‘Certificering automatiseerders nodig’

Beroepsverenigingen voor informatici moeten hun leden certificeren voor bepaalde competenties. Op deze manier ontstaat er meer duidelijkheid in de huidige jungle aan beroepen en functies in de branche. Dit zegt professor Jan Dietz, geestelijk vader van het L Paso model, een nieuwe standaard beroepsindelingen voor de IT-sector.

Visitekaartjes met vier of vijf Engelstalige functies zijn in de automatiseringsbranche gemeengoed. Systems Engineer International Accounts, of Marketing Program Manager Technical Systems zijn hiervan twee willekeurige voorbeelden. Jan Dietz, professor aan de vakgroep Informatie Systemen van de TU Delft, ziet deze onoverzichtelijkheid als een obstakel voor de professionalisering in de informatica. "Het werkterrein informatica heeft geen heldere, bruikbare en stabiele cultuur. Dat maakt de herkenning en ook de erkenning van de informaticus, vergeleken met andere beroepsgebieden, extra lastig", schrijft hij in de inleiding van zijn nieuwe model L Paso. Dit raamwerk, de opvolger van het VRI-model, pretendeert structuur aan te brengen in het werkterrein, waaraan informatici en bedrijven zichzelf of hun personeel kunnen toetsen op kwaliteiten.

Verdeling

Het model verdeelt het werkterrein in vier soorten werkzaamheden (‘architectureren’, ontwikkelen, invoeren en beheren), drie soorten systemen (bedrijfsprocessen, informatiesystemen en ICT-infrastructuur) en twee modellen (functie/gedrag en constructie/werking). Hieruit vloeien 28 deelgebieden voort, waarop informatici werkzaam kunnen zijn. Binnen deze terreinen kunnen de mensen een bepaalde rol vervullen; uitvoerend, besturend of adviserend.
Om vraag en aanbod op de arbeidsmarkt op elkaar af te stemmen, zou het volgens Dietz ‘heel mooi zijn’ als de informatica-gemeenschap een tiental goed gedefinieerde beroepen vaststelt, die het gehele werkterrein bedekken. "Als voorbeeld noem ik de medische wereld; daar heb je bijvoorbeeld gynaecologen en cardiologen. Dat is helder. Het is onvermijdelijk dat iets soortgelijks ook in de IT-branche gaat gebeuren", licht Dietz toe. Binnen deze beroepen moeten de verenigingen keurmerken voor de niveaus van bekwaamheid kiezen, zoals junior, professional, senior en expert. Daarna dienen ze de informatici te certificeren, zodat de professionaliteit van deze mensen herkenbaar is. Op deze manier ontstaan duidelijke combinaties als expert programmeur of senior IT-auditor.
Aangezien permanente educatie een noodzaak is voor informatici, pleit Dietz voor de invoering van permanente educatie punten, zogeheten `peppen‘. Op deze manier kunnen werkgevers hun personeel verplichten een bepaalde hoeveelheid punten te behalen.

Uitvoering

Jan Dietz zegt dat de uitvoering van het model in handen ligt van anderen. "Er moet veel gebeuren. Ik hoop dat de gespecialiseerde beroepsgroepen dit model oppakken." Dietz denkt dat de uitvoering op den duur onvermijdelijk is. "Als de aanbodkant het laat zitten, komt de vraagkant in actie. Bedrijven willen meten, bewaken en certificeren."
Door de huidige krapte op de arbeidsmarkt ontbreekt wel de noodzakelijke stimulans om tot certificeren over te gaan. De nood is vaak zo hoog bij bedrijven, dat ze niet geven om keurmerken. "De detacheerders zijn niet altijd even kritisch. Pas als hun klanten, de afnemers van automatiseerders, om certificaten gaan vragen, ontstaat de prikkel. En dat gaat vanzelf gebeuren. Grote bedrijven zien de noodzaak in. Zij willen intern een professioneel circuit samenstellen."