De Nederlandse vestiging van Cap Gemini doet steeds meer aan advisering en uitvoering van IT-projecten. Het simpele detacheren is volgens directeur Eric Plante iets waar de klanten geen behoefte aan hebben.
De euro? Het Jaar 2000? Bij Cap Gemini in Utrecht – met het hoofdkantoor aan de Daltonlaan – maken ze zich er minder druk om dan verwacht zou mogen worden. Natuurlijk, er is een speciale ‘factory’ in Nieuwegein, waar source-codes worden bewerkt, en natuurlijk worden er klanten geholpen met IT-oplossingen voor de invoering van de euro en met het millenniumprobleem, maar er is geen sprake van grote stress omtrent de onderwerpen. Sterker nog: de inkomsten die uit de komst van de euro gegenereerd worden, omvatten niet meer dan 1 procent van de totale omzet, zegt directeur Eric Plante van Cap Gemini Nederland bv. En alle werkzaamheden met betrekking tot het Jaar 2000 beslaan ook ‘slechts’ 5 procent van de omzet. "Het beeld dat we de laatste tijd volledig afhankelijk zouden zijn van euro en het Jaar 2000, is dus onjuist", zegt Plante, tevens lid van de driekoppige Raad van Bestuur van Cap Gemini nv.
Het gaat goed met de Nederlandse vestiging van de IT-dienstverlener. De voorlopige cijfers over het eerste halfjaar laten zien dat de nettowinst met 29 procent groeide tot 69,7 miljoen gulden, terwijl de omzet steeg met 22,9 procent tot 683,4 miljoen gulden. De definitieve jaarcijfers zouden ergens aan het einde van de maand bekend worden gemaakt, en tot die tijd wil Plante niet op de halfjaarcijfers ingaan. Bij de presentatie van de voorlopige halfjaarcijfers op 10 juli sprak hij de verwachting uit dat "de resultaten over het gehele jaar 1998 in lijn zullen zijn met deze cijfers". Het afgelopen boekjaar 1997 liet ook al prima cijferwerk zien: de omzet steeg met 16,9 procent tot 1,1 miljard gulden, de nettowinst met 40,3 procent tot 126,4 miljoen gulden.
Veel nieuw personeel
Plante heeft dus niets te klagen – en dat doet hij dan ook niet. De Nederlandse vestiging is hecht verbonden met het hoofdkantoor in Parijs. Cap Gemini SA heeft 58 procent van de aandelen in handen, de overige aandelen staan genoteerd aan de Amsterdamse beurs. Van de 30.000 medewerkers die er wereldwijd bij de IT-dienstverlener actief zijn, werken er op dit moment zo’n 6134 in Nederland. En wat voor Parijs geldt, geldt ook voor Utrecht: er zullen dit jaar heel wat nieuwe medewerkers moeten worden aangetrokken om alle vragen van de klanten te kunnen beantwoorden. Vorig jaar trok Cap Gemini Nederland in totaal 1500 nieuwe mensen aan; dit jaar moet er een vergelijkbaar aantal worden binnengehaald. En gemakkelijk gaat dat niet. "We nemen één op de tien mensen aan die we op sollicitatiegesprek krijgen. Dat betekent dat we per jaar 15.000 mensen binnen de poorten krijgen om mee te praten", aldus Plante. Hij beaamt dat er op deze manier veel tijd, geld en energie gestoken wordt in het aantrekken van nieuw personeel. "Maar we kunnen niet anders. We willen onze klanten koste wat kost blijven bedienen. De markt vraagt er nu eenmaal om."
Creatief meedenken
Cap Gemini doet aan advisering, uitvoering en exploitatie van IT-oplossingen. Het meeste geld wordt verdiend met het verzorgen van projecten, gevolgd door consulting, Information Systems Management (ISM) en educatie & training. Volgens Plante is er al een tijdje een verschuiving te zien in de aard van de dienstverlening: van het ‘simpele’ detacheren van mensen bij klanten naar het bieden van zogeheten ‘business consulting’. "We proberen meer toegevoegde waarde te bieden, creatief mee te denken met de klant bij het bepalen van de bedrijfsvoering, de IT-oplossing en de uitvoering ervan." Deze verschuiving, aldus Plante, zal nog wel even doorgaan.
Hij merkt dat de klanten het als prettig ervaren dat de Nederlandse vestiging een heel netwerk van collega’s in tal van andere landen achter zich heeft staan. "De filosofie daarachter is, dat een klant over de gehele wereld op dezelfde manier geholpen kan worden. Als hij kantoren heeft in Noorwegen, Argentinië en Nederland, kan Cap Gemini in al die kantoren voor dezelfde oplossing zorgen. Het netwerk zorgt bovendien voor de beschikbaarheid van meer expertise. Oftewel: op lokaal niveau is er internationale kennis aanwezig."
Cap Gemini scoort goed in de jaarlijkse wervingsonderzoeken van Blauw in het vakgebied. "In de markt weet men uitstekend wie we zijn." Het bedrijf heeft onder zijns gelijken het imago van innovatief, deskundig en betrouwbaar. Als het gaat om inlevingsvermogen, maatschappelijke betrokkenheid en arrogantie wordt er overigens een stuk minder gescoord. Bij het grote publiek is Cap Gemini nauwelijks bekend, beaamt Plante. "Maar aan die doelgroep verkopen we ook niet." Anders is dat bij het binnenhalen van nieuw personeel. "Daar hebben we de hoogste naamsbekendheid. Dat komt omdat onnodig tromgeroffel in dat verband, zoals het aanbieden van vliegreizen dat door veel concurrenten wordt gedaan, ons vreemd is. Wij zijn geen organisatie met veel poeha en kabaal. Dat gebeurt al te veel in deze industrie, en dat is niet goed. Doe nou maar gewoon je werk, dat is bij ons een beetje de bedrijfscultuur."
Meer advieswerk
Wat betreft de nabije toekomst is Plante optimistisch. Cap Gemini wil zich nog meer richten op ISM en op de consultancy-activiteiten. Plante verwacht veel van de invoering van de elektronische handel. "Je ziet het aantal bedrijven toenemen dat op Internet actief is. We zien de groei, en dat zal alleen maar doorgaan." Daarnaast ziet de directeur een ‘hekgolf’ na de eeuwwisseling van activiteiten rond de invoering van de euro en de oplossing van het Jaar 2000-probleem. "Nu willen bedrijven vaak snel een oplossing voor de problemen. Na het jaar 2000 moet die snelle oplossing worden omgezet in een ordentelijke bedrijfsoplossing. Ook daar kunnen we dan weer actief aan meewerken."
André Ritsema,
freelance medewerker Computable
Cap Gemini wil meetellen op de wereldkaart
Om uit de hele wereld IT-talent te ‘strikken’ heeft Cap Gemini, de in Parijs gevestigde top-consultant, zich een oud Frans kasteel aangemeten. Met deze ‘dure’ troef bindt het Europese adviesbureau de strijd aan met de zwaargewichten uit Amerika – het gevecht om het latente IT-talent is losgebrand.
Wanneer de taakstelling bestaat uit het rekruteren van 10.000 slimmerikken in één jaar tijd kan het nooit kwaad om een middeleeuws Frans chateau met zwembad achter de hand te hebben. Cap Gemini lokt high-tech talenten uit de hele wereld, onder andere door ze een gratis verblijf aan te bieden aan de University of Cap Gemini in het eigen chateau. Daar krijgen ze, naast cursussen die uiteenlopen van balans opmaken tot onderricht in lichaamstaal, een voorproefje van het goede leven, Europese stijl.
Waarom zoveel moeite getroost? Cap Gemini, verreweg het grootste Europese bedrijf op het gebied van computer service consulting, is bezig met een groeistuip. Dankzij mega-contracten met bedrijven die hun computers moeten aanpassen aan de euro en het Jaar 2000 zijn de opbrengsten van Cap Gemini het afgelopen jaar met 36 procent gestegen tot 3,6 miljard dollar. De aandelen zijn dankzij de onstuimige Franse markt in achttien maanden tijd verviervoudigd in waarde. Om met Amerikaanse zwaargewichten als IBM Global Services en Electronic Data Systems te kunnen blijven concurreren en om een groter marktaandeel te veroveren in de ‘fin de siècle’ stormloop zijn duizenden extra consultants nodig. "Het grootste probleem waar we nu mee geconfronteerd worden is de strijd om talent," aldus chief operating officer E.G. Unwin.
Indien het Cap Gemini lukt om het talent binnen te halen en te houden zou het bedrijf, met 40.000 werknemers aan het eind van dit jaar, één van de inmiddels zeldzame Europese high-tech toppers kunnen worden, naast de Duitse software-gigant SAP en de telefoonfabrikanten Ericsson uit Zweden en Nokia uit Finland. En om het continent, via haar ‘corporate clients’, op te stuwen in de informatie-economie – die in de VS al stevig voet aan de grond begint te krijgen – heeft het ‘homegrown’ Europese adviesbureau tegen die tijd misschien wel een betere uitgangspositie dan producenten van software en apparatuur. "Juist omdat het een Europees bedrijf is, zouden ze wel eens meer invloed kunnen uitoefenen op deze verandering," aldus Guil Hastings, ‘manager European operations’ van Mastech, een Amerikaans bedrijf voor systeemintegratie.
‘Niches’ in Amerika
Om een grote slag te kunnen slaan dient Cap Gemini haar invloed op één cruciaal marktterrein nog verder uit te breiden: de Verenigde Staten. Het bedrijf betrekt slechts 16 procent van de inkomsten – 581 miljoen dollar – uit de VS. Unwin geeft toe dat een wereldomvattend high-tech bedrijf zich eigenlijk niet kan veroorloven klein te blijven in de grootste high-tech sector van de wereldmarkt. Cap Gemini, dat vorig voorjaar in een onderhandse aanbieding 616 miljoen dollar opbracht, is op jacht naar ‘niche’ acquisities in de VS.
Als het de firma lukt om, zoals gepland, haar staf dit jaar wereldwijd uit te breiden met 10.000 mensen zullen de inkomsten naar verwachting met zo’n 30 procent stijgen door het hectische werk rond de euro en het Jaar 2000. Technologisch analist William J. Farrell van Morgan Stanley Dean Witter & Co. voorspelt voor 1998 een winst van 175 miljoen dollar, 40 procent meer dan het afgelopen jaar.
Het huidige succes van Cap Gemini komt zes jaar na de omwenteling die in gang was gezet door Unwin en de oprichter van het bedrijf, Serge Kampf. In het begin van de jaren negentig werden klanten door de consultants van het bedrijf ingedeeld aan de hand van hun hardware. Klanten met computers van bijvoorbeeld Digital Equipment Corp. kregen Digital-consultants van Gemini, waardoor klanten vast zaten aan één bepaalde technologie en Cap Gemini-consultants zaten te ploeteren in de computerkamers. In de hoop lucratievere contracten in de wacht te slepen besloten Kampf en Unwin hun staf wakker te schudden en hun consultants aan te moedigen zich vaker te laten zien in de directiekamers, waar de belangrijkere kwesties aan de orde kwamen.
Europese aanpak
De eerste resultaten waren teleurstellend. Interne conflicten en de Europese recessie deden Cap Gemini diep in de rode cijfers duiken, met een verlies van 70 miljoen dollar over 1993. Maar Unwins vernieuwingen hadden het bedrijf voorbereid op snelle groei later in het decennium. Tegen 1995 was het dode punt gepasseerd en kwam een stroom van nieuwe klanten op gang, op zoek naar advies over het installeren van grote bedrijfsnetwerken, Internet-verbindingen en systemen voor elektronisch zakendoen.
Cap Gemini zette eerder dan de meeste concurrenten de stap naar ‘euro-consulting’ – een bedrijfstak die contracten ter waarde van 125 miljard dollar zou kunnen opleveren in de komende drie jaar. Het bedrijf gaat veel verder dan het aanpassen van computers, zodat de klant bijvoorbeeld meer begrip krijgt voor de nieuwe geldsoort; klanten worden zo veel mogelijk overgehaald tot vernieuwing in voorbereiding op de nieuwe Europese markt. Het resultaat: meer werk. Afgelopen november bijvoorbeeld versloeg het bedrijf EDS in de strijd om een tien-jarig contract ter waarde van 671 miljoen dollar om de informatiesystemen van British Steel PLC op te poetsen.
Dergelijke projecten zouden niet alleen de inkomsten van Cap Gemini flink kunnen verhogen, ze zouden ook het Europese bedrijfsleven aan de digitale technologie kunnen brengen. Als dat proces hier in Europa net zo verloopt als in Amerika kan Cap Gemini binnenkort een nieuwe vleugel aan het chateau aanbouwen.