De oude mainframefabrikanten noemen zich tegenwoordig met verve dienstverlener. Om die pretentie waar te kunnen maken, moeten ze zich eerder toeleggen op technische integratie dan op systeemintegratie. De arbeidsmarkt kan echter wel eens het struikelblok vormen, aldus analisten.
Mainframes raakten vanaf de tweede helft van de jaren tachtig uit de mode door de opkomst van de gedistribueerde Unix- en Windows NT-omgevingen. "Maar", zegt Martin Hingley van onderzoeksbureau IDC, "daardoor is de waarde van de mainframetechnologie uit het zicht verdwenen. Nog steeds is het technologisch het meest geavanceerde platform voor het draaien van gemeenschappelijk gedeelde applicaties."
Technische integrator
De mainframebouwers hebben zich in de jaren negentig als dienstverlener gepositioneerd. "Veel diensten zijn gericht op onderhoud en het beheer van infrastructuren", zegt Peter Dück, analist van de Gartner Group. Volgens hem zit een rol als strategische IT-partner op mondiaal niveau op het vlak van systeemintegratie en uitbesteding er voorlopig niet in, IBM daargelaten. Daarvoor groeien de bedrijven te langzaam en missen sommige een wereldwijde dekking.
Collega-analist Hingley vindt dat de bedrijven zich moeten specialiseren in technische dienstverlening. "De behoefte aan technische integrators groeit. Daar ligt de toekomst voor de dino’s. Zij weten hoe systemen moeten worden geomplementeerd en begrijpen hoe applicaties werken. Het wordt hun taak om de waarde van de kennis die ze in huis hebben, te vermarketen. Klanten moeten overtuigd worden dat het verstandig is ook geld te reserveren voor de technologie, en niet alleen voor producten."
Gartner-onderzoeker Dück verwacht dat de bedrijven kunnen profiteren van de voorspelde wederopstanding van het datacentrum, als gevolg van de roep bij klanten om centrale aansturing en beheersing van de IT-architectuur. Hij denkt dan met name aan het aanbieden van infrastructuur- en connectiviteitsdiensten.
Arbeidsmarkt
De grote vraag is of deze IT-nestors zich kunnen roeren op de krappe arbeidsmarkt. Het zijn van oudsher grote, technisch georiknteerde bedrijven waarin veel diepgaande kennis is opgebouwd, zonder dat veel mensen dat weten, stelt professor F. den Hertog van het Merit (Maastricht Economic Research Institute on Innovation and Technology). "Probleem is vaak dat ze log opereren, niet opportunistisch genoeg zijn en weinig ervaring hebben met commercikle arbeidscommunicatie. Het zijn geen snelle detacheerders die medewerkers in korte tijd in een of ander pakket hebben ingewerkt. Ze zullen op de arbeidsmarkt op het scherpst van de snede moeten opereren en hun gezicht moeten laten zien."
Een ander probleem is het dreigend tekort aan mainframetechneuten. IDC’er Hingley voorziet het verdwijnen van een aantal mainframeplatforms in het begin van de volgende eeuw. Hij wijt dat aan een groot opleidingsprobleem. "Wanneer straks de laatste Cobol-programmeur met pensioen gaat, staan er geen opvolgers te trappelen om het roer over te nemen. Neem de IBM-activiteiten: je krijgt bijna geen nieuwe student meer die iets van Cics of IMS wil leren." De mening van Peter Dück is genuanceerder: "Het mainframe zal nooit uitsterven. Paardenkracht blijft nodig om al die steeds groter wordende datawarehousing-systemen te kunnen draaien."
Fusies
Over consolidatie van de markt lopen de meningen uiteen. Dück voorspelt dat over enkele jaren nog maar een paar mondiale IT-dienstverleners over zijn. De overname van Wang door Getronics spreekt wat hem betreft boekdelen. Hij zal niet raar opkijken wanneer automatiseerders als Debis of Origin een wereldwijd opererende grootmacht (wellicht één van de dino’s) overnemen.
Martin Hingley verwacht echter geen verdere consolidatie. "Vooral de waardebepaling van dit soort bedrijven is moeilijk te bepalen. Dan is het lastig vast te stellen wanneer de aankoop wordt terugverdiend. Neem de huidige problemen van Compaq: die zijn deels ontstaan doordat ze niet precies doorhadden wat ze met Digital in huis haalde. De integratie verloopt daardoor stukken moeizamer."
Dinosauriërs: zo worden de oudgedienden onder de IT-bedrijven ook wel aangeduid. Computable belicht in een serie artikelen de opmerkelijke overlevingsdrang van deze nestors in de computerwereld. In deze afsluitende aflevering laten enkele marktanalisten hun licht over de nabije toekomst van de deze oudgedienden. Beleven de dino’s een tweede jeugd of dreigt uitsterven?
De hele serie:
