Kan ik door mijn eclipsbrilletje naar Y2K kijken? Zijn deze aluminium tuinstoelen nog te gebruiken na 2000? De millenniumwisseling komt dichterbij; onzekerheden stapelen zich op. Ook de firma List en Bedrog is actief en maakt dankbaar gebruik van de onzekerheden over de millenniumovergang. In Amerikaanse kranten staan advertenties waarin ‘vaklui’ zich aanbieden om voor 29,95 dollar uw hele huis 2000-veilig te maken. Een softwareverkoper verklaart dat al zijn software 2000-bestendig is, en dat de volgende versies ‘nog meer’ 2000-bestendig zijn.
Gelukkig zijn er ook goede boeken die informeren hoe wij 1 januari 2000 kunnen overleven, mocht er al iets mis gaan. Eén van de dikste werken op dit gebied is The Complete Y2K Home Preparation Guide, geschreven door softwaregoeroe Edward Yourdon en co-auteur Robert Roskind. Yourdon neemt het jaar 2000 serieus. Zelf is hij van New York verhuisd naar New Mexico waar hij – voor het geval dat – een zonnepaneel op zijn dak heeft geïnstalleerd.
Yourdon heeft de afgelopen jaren voortdurend hel en verdoemenis geroepen over millennium-projecten. Het is dus sportief dat hij nu helpt de onrust die hij zelf heeft gezaaid weg te nemen met een doorwrocht overlevingsboek. Zijn Home Guide legt bijvoorbeeld uit welke voorraden we moeten inslaan, hoe je water kunt zuiveren, hoe je kunt koken zonder elektriciteit en gas en hoe je aan geld komt wanneer de flappentappers het niet doen. Over water schrijft Yourdon: "Wanneer je wordt verrast door een ramp en je hebt geen schoon drinkwater in huis, gebruik dan het water uit een boiler, zuig het water uit de waterleiding, smelt de ijsblokjes uit het vriesvak. Als alle andere mogelijkheden zijn uitgeput, gebruik dan het water uit de stortbak van de toilet (niet uit de pot), maar zuiver het wel eerst." De verhandeling is net zo helder als Yourdon Structured Design (YSD), Yourdons ontwerpmethode voor gestructureerde systeemontwikkeling.
Engelse sleutels
Hoe erg wordt 1 januari 2000 volgens Yourdon? In zijn bestseller Time Bomb 2000 schrijft hij dat problemen zich vooral zullen voordoen bij de lagere overheden, lokale nutsbedrijven en het midden- en kleinbedrijf. Over internationale economische relaties zegt hij in februari 1999 tijdens een interview met ABC: "Alle studies zijn het er over eens dat het merendeel van de ontwikkelingslanden ver achterop ligt met het voorbereiden op 2000. Dit zal vrijwel zeker leiden tot een massale ontwrichting van de internationale economische betrekkingen. Er is hiervoor geen oplossing." En op 7 februari 1999 schrijft Yourdon: "Ik geloof dat Y2K te vergelijken is met het gooien van een miljoen Engelse sleutels in de motor van de internationale economie, en dat het een economische depressie zal veroorzaken die te vergelijken is met die van de jaren dertig."
Ondanks Yourdons sombere voorspellingen en zijn verhuizing naar New Mexico zijn er steeds meer geruststellende geluiden te horen over 2000. Op 17 september 1999 houdt Alan Greenspan, de president van de Amerikaanse nationale bank, een toespraak in de teneur van: "Landgenoten, u kunt gerust gaan slapen". Hij zegt: "Het goede nieuws is dat er steeds meer bewijs is dat onze elektronische infrastructuur op tijd gereed zal zijn voor het jaar 2000." Greenspan betoogt dat er zich in 2000 zeker problemen zullen voordoen, maar dat die niet zullen leiden tot grote verstoringen van het openbare leven. Deze toespraak brengt Yourdon op de achterste benen en hij schrijft een twintig pagina’s tellende open brief – hij is nooit kort door de bocht – waarin hij de argumentatie van Greenspan genadeloos neersabelt.
Papegaaien
Yourdons argumentatie komt erop neer dat de zogenaamde experts – Greenspan incluis – of geen experts zijn, of niet weten waarover ze praten. De softwaregoeroe en overlevingsdeskundige schrijft dat de zogenaamde experts die de Amerikaanse overheid adviseren, economen zijn die "nog geen computer zouden herkennen als ze over één struikelden." Deze economen papegaaien gewoon door wat er vanuit de IT-afdelingen van grote bedrijven en overheidsinstellingen naar boven komt borrelen. Yourdon stelt daar tegenover dat hij op basis van meer dan dertig jaar ervaring weet dat wanneer er iets mis kan gaan met grote software projecten, dit ook zeker gebeurt. Yourdon: "De softwaresector heeft een reputatie van mislukkingen wanneer het gaat om complexe problemen, vooral in de drie zeer kritische gebieden van op tijd klaar zijn, je houden aan het budget en het uitsluiten van fouten." Dus is het volgens Yourdon onzin om te beweren dat de samenleving klaar is voor 2000. Wie dat wel doet, is een malloot.
Degenslikker
Wie of wat is eigenlijk Edward Yourdon? Volgens zijn eigen biografie is hij onder andere software-consultant, stuntparachutist, alligatortrainer, degenslikker, Himalaya-beklimmer, bon vivant en expert op het gebied van McDonalds hamburgers. Hij beweert te zijn geboren op een kleine planeet aan de rand van een onbekend sterrenstelsel en hij zou ooit in Roswell, New Mexico op onze aarde zijn beland. Uiteraard nemen we dit alles met een korrel zout. Zeker is echter wel dat niemand ter wereld zoveel heeft geschreven over software-ontwikkeling als Yourdon. Zijn (verkorte) bibliografie van tijdschrift-artikelen, essays en boeken beslaat zes dik bedrukte pagina’s. Sommige van deze boeken – neem nou zijn bekende Structured Design: Fundamentals of a Discipline of Computer Program and System Design – zijn dikker dan het telefoonboek van Manhattan. Het is inderdaad buitenaards.
Yourdon wordt beschouwd als één van de grondleggers van de moderne software ontwikkeling omdat hij in het midden van de jaren zeventig structurele methoden ontwierp om grote softwareprojecten in Cobol en Fortran te formaliseren. Dit systeem raakt wat op de achtergrond met de opkomst van object-georiënteerd programmeren. Yourdon is co-auteur van de ‘Coad-Yourdon Method for Object Oriented Analysis and Design’ en de ‘Yourdon/Whitehead Method for Object Oriented Analysis’. In 1974 startte hij zijn eigen bedrijf Yourdon Inc dat cursussen, publicaties en consultancy-diensten leverde op het gebied van software-ontwikkeling. In 1986 neem het Franse CGI dit bedrijf over; tegenwoordig is het een onderdeel van IBM.
Verkeerde eind
In 1992 baart Yourdon opzien met zijn boek Decline and Fall of The American Programmer. In dit boek voorspelt hij dat de Amerikaanse programmeur een uitstervend verschijnsel is. Hij meent dat hooggekwalificeerde Amerikaanse software-ontwikkelaars zich met software-design kunnen bezighouden en dat vervolgens het ‘domme werk’ zal worden overgelaten aan slecht betaalde code-schrijvers in ontwikkelingslanden als India en de Filippijnen.
Nog geen drie jaar later publiceert hij The Rise and Resurrection of the American Programmer, waarin hij toegeeft het volledig bij het verkeerde eind te hebben gehad. Misschien krijgen we in 2001 ook een boek van Yourdon waarin hij uitlegt waarom de ijsblokjes in het vriesvak nooit hoefden te worden ontdooid.
