Het elektronicaconcern Siemens stapte rijkelijk laat de mainframewereld in. Nog steeds maakt het elektronicaconcern zware computers, al ligt tegenwoordig de nadruk op dienstverlening.
De Duitse elektronicagigant vormt een buitenbeentje in het rijtje IT-dinosauriërs. Ten eerste omdat het bedrijf veel meer doet dan alleen het aanbieden van IT-diensten en -producten. Ten tweede omdat het zelf één brok historie is dat vanuit sociaal-economische hoek bezien onlosmakelijk verbonden is met de Duitse contemporaine geschiedenis. Een korte schets weergeven van het verleden van Siemens is eigenlijk een ondoenlijke zaak. Maar wie met zevenmijlslaarzen erdoorheen stapt, zal in oktober 1847 moeten beginnen. In die tijd beginnen uitvinder Werner von Siemens (1816-1892) en mechanisch ingenieur Johann Georg Halske (1814-1890) in Berlijn de Telegraphen-Bauanstalt von Siemens & Halske. Werner introduceert datzelfde jaar nog een met toetsen te besturen telegraaf (de pointer telegraph) en komt in de tweede helft van de negentiende eeuw nog met veel meer vernieuwingen voor de dag. Maar behalve een technisch genie blijkt Von Siemens ook een visionair zakenman. Hij is de grondlegger van een firma die vooral in Duitsland uitgroeit tot een grootmacht op het gebied van de elektronica. Werner von Siemens verzint zelfs het Duitse woord Elektrotechnik.
Transistor
De automatisering overziend maakt Siemens in 1954 een voorzichtige entree op een door IBM gedomineerd front. Het bedrijf bouwt aan de Siemens 2002: een volledig transistor-gebaseerde computer voor universiteiten. Een ander belangrijk wapenfeit speelt zich af in 1969 wanneer Siemens de Duitse pionier van computertechnologie Zuse KG overneemt. Drie jaar later stapt het concern dan eindelijk de mainframewereld in door samen met Philips en het Franse CII het samenwerkingsverband Unidata op te richten voor het produceren van zware computers. ‘Wat IBM kan, kunnen wij ook’, denken de drie Europese computerfabrikanten. De groep valt echter door te zeer uiteenlopende visies in 1975 uiteen, waarna Siemens alleen doorgaat met het produceren van de mainframes BS1000 en 2000.
In 1990 koopt Siemens – onder druk van de politieke lobby in Duitsland die ijvert voor het behoud van werkgelegenheid – het in moeilijkheden verkerende hardwarebedrijf Nixdorf Computer, van eigenaar Heinz Nixdorf (1925-1986). Het integreert dit met de mainframedivisie Siemens Data tot de dochtermaatschappij Siemens Nixdorf Informationssysteme (SNI). Het productaanbod van SNI beslaat het totale hardwareveld van PC tot aan opslagsystemen en mainframes, gekoppeld aan branchegerichte software-oplossingen.
Kerncentrale
Zo’n twee jaar terug besluit het concern de focus op dienstverlening te richten. Binnen SNI worden de diensten losgekoppeld van de producten en het onderhoud, en uiteindelijk in een aparte juridische entiteit ondergebracht: Siemens Business
Services (SBS). "Wij richten ons op twee hoofdactiviteiten: systeemintegratie en uitbesteding. In eerste instantie haalden we de omzet vooral van Siemens: zo’n 70 à 80 procent van de automatisering van de moedermaatschappij loopt via ons. Maar inmiddels is meer dan 50 procent van onze omzet afkomstig van andere partijen", vertelt Rein Hoogland, directeur SBS Nederland."
"SBS profileert zich apart in de markt. Dat is wat ons onderscheidt van andere traditionele mainframeleveranciers", stelt Hoogland. "Daar komt bij dat we het aanbieden van oplossingen, zoals in Nederland onze applicaties voor autodealers en de sociale diensten, hebben afgestoten. We bieden alleen nog standaard-oplossingen van derden aan; is er maatwerk nodig, dan doen we dat zelf of we schakelen hulp van derden in."
Omdat we onderdeel zijn van zo’n groot bedrijf als Siemens, kunnen we profiteren van bijvoorbeeld activiteiten op het gebied van kwaliteitsbewaking of van de eigen lease-maatschappij. Bovendien hebben wij met 450.000 medewerkers wereldwijd een groot opvangnet. Daardoor zijn we in staat alles in één hand te houden en complexe uitbestedingsopdrachten, waar ook niet IT-zaken bijhoren, uit te voeren. Als je in staat bent een kerncentrale in te richten, ben je ook in staat een zakelijk proces af te handelen."
Paard van Troje
Eind vorig jaar kondigt Siemens een reorganisatie aan waarbij het de IT-activiteiten bundelt met de telecommunicatie-werkzaamheden onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Onder dit marktsegment Information and Communication hangen drie divisies: Networks, Products en SBS. De naam Nixdorf is alleen nog terug te vinden in Siemens Nixdorf Retail & Banking Systems, de leverancier van detailhandel- en banksystemen die verzelfstandigd gaat worden.
"Er bestaat geen verplichte winkelnering bij de divisies producten en netwerken", verzekert Hoogland. "Het is niet de bedoeling dat klanten het idee krijgen dat ze met ons het Paard van Troje binnenrijden. Wij werken op basis van marktconforme prijzen en service level agreements en op verzoek van de klant leveren we ook hardware van andere leveranciers."
Voorlopig blijft Siemens de productie van zijn mainframes, servers en PC’s trouw, al ziet Hoogland de opkomst van assemblagebedrijven als de nieuwe concurrentie. "Wij blijven toch van huis uit een technologisch bedrijf: we maken bijna alles zelf, omdat we grootschalig kunnen produceren. Maar als we elders goedkoper kunnen inkopen, dan doen we dat. Zo komen sommige mainframe-onderdelen van Fujitsu vandaan." De mainframemarkt groeit nog steeds. "Klanten blijven tevreden en verlengen hun contracten. Ik verwacht dat in de nabije toekomst de rekencentra een hernieuwde vooraanstaande rol gaan spelen. Door het toenemend belang van de beschikbaarheid en beveiliging van informatie zal veel dataverkeer zich weer in een mainframe-achtige omgeving afspelen."
Dinosauriërs: zo worden de oudgedienden onder de IT-bedrijven ook wel aangeduid. Computable belicht in een serie artikelen de opmerkelijke overlevingsdrang van deze nestors in de computerwereld. Deze week: Siemens (wereldwijde omzet 1998 ‘Information and Communication’: 50 miljard gulden; Nederland zette in deze tak met 800 medewerkers tussen de 750 en 800 miljoen gulden om). Volgende keer: IBM.
De hele serie: