De logistiek in Nederland kampt met een schrijnend tekort aan automatiseerders. En juist nu vraagt de sector, door de ontwikkeling die het doormaakt, om talent dat de snel veranderende goederenstromen kan vangen in concepten en systemen. De positie van Nederland als distributieland komt door dit tekort in gevaar.
De positie als deltaland verzekert Nederland niet langer van een voorspoedige ontwikkeling tot ‘distributieland’. Logistiek Nederland en minister Tineke Netelenbos van Verkeer en Waterstaat, hebben zich er ondertussen bij neergelegd dat, hoewel dit geografische – maar ook economische – gegeven in het verleden zaligmakend was, bij moderne logistiek meer komt kijken.
Wat Nederland voor een blijvende sterke positie nodig heeft, zijn zogenaamde ketenregisseurs. Dit zijn dienstverleners die voor een klant het hele logistieke proces organiseren en regisseren. En ‘het zal duidelijk zijn dat ketenregie onmogelijk is zonder toepassing van ICT-systemen’, aldus Netelenbos onlangs op de Nationale Distributiedag in Utrecht.
Brainport
De Amerikaanse logistieke dienstverlener Caliber maakte zes jaar geleden de sprong naar Europa. Het koos voor Nederland als vestigingsland. Niet omdat het in logistieke termen een ‘mainport’ is, "maar omdat het een brainport zou kunnen worden", aldus Europees directeur Kevin Appleton. Zaken die daarbij voor Caliber een belangrijke rol spelen, zijn de taalvaardigheid van de gemiddelde Nederlander en de kennis van logistiek ketenbestuur.
Caliber is zo’n ‘non-asset based‘ bedrijf waar Netelenbos op doelde. "We hebben geen vrachtwagens en geen magazijnen", aldus Appleton. Het netwerk van Caliber draait volgens hem puur op ICT.
Zijn de verwachtingen van Appleton over Nederland uitgekomen? Voor wat betreft de kennis van logistiek en talen wel. "Maar ik moet ‘nee’ antwoorden als het gaat om het vinden van goede IT-mensen." Volgens de Caliber-directeur is het gebrek aan goede informatietechnici ‘problematisch voor de toekomst’.
Visie
Appleton verkondigde niet als enige op de Nationale Distributiedag de mening dat de logistieke sector in Nederland kampt met een tekort aan automatiseringspersoneel. Ook Schenker-BTL in Tilburg kampt met een gebrek aan ‘hoger opgeleid personeel uit de ICT-sector’, aldus directeur Timo Bosma. "Gelukkig kunnen we terugvallen op onze groep." Schenker-BTL is een van de grootste logistieke bedrijven van Europa.
Het concern heeft volgens Bosma behoefte aan mensen met een ICT-opleiding én visie. Vanwege de groeiende uitbesteding van logistieke diensten hebben bedrijven als dat van Bosma steeds nadrukkelijker behoefte aan mensen die processen en de bijbehorende techniek aan kunnen sturen. Voorheen vond deze besturing veelal bij de opdrachtgevers, de verladers, plaats. Maar dan in een veel eenvoudiger vorm; het ging daarbij immers om de optimalisatie van de logistiek in één bedrijf.
Bij de TNT Post Group (TPG) is het niet anders gesteld met het personeel. "We kampen met een tekort aan mensen die comfortabel zijn met IT", aldus TPG-bestuurder C. Paauwe. Hij spreekt in dit verband van een verloren generatie. "Mensen van 40, 45 staan angstig tegenover IT."
Internet
TPG kan niet zonder IT-talent omdat het hard werkt aan de ontwikkeling van diensten gebaseerd op het internet. De diensten zijn er, de omzetten laten volgens Paauwe echter nog te wensen over. TPG ziet de ontwikkeling van logistieke diensten ten behoeve van elektronische handel dan ook voornamelijk als een leerproces.
TPG wordt in de ontwikkeling van elektronische handel door schade en schande wijs. De grootste fouten die tot dusver zijn gemaakt, wijt Paauwe aan verkeerde timing. "We zijn vaak te snel." Nederland loopt volgens hem twee tot drie jaar achter op de trend elders.
Volgens Appleton moeten bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen en werknemers de gelegenheid geven zich te ontwikkelen. "We moeten IT ook spannender maken binnen ons bedrijf. Automatisering heeft nog altijd een saai imago. We moeten mensen met een business-achtergrond in de richting van de IT sturen."