pc? Vergeet niet, zo waarschuwen ‘ex-masters’, dat je uiteindelijk ook gewoon keihard moet werken bij dit bedrijf.
IBM, http://www.ibm.nl
Voor jong talent met een hbo- of universitaire opleiding heeft Big Blue een speciaal opleidingstraject opgezet. Met aandacht voor je ‘persoonlijke ontwikkeling’ en begeleiding van een ‘persoonlijke mentor’.
Blauwe pakken zijn ‘uit’, maar kom niet in spijkerbroek naar je werk.
Philips, http://www.philips.nl
Je stelt hoge eisen aan jezelf. Bent ambitieus, maar toch collegiaal. Right? Dan is Philips op zoek naar jou! Als je tenminste ook nog eens een ’teamplayer’ bent. En natuurlijk uitermate slim, want Philips-medewerkers hebben al een oplossing bedacht voordat een probleem is gesignaleerd.
Nationale Nederlanden, http://www.nn.nl
De hoofdsponsor van het Nederlands elftal doet veel aan voetbal op zijn site. En je kunt ook nog eens goedkoop een hypotheek of verzekering afsluiten bij moederbedrijf ING. Redenen genoeg om te solliciteren, toch?
Shell, http://www.shell.nl
De automatiseringsafdeling van Shell is gevestigd in Leidschendam. Levert diensten aan Shell-maatschappijen over de hele wereld. Veel vacatures voor hbo’ers. Die worden ingezet op nationale en internationale projecten. Kans op een loopbaan in het buitenland.
ABN Amro, http://www.abnamro.nl
Met of zonder werkervaring: dé bank needs you! (Want geld rolt niet, maar surft. Zegt de bank. Nu die IT-infrastructuur nog.) Eerst even ruiken aan de bedrijfscultuur? Loop stage!
CMG, http://www.cmg.nl
Heeft ‘flexibele arbeidsvoorwaarden’. Voor een deel kan de consultant zelf zijn werkdag indelen. Met het nieuwe beleid hoopt CMG het hoge personeelsverloop van elf procent terug te dringen.