Nu de millenniumbug nauwelijks heeft gebeten, roepen criticasters dat er veel te veel geld in de aanpak is gestoken. "Een wijsheid achteraf", vindt Alex Lambregts, directeur van de Facilitaire Dienst Rechterlijke Organisatie (Fdro). "Maar de geloofwaardigheid van de IT-sector ligt hierdoor wel onder vuur".
Lambregts pleit voor een breed opgezette evaluatie over de zin en onzin van het millenniumprobleem. Brancheorganisatie Fenit laat bij monde van woordvoerder Machiel de Rooij weten ook een voorstander van evalueren te zijn. Fenit wil hierin een rol spelen, maar initiator is wat hem betreft het Millennium Platform. De Rooij is overigens niet onder de indruk van de aanzwellende kritiek. "De negatieve geluiden komen enkel van de media en individuele burgers. Van de middelgrote en grote organisaties, die het geld hebben uitgegeven, ontvangen wij geen kritiek." Laten we eerst maar eens het uitgavenpatroon in kaart brengen. Pas dan kan er een goed oordeel worden geveld."
Lambregts is ervan overtuigd dat er wel degelijk problemen zouden zijn ontstaan indien er niets was gedaan aan het probleem. Hij vindt het ook om bijkomende redenen geen weggegooid geld. "De IT-omgeving is sterk verbeterd en de organisatie beseft nu hoe afhankelijk ze is van haar automatiseringssystemen. Het management heeft meer oog voor IT gekregen en dat komt de professionalisering van de sector ten goede." Een voorbeeld van een bijkomende IT-verbetering is het centrale systeem Rapsody van het Openbaar Ministerie. Dit systeem was onbeheerbaar geworden, maar kon in het kader van het millenniumtraject weer worden opgekalefaterd.
Rellen
De Fdro, onderdeel van het ministerie van Justitie, beheert de landelijke infrastructuur en centrale systemen van de rechterlijke organisatie. De dienst kijkt terug op een geslaagde, rustig verlopen millenniumwisseling. Wel moesten Lambregts, woordvoerder William Swaters, het hoofd van de afdeling strafrechtapplicaties en acht automatiseerders de eeuwwisseling doorbrengen op het computercentrum in Zeist. Volgens plan zou het personeel op 31 december naar huis toe gaan, terwijl de systemen bleven draaien. De medewerkers zouden dan op 1 januari terugkeren voor het testen. Maar het arrondissement Rotterdam vroeg om ondersteuning in verband met eventuele rellen tijdens de oudejaarsnacht. Dan zou er veel snelrecht moeten worden uitgevoerd en Rotterdam wilde er zeker van zijn dat het landelijke strafrechtsysteem Compas die nacht ondersteund zou worden. Volgens de bij Synergie Consultants werkzame, ingehuurde Swaters was het bedrijfsrestaurant in Zeist omgetoverd in een ‘bioscoop’ met een buffet en televisies. "We waren op oudjaar vanaf half twaalf ’s avonds aanwezig. In ons crisiscentrum constateerden we rond twee uur ’s nachts dat alles werkte. Er was ook heel weinig gebeurd: de rellen bleven uit en de BV Boef hield zich rustig. Iedereen kon naar huis of naar zijn hotel. Het gaf een wat vreemd gevoel: blijdschap over de goede afloop, maar een echte millennium-feeststemming ontbrak, ondanks de oliebollen en de champagne."
Ontbijt
Op nieuwsjaarsdag begon om tien uur het definitieve testen. In het computercentrum in Zeist was een team van veertig mensen aanwezig om de ongeveer vijftien centrale strafrechtelijke en civielrechtelijke systemen te inspecteren. Verder stonden er lijnen uit naar de negentien arrondissementen in het land, het Projectbureau millennium Justitie, de Centrale Justitiële Documentatie en het Centraal Justitieel Incassobureau. Op een paar kleine, operationele problemen na verliep alles vlekkeloos.
Swaters leverde op 3 januari om half zeven ’s ochtends zijn rapportages bij het ministerie in. "Daarna schoof ik aan bij het speciaal georganiseerde millenniumontbijt. Vervolgens stond een muziek-workshop op het programma. Elke Fdro-medewerker bespeelde een instrument en samen vormden we één orkest. Dat typeert de sfeer die in twee jaar voorbereiding is ontstaan. Goed persoonlijk contact is een voorwaarde voor het slagen van zo’n groot IT-project."
Goodwill
De Fdro heeft vijftien miljoen gulden uitgegeven aan de aanpak van het millenniumprobleem. Begroot was twintig miljoen, maar door afspraken met leveranciers over nieuwbouw konden de kosten worden gedrukt. Redwoord verzorgde de Oracle-aanpassingen, terwijl het millennium-reparatiebedrijf Convertis uit Groningen de Cobol-systemen millenniumklaar maakte. Voor 2000 staat een integratie tussen de Fdro en de lokale beheerafdelingen van de arrondissementen op stapel. Lambregts denkt dat, gezien de positieve reacties die zijn organisatie heeft gekregen naar aanleiding van het millenniumproject, er veel goodwill is gekweekt om de nieuwe, landelijke beheerorganisatie te accepteren.
