De Europese Commissie tracht de snelle markt voor mobiele telecommunicatie van een wetgevend kader te voorzien. Terwijl de megafusies zich aandienen, moet de instelling bepalen of al sprake is van een gezond concurrerende of een falende markt. Regelgeving lijkt noodzakelijk, maar mag innovatie niet belemmeren.
Eurocommissaris Erkki Liikanen is nog maar net ingewerkt. De Fin, die zich bezighoudt met de Informatie Maatschappij, heeft al aangekondigd de Europese regelgeving voor telecommunicatie aan te passen. Het probleem hierbij is dat de ontwikkelingen op de markt razendsnel gaan. Zo geeft de overname van Mannesmann door Vodafone aan dat de liberalisatie in volle gang is en dat inmiddels nieuwe mobiele grootmachten ontstaan van monopolistische proporties.
Liikanen moet nu bepalen of de markt voor mobiele communicatie al volledig geliberaliseerd is en zich zonder specifieke regelgeving kan ontwikkelen, analoog aan de IT-sector. Of is er sprake van marktfalen en is ingrijpen van de autoriteiten noodzakelijk?
Lobbyisten
De lobbyisten hebben de weg naar Brussel gevonden. Liikanen laat zich echter niet van de wijs brengen door de argumentaties. Het is een moeilijke kwestie, zo erkende hij deze week tijdens een forum van de organisatie van aanbieders GSM Europe. "Regulering van een snelle, technologische markt valt niet mee." Hij geeft toe dat ingrijpen de innovatie kan belemmeren.
De Europese Commissie presenteerde eind vorig jaar de ‘1999 Communications Review’, de opzet naar nieuwe regelgeving voor de telecommunicatiemarkt. Aanstaande dinsdag 15 februari sluit de consultatieronde, waarbij betrokkenen hun mening over het rapport kunnen geven. De Commissie komt in de zomer van dit jaar met een definitief voorstel.
Gruwen
De aanbieders van mobiele communicatie gruwen bij de gedachte aan stringente regelgeving. Zij zien het liefst dat de marktwerking zijn gang kan gaan, waarbij slechts het mededingingsrecht moet voorkomen dat er dominante partijen ontstaan. Wetten waren nodig om de monopolisten te dwingen de markt te openen. Dat is gebeurd, waardoor specifieke regels niet meer nodig zijn.
De consumentenorganisaties vinden echter dat de markt niet open genoeg is en dat de concurrentie te wensen overlaat. De prijzen zijn immers nog hoog en de aanbiedingen van de bedrijven ondoorzichtig.
GSM Europe geeft toe dat de markt faalt op het gebied van de lokale aansluitingen. Immers, alleen het netwerk van de voormalige monopolisten, in Nederland KPN, reiken tot aan alle voordeuren. Toch lossen technologische ontwikkelingen, zoals Internet en telefonie via alternatieve infrastructuur als de kabel, deze problematiek vanzelf op. Actie van de Commissie is niet nodig.
Onvolmaaktheden
Er is echter wel degelijk sprake van onvolmaaktheden op de mobiele markt, die regelgeving noodzakelijk maken. Zo zijn de gesprekskosten hoog, is de nummerportabiliteit nog niet goed geregeld en zijn de tarieven voor gesprekken in en naar in het buitenland, het zogenaamde roaming, buiten proporties. De EU is inmiddels een onderzoek gestart naar deze tarieven.
Zolang deze kwesties nog niet geregeld zijn, is er nog geen sprake van een open, concurrerende markt en valt ingrijpen van de autoriteiten te rechtvaardigen. De Commissie moet de komende maanden spitsroeden lopen. Regelgeving is noodzakelijk, gezien de onvolkomenheden op de markt. De instelling moet wel voorkomen dat innovatie niet wordt gestremd. Op dit moment loopt de Europese markt voor mobiele telefonie namelijk voor op Amerika en niemand is erbij gebaat dat deze voorsprong slinkt.