Het geheugentype van ontwerper Rambus bereikt langzaam maar zeker de markt voor standaard PC’s. Problemen met zowel de chips zelf als de ondersteunende chipsets van Rambus-voorstander Intel hebben deze ontwikkeling vertraagd maar niet verhinderd. Geheugenfabrikanten en analisten beginnen warm te lopen voor het krachtige, maar dure geheugentype.
Analist Richard Gordon van onderzoeksbureau Dataquest geeft Rambus zijn zegen. "Een jaar geleden was de toekomst van Rambus-geheugen nog onzeker doordat leiders op chipgebied tegenstrijdige geluiden lieten horen", aldus Gordon. "Maar Intel, die de markt lange tijd in het ongewisse liet, heeft nu eindelijk zijn positie verhelderd." Uit noodzaak, want de huidige geheugentechnologie kan binnenkort de vooruitgang op processorgebied niet meer bijbenen.
Overstag
"Tegen het einde van dit jaar zal de kloksnelheid van processors vrij snel overgaan van 1 GHz naar 1,5 GHz. In dat tijdsbestek zal de huidige generatie geheugenchips op ongeveer 1,2 GHz buiten adem raken", oordeelt de Dataquest-analist. Hij signaleert dan ook dat de grote fabrikanten van geheugenchips overstag gaan voor Rambus. "Hyundai heeft hierin een ommezwaai van 180 graden gemaakt: eerst geloofde het alleen in ddr-geheugen (double data rate), nu steunt het toch Rambus." Ook ’s werelds grootste geheugenleverancier Micron staat op het punt mee te gaan, maar houdt voorlopig nog vast aan ddr sdram.
Dataquest voorspelt dat Rambus tegen het einde van 2001 aanwezig is in zeker 50 procent van alle desktopcomputers in het bedrijfsleven. Het onderzoeksbureau merkt hierbij op dat dit nog een behoudende schatting is. De wereldwijde levering zal dit jaar op 200 miljoen Rambus-chips uitkomen, aldus Dataquest.
Collega-analist Nathan Brookwood van Insight 64 meent echter dat deze cijfers zijn gebaseerd op te optimistisch verwachtingen. Zijn onderzoeksbureau denkt dat de verkoop van Rambus-chips dit jaar op z’n hoogst 120 miljoen stuks zal bereiken. Dit laat zich omrekenen tot ongeveer 15 miljoen geheugenmodules (Rambus in-line memory modules, rimms). "Aangezien de gemiddelde zware desktopcomputer 128 MB geheugen bevat, worden er in 2000 ongeveer tien tot twaalf miljoen PC’s verkocht met Rambus. Dat stemt overeen met de positionering van Rambus-systemen voor de prestatiehongerige gebruikers", aldus Brookwood.
Hordelopen
Toch zijn nog niet alle obstakels overwonnen. Vorig jaar legde geheugenfabrikant Samsung zijn Rambus-productie al plat vanwege het hoge percentage ‘uitvallers’. Dit probleem speelt het geheugentype al lange tijd parten. De hoge complexiteit van de chips zorgt ervoor dat lang niet alle geproduceerde exemplaren voldoen aan de kwaliteitseisen.
In wezen bestaan er drie varianten met verschillende kloksnelheden, respectievelijk PC600, 700 en 800. Die eerstgenoemde uitvoering presteert nauwelijks beter dan het huidige sdram en wordt dan ook gelaakt door chipfabrikanten. De tweede soort dankt zijn bestaan aan pressie van de chipfabrikanten die Intel mededeelden dat PC600 hun te min was, maar dat PC800, het derde type, productiegewijs moeilijk haalbaar en daarmee nauwelijks rendabel was. Deze derde variant, het topmodel, is nogal schaars en daardoor zeer kostbaar.
Duurkoop
Naast strubbelingen met de chips zelf zijn er nog altijd problemen met Intels herziene 820-chipset (voorheen bekend onder de codenaam Camino). Die zijn niet langer van technische aard, maar draait om financiën. Vier van de grootste moederbordfabrikanten in Taiwan melden dat de verkoop van hun producten met de 820 tegenvalt. Asus, First International Corporation (Fic), Elitegroup en Gigabyte zeggen dat Rambus-moederborden vorige maand goed waren voor slechts 10 procent van hun afzet.
Deze fabrikanten zijn dan ook ontevreden over Intels beslissing de veelgebruikte BX-chipset uit te faseren ten gunste van de 820 en diens grote broer 840 (codenaam Carmel). Zo’n 60 procent van de vorig jaar verkochte moederborden gebruikt Intels BX-product, dat goedkoper is dan de Rambus-chipsets. De omstreden geheugenchips zelf kosten ook aanzienlijk meer dan de sdram-voorgangers, die gemiddeld 750 procent lager zijn geprijsd.
Foster
Niet alleen chip- en moederbordfabrikanten zijn nog bezig hun positie te bepalen. Ook computerproducenten weten nog niet helemaal wat ze met Rambus aanmoeten. De verwarring in de markt neemt nog toe doordat Intel Rambus wél aanraadt voor zijn aanstaande krachtige 32-bit processor Willamette, maar niet voor de zwaardere server-uitvoering Foster.
Deze chips gebruiken dezelfde processorkern, maar Intel adviseert het bestaande ddr-sdram voor Foster. Experts menen dat Intel deze koers vaart, omdat serverfabrikanten hun systemen geheel naar eigen specificaties ontwerpen om zich te onderscheiden in de gestandaardiseerde markt voor computers met Intel-chips. Bovendien zijn de systeemproducenten goed bekend met het bestaande sdram, terwijl ze vorig jaar tegen flinke problemen opliepen tijdens het testen van de eerste Rambus-systemen.
Daar bovenop komt weer de forse prijs. Servers hebben immers veel geheugen nodig en dat drijft de prijs op. Op technologisch vlak is er nog een belemmering voor het gebruik van veel Rambus-geheugenmodules in een systeem. Door de afwijkende, seriële wijze van adressering veroorzaakt elke toegevoegde module een lichte vertraging in de communicatie tussen processor en geheugen. Hoewel de acceptatie van het snelle Rambus vorm krijgt, zijn er nog vele hobbels te nemen.
