Koos van der Meulen, de energieke directeur van Telfort, neemt de naam KPN Telecom zo min mogelijk in de mond. Liever spreekt hij over ‘De Monopolist’. Aan Van der Meulen de taak marktaandeel ten kosten van de monopolist te veroveren.
Zijn start is veelbelovend. Telfort groeide met hem aan het roer binnen een paar jaar uit tot een bedrijf met 1200 medewerkers. Al snel kan Telfort multinationals als Shell, Philips, ABN Amro en Unilever tot de klanten rekenen. Onlangs boekte het bedrijf een groot succes toen de Nederlandse bloemenhandel besloot zijn telefoonverkeer weg te halen bij KPN Telecom en in handen te geven van Telfort. Het gaat hierbij om een order van 20 miljoen gulden per jaar, met een verwachte verdubbeling op korte termijn.
Van der Meulen heeft altijd een goede start gehad. Als Friese jongeling was hij jeugdkampioen op de 1500 meter schaatsen met een tijd van 2 minuut 7. Schaatsen kan hij nog steeds goed. Op de jaarlijkse Computable nieuwjaarsborrel op de Jaap Eden baan liet hij een paar jaar geleden zien nog altijd met de beste schaatsers mee te kunnen komen.
Verkoper
Koos van der Meulen studeerde technische natuurkunde aan de universiteit van Eindhoven. Zijn eerste baan vond hij bij het toenmalige Burroughs waar hij naam maakte als vasthoudende verkoper. In die tijd was John de Wit een collega van hem. Beide oud-collega’s komen elkaar nu tegen als concurrent; De Wit is nu directeur van Libertel.
Na tien jaar Burroughs gaat Van der Meulen naar een systeem integrator waar hij uiteindelijk Europees directeur wordt. In 1993 kiest hij voor de telefonie als hij in dat jaar bij het Canadese Northern Telecom aan de slag gaat. Dat ongeduld hem niet vreemd is blijkt uit zijn benoeming, een jaar later, tot directeur Nederland van British Telecom.
Wanneer BT en de NS besluiten samen Telfort te vormen om in de slag te gaan met KPN Telecom was het niet moeilijk te raden wie daar de baas zou worden – Koos van der Meulen.
Lobby
Met grote voortvarendheid ging hij aan de slag. Onder het motto ‘De klant wil lagere prijzen en Telfort gaat daarvoor zorgen’, trekt hij ten strijde. Hij steekt veel tijd in het lobby-circuit. Wat hem helpt is dat hij het met streekgenoot Annemarie Jorritsma uitstekend kan vinden. Daar heeft hij flink gebruik van gemaakt. Zo geldt hij als de stille kracht achter en pleitbezorger van de Opta, de onafhankelijke toezichthouder die moet toezien op eerlijke concurrentieverhoudingen.
In een adembenemend tempo neemt hij mensen aan die inmiddels zijn gehuisvest in het voormalige kantoor van Fokker in Amsterdam Zuidoost. Niet iedereen kan zijn tempo bij benen. In zijn haast snel te groeien ging het bijna fout. Medewerkers werden onzeker en snapten niet meer waar het bedrijf naar toe ging. Juist op tijd besloot Telfort meer tijd te nemen voor zijn mensen. Het personeel werd uitgenodigd in de Rode Hoed voor een Open Space sessie, een bijeenkomst waarbij iedereen wordt aangemoedigd zijn ideeën te spuien. Van der Meulen verklaarde in een interview dat de organisatie hem in die fase een spiegel kreeg voor hield. "Het was echt één minuut voor twaalf. Voor die tijd legden we als directie plannen op aan het personeel. Nu is er een wisselwerking,
" verklaart hij de omslag.
Verzuren
Er lijkt een parallel tussen zijn stijl van leiding geven en zijn talent op de 1500 meter, de moeilijkste schaatsafstand. De start moet goed zijn en dan komt het er op aan optimale ronden neer te zetten. Hij moet de verleiding weerstaan in het eerste deel van de race te hard te gaan, want dan volgt onherroepelijk verzuring in de laatste ronde.
Als manager lijkt hij nu het evenwicht te hebben gevonden tussen snelheid en consolidatie. In een tijd dat er een schaarste is aan hoogopgeleid personeel weet Telfort moeiteloos mensen aan te trekken. Ieder jaar meten de joint ventures van BT de tevredenheid van werknemers. Vorig jaar eindigde Telfort in Europa als eerste.
Ervaren monopolisten
De liberalisering van de telecommarkt in Nederland gaat in een snel tempo. Nauwelijks twee jaar geleden kregen Telfort en Enertel een licentie om een eigen telecomnetwerk aan te leggen. De liberalisatie van de Nederlandse telecommarkt was begonnen. British Telecom en de Nederlandse Spoorwegen trekken met Telfort ten strijden. Het commentaar van Van der Meulen op monopolist KPN klinkt uit zijn mond wat vreemd. Zijn beide bazen, BT en NS, weten als geen ander wat het is om alleenheerser te zijn. BT werd als een van de eerste gedwongen om te liberaliseren en heeft ook alle mogelijke trucs uitgehaald om dat zoveel mogelijk te vertragen. De NS heeft pas sinds kort met concurrentie te maken; Lovers, de rondvaartbotenfirma die met oude treinstellen de Zandvoortexpresse in het leven riep.
Naast de ervaring als monopolist beschikken beide kapitaalkrachtige bedrijven over twee sterke technologische troefkaarten. De NS heeft een glasvezelnet dat parallel loopt met het railnetwerk en zo heel Nederland beslaat en BT beschikt over een internationaal netwerk.
Naambekendheid
Met deze twee giganten als aandeelhouder heeft Telfort een sterke basis, maar dat legt een behoorlijke druk op de schouders van Van der Meulen. Over vijf jaar wil het bedrijf ten minste een marktaandeel van tien procent hebben, dat komt overeen met een omzet van twintig miljard gulden.
Hij loopt hard voor de troepen uit, stelt een adviseur die bij de introductie was betrokken. In de praktijk betekent het dat iedereen ook hard moet lopen om bij te kunnen blijven en dat lukt niet iedereen. Daardoor haken sommige medewerkers af.
Van der Meulen laat zich veel adviseren. Dat pakt niet altijd even gelukkig uit. Zo was de kritiek niet mals op de campagne waarin een baby met snor het symbool moet vormen voor een jonge organisatie, die toch al over veel ervaring beschikt. Mediagoeroe Anne van der Meiden sprak er zelfs schande van. Feit is in ieder geval dat de naambekendheid flink is toegenomen.
Het verhogen van de naambekendheid speelt ook een belangrijke rol in de strijd om de mobiele telefonie. Met paginagrote advertenties in de landelijke dagbladen annonceert Telfort zijn mobiele telefoon in een melkpak.
Per 1 januari installeert Telfort de eerste telefooncellen op de stations van de NS. Volgens de Opta verdient KPN Telecom niet op zijn telefooncellen. Maar toch willen telcombedrijven graag cellen op stations van de NS omdat ze de naambekendheid vergroten. Daarom kunnen de Telfort cellen een bedreiging vormen voor KPN Telecom. Dat beschikt weliswaar over een contract met de NS, maar dat loopt een keer af. Bovendien is het grondgebied eigendom van de NS, en wie is er ook al weer voor de helft eigenaar van Telfort?