Nederlandse ICT-bedrijven zoeken steeds vaker buiten de Europese Unie naar geschikte werknemers. Uit cijfers van de Arbeidsvoorziening blijkt dat het aantal aanvragen voor tewerkstellingsvergunningen de laatste twee jaar is verdrievoudigd. Veel bedrijven onderschatten evenwel de procedure die voorafgaat aan het binnenhalen van buitenlands personeel.
Bram Schot, directeur van het Nederlandse bedrijf ICT Automatisering, merkte tijdens de presentatie van de kwartaalcijfers beteuterd op dat zijn bedrijf geen mensen uit India meer kan aantrekken. Dit is volgens Schot het gevolg van een wijziging in de voorwaarden die Arbeidsvoorziening stelt. Deze problematiek vormde dan ook een smet op de verder positieve resultaten van het bedrijf.
Personeelsmanager André Preijde legt uit dat zijn onderneming in het verleden altijd vrij makkelijk mensen uit niet EU-landen kon halen. "Arbeidsvoorziening wees de laatste aanvraag echter af. De organisatie vindt dat wij Nederlanders moeten omscholen in plaats van mensen uit India te werven."
Problemen
Preijde geeft aan dat deze eis een probleem vormt voor ICT. De software-ontwikkelaar heeft namelijk hoogtechnisch personeel nodig. "Met het omscholen van havo-scholieren kunnen wij onmogelijk aan deze vraag voldoen." Inmiddels heeft ICT wel toegezegd te onderzoeken of zich onder mensen met een vluchtelingenstatus geschikte werknemers bevinden. "Ik hoop het van harte", zegt Preijde.
ICT is ten einde raad. "Wij adverteren wel, maar hebben niet de illusie dat mensen reageren. Het gaat ons in dit geval meer om de naamsbekendheid die deze advertenties opleveren. Verder hebben we gezocht in Engeland, maar de situatie op de arbeidsmarkt is daar ook dramatisch. We moeten wel naar andere landen kijken. Met name in Israël en India zijn veel specialisten op het gebied van ingebedde software."
Nog meer
ICT is niet het enige Nederlandse automatiseringsbedrijf dat over de grens naar werknemers zoekt. Arbeidsvoorziening ontving vorig jaar 296 aanvragen voor tewerkstellingsvergunningen. In 1997 waren dit er nog 160, in 1996 kwamen 98 verzoeken binnen. Milene Koperdraat, manager team tewerkstellingsvergunningen bij Arbeidsvoorziening, zegt dat mensen uit Zuid-Afrika, India en Amerika het meest gewild zijn.
Het belangrijkste criterium voor toewijzing van de aanvraag is dat er geen Nederlanders of mensen uit andere EU-lidstaten voorhanden zijn die de werkzaamheden kunnen verrichten. "In een aantoonbaar krappe arbeidsmarkt wordt natuurlijk eerder aan dit criterium voldaan", aldus Koperdraat.
Andere eisen zijn dat de vacature ten minste vijf weken voor de aanvraag is gemeld bij het arbeidsbureau en dat de werkgever heeft geprobeerd via advertenties, intermediairs of uitzendbureaus geschikte mensen te werven. Bovendien moet blijken dat er geen mogelijkheden bestaan om binnen een redelijke termijn werkzoekenden uit EU-lidstaten op te leiden.
Zorgen
André Preijde maakt zich ondertussen grote zorgen. "ICT heeft veel geld gestoken in wervingscampagnes in India. Als de procedure te lang duurt, dan raken we de geschikte kandidaten kwijt aan Amerika. Deze toestand beperkt onze groei."
Advocaat Marcel Reurs van het Amsterdamse kantoor Everaert hoort regelmatig ICT-bedrijven de noodklok luiden. "Veel ondernemingen zijn zich niet bewust van de hoeveelheid regelgeving. Ze denken vaak dat de aanvraag een formaliteit is, maar de werkelijkheid is anders." Doordat de bedrijven pas aan een aanvraag gaan denken als ze dringend mensen nodig hebben, ontstaat er een grote druk op de Arbeidsvoorziening. Door de hausse aan aanvragen, overschrijdt de organisatie dan ook regelmatig de wettelijke beslistermijn van vijf weken.
Te streng
Reurs vindt dat Arbeidsvoorziening vaak te strenge eisen stelt aan de ICT-bedrijven die dringend mensen nodig hebben. Gezien het structurele tekort op de arbeidsmarkt aan automatiseerders pleit de jurist voor een specifiek beleid van Arbeidsvoorziening voor de automatiseringsbranche. Uiteraard moet de organisatie zich houden aan de wettelijke bepalingen, maar Arbeidsvoorziening kan wel voor bepaalde sectoren een specifiek beleid voeren. Dit gebeurt al voor het betaald voetbal.
"Voor de IT-branche bestaat dit nog niet. Het lijkt me verstandig als de sector hierover na gaat denken. Brancheorganisatie Fenit zou dit onderwerp op hoog niveau aan moeten kaarten. Er vallen best goede afspraken te maken."
