Met krachtige marketingcampagnes is het Microsoft gelukt om Windows CE tot een huishoudnaam in de software-industrie te maken. CE is bekend, maar weinig bemind. Systeemontwerpers hebben hun bedenkingen. Als besturingssoftware voor ingebedde toepassingen is het te traag en te groot. Ook de angst voor een overheersende rol van de gigant uit Redmond zit er goed in.
Als het aan Bill Gates ligt, zal weldra de hele wereld doordrenkt zijn met software uit Redmond. In zijn visie moet Windows CE, Microsofts software voor ingebedde toepassingen, de besturing gaan regelen van koffiezetapparaten tot notebooks. Lukt dit, dan zal het Microsoft-beeldmerk een spreiding krijgen waarbij Windows voor PC’s zal verbleken. Negen van de tien microprocessoren zit in ingebedde toepassingen en juist op die producten richt Gates zijn Windows CE-pijlen.
Realtime-gedrag
Het mini-besturingssysteem zit nu slechts in enkele palm-computers. Ook vindt Windows CE acceptatie bij fabrikanten van digitale settopkasten en tv’s. Microsoft maakt het nu klaar voor de elektronica van digitale camera’s, auto’s, wasmachines, zaktelefoons en tijdkritische toepassingen zoals slimme sensoren en industriële besturingen, waarin snel reageren essentieel is. Voor veel van deze toepassingen is ‘realtime‘ gedrag nodig. Terwijl PC-gebruikers gewend zijn aan wachten op hun computer, accepteren gebruikers van consumentenelektronica geen trage apparaten. Televisies, digitale camera’s of zaktelefoons moeten altijd paraat zijn en direct reageren op elk commando.
Microsoft zegt dat de volgende versie 3.0 van Windows CE een realtime besturingssysteem zal zijn. Het bedrijf claimt dat de software binnen 50 microseconden zal kunnen reageren. Sommige leveranciers van realtime besturingssystemen lachen daar om en zeggen dat hun software binnen 10 microseconden een antwoord klaar heeft. Van oorsprong heeft Microsoft zelf geen realtime-technologie in huis. De ontwikkelaar is daarvoor samenwerkingsverbanden aangegaan met leveranciers als Microtec Research (levert het realtime OS Vrtx) en Integrated Systems (verkoopt Psos). Het is Microsoft daarbij niet alleen om de technologie te doen. Samengaan met deze gevestigde namen moet ook marktacceptatie opleveren.
Van de grond af
Terwijl Windows CE een uitgeklede versie is van Windows 95 werden de besturingssystemen Psos en Vrtx ‘van de grond af’ opgebouwd. Later zijn daar functies voor bestandsbeheer en netwerken aan toegevoegd. Door hun realtime-eigenschappen zijn Psos en Vrtx echter in staat om bijvoorbeeld ABS-systemen in auto’s of onderdelen en componenten in de industriële automatisering aan te sturen. Microsoft kiest juist de omgekeerde aanpak: het voegt realtime-technologie toe aan een besturingssysteem waarbij oorspronkelijk de gebruikers-interface centraal stond.
Standaarden
In de industriële automatisering maakt Windows CE een kans door de standaardisatie. Vandaag de dag berusten de meeste CNC-besturingen (computerized numeric control) en controle-systemen in bijvoorbeeld de automobielindustrie op gesloten standaarden. Fabrikanten van deze controlesystemen zijn daardoor oppermachtig en dicteren de prijzen. Niet-overeenkomstige interfaces tussen verschillende machine- en apparatenleveranciers zorgen steeds voor hoge kosten bij integratie of fabrieksuitbreiding. Ook zijn er vaak prijzige trainingen nodig voor troubleshooting en onderhoud. Daar wil de procesindustrie maar al te graag van af.
Microsoft wil daarvoor de mogelijkheden bieden door Windows CE geschikt maken voor het besturen en controleren van industriële toepassingen. De centrale gedachte is om de besturingssoftware in fabrieken – van programmable logic controllers (plc’s) tot centrale Windows NT-servers – met software-objecten aan elkaar te ‘klikken’. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat het besturingssysteem zal doordingen in slimme sensoren en robots. Veel sensoren in fabrieken zijn niet eens uitgerust met 32-bit risc-processoren.
Toch lijkt Windows CE in Europa nauwelijks aan te slaan. Siemens heeft weliswaar een licentie genomen op Windows CE voor producten van wasmachines tot plc’s, maar het is nog lang niet duidelijk hoe wijdverbreid de rol van Microsofts technologie zal zijn in Siemens’ toekomstige producten. De meeste systeemontwerpers zien Windows CE als groot en traag. Voor het grootste deel van de ingebedde toepassingen is de software veel te omvangrijk. Dat betekent dat er veel dure geheugenruimte nodig is. Daarnaast heeft de grote complexiteit van de software een lange reactietijd tot gevolg. Lang wachten en veel geheugen doen een overmatig beroep op het energieverbruik. Daarmee diskwalificeert CE zich voor draagbare elektronica zoals mobiele telefoons en draadloze slimme ‘communicators’.
Veel fabrikanten zijn bovendien niet happig op de ‘Microsoft Inside’-interface. Vooral in de consumenten-elektronica, waar marketing belangrijk is, willen fabrikanten liever hun eigen naam promoten dan het beeldmerk van de Amerikaanse softwaregigant.
Concurrentie
Psion springt handig op die behoefte in met zijn Epoc32 besturingssysteem. Daarmee kunnen fabrikanten het scherm en de besturing zelf vormgeven. Eind juni sloten aartsrivalen in de mobiele telefonie Motorola, Ericsson en Nokia de rijen met hun besluit om samen met Psion de ontwikkeling van het Epoc32 besturingssysteem voor zaktelefoons onder te brengen in het bedrijf Symbian. Philips werkt al twee jaar met Psion aan Epoc32 en brengt in oktober een GSM-zaktelefoon (op basis van Epoc32) met een afklikbaar scherm waarmee gebruikers ook e-mail kunnen verzenden.
Epoc32 werd ontwikkeld voor de Psion 5-serie handcomputers, maar die werden geen succes. Motorola, Ericsson en Nokia willen het besturingssysteem nu naar voren schuiven als de facto standaard voor zakcomputers en zaktelefoons. Volgens analisten betekent deze ontwikkeling een grote voorsprong van Psion op Microsoft in draadloze telefonie. Het initiatief zal waarschijnlijk van invloed zijn op de opvolger van GSM, Universal Mobile Telecommunications Standard (Umts). Daarmee moet spraak, data en video over draadloze verbindingen mogelijk worden.
