Sun ontwikkelt een Java-microprocessor die nu als goedkope ’thin client’-chip voor de Java-markt wordt gepositioneerd en in de verre toekomst het Sparc-platform moet vervangen in grote systemen. Net als de Java-processor van IBM en de Merced van Intel heeft deze microprocessor een ‘very long instruction word’-architectuur (vliw).
We hoeven geen dubbeltje aan Java-chips te verdienen", zegt Harlan McGahn van Sun Microsystems. Wat McGahn betreft kan iedereen Java-chips voor zaktelefoons, piepers en creditcards voor een ‘prikkie’ krijgen. Het groepshoofd architecture marketing was vorige week even in Nederland voor een lezing over Java-technologie in embedded toepassingen. Hoe meer de maatschappij is doordrenkt van Java-technologie, hoe beter dat is voor Sun. De hoogte van de licentie-inkomsten op Java-chips voor draagbare elektronica (Picojava), industriële apparatuur (MicroJava) of chipkaarten (JavaCard) heeft daarbij geen prioriteit. Het grote geld wordt verdiend met werkstations en servers op basis van de Ultrasparc, de microprocessor waarop Sun het alleenrecht heeft. "Het gaat ons om de vraag naar servers", zegt McGahn. "Zaktelefoons, netwerkcomputers, piepers en creditcards, het zijn allemaal thin cliënts. Hoe meer er daarvan zijn, hoe groter de vraag naar servers. Dat is Suns inzet."
Heldere keuze
Het bedrijf uit Mountain View, Californië, houdt daarbij vast aan een heldere keuze. Terwijl IBM, Hewlett-Packard, Compaq en Silicon Graphics op twee gedachten hinken met systemen op basis van eigen risc-processoren en chips van Intel, houdt Sun stevig vast aan het Ultrasparc-platform en het Solaris-besturingssysteem. Deze combinatie legt het bedrijf geen windeieren. Vorig jaar stegen Suns licentie-inkomsten voor Unix-servers met ruim 27 procent, terwijl IBM slechts 1,3 procent groei kon noteren en Hewlett-Packard 17,9 procent, zo blijkt uit cijfers van IDC. Daarmee wist Sun zich in de top van de Unix-servermarkt te manoeuvreren, naast IBM en Hewlett-Packard. Ook Sun heeft last van de crisis in Azië, maar doordat het geen eigen chipfabrieken heeft, profiteert het bedrijf juist van de huidige malaise in de halfgeleiderindustrie. In het derde kwartaal groeide de omzet boven de verwachtingen van analisten naar 2,36 miljard dollar, 250 miljoen meer dan een jaar eerder.
Bedreiging
Suns niet-Intel en anti-Microsoft strategie werkt, maar de nieuwste Xeon Pentium II-processoren vormen wel degelijk een bedreiging voor Ultrasparc, geeft McGahn toe. Hij onderstreept echter dat Sun tot in de verre toekomst vast zal blijven houden aan het Sparc-platform. De ontwikkeling van de processorlijn ligt op schema. De afgelopen maanden verschenen de 333 MHz Ultrasparc III en de 360 MHz Ultrasparc II. McGahn verwacht dat Suns productiepartner Texas Instruments tegen het einde van dit jaar de eerste proefexemplaren van de nieuwe generatie Ultrasparc III-processoren zal produceren.
De eerste versies van deze chip zullen zo’n 16 miljoen transistoren bevatten, drie maal zoveel als de huidige generatie. McGahn: "We verwachten dat de chip eind ’99, begin 2000, met een kloksnelheid van 600 MHz in systemen op de markt komt. Het zal zeker tot 2010 duren voordat de mogelijkheden van het Sparc-platform uitgeput zijn."
Net zoals bij Intel ontwikkelen de ontwerpers van Sun intussen twee architecturen. Voor Intel zijn dat de x86-processoren en de vliw ‘Epic’-architectuur (very long instruction word) waarvan Merced de eerste processor zal zijn. Sun zal naast de Sparc risc-processoren de UltraJava uitbouwen tot een processor voor grote systemen. Net als Merced en IBM’s Java-processor heeft deze chip een vliw-architectuur die een hoge mate van parallelliteit toelaat.
Kritische massa
UltraJava werd oorspronkelijk gepositioneerd als processor voor netwerkcomputers, interactieve media (digitale tv), 3D-grafisch rekenwerk en andere media-intensieve toepassingen. Volgens McGahn wil Sun UltraJava ook geschikt maken voor servers en werkstations. De eerste UltraJava microprocessor zal pas na de eeuwwisseling verschijnen. McGahn: "Een 60 MHz Sparcprocessor had twee uur rekenwerk nodig om één beeld voor de film Toy Story te berekenen. UltraJava zal dat real time kunnen."
Sun gokt erop dat Java-software voor professionele toepassingen een kritische massa zal bereiken. Dat zal het moment zijn om servers en werkstations op basis van UltraJava te bouwen. McGahn: "Als in 2015 de hele wereld met Java-bytecode werkt, dan hebben we Sparc waarschijnlijk niet meer nodig." Opvolgende generaties van de UltraJava microprocessor zullen volgens McGahn oude en nieuwe Java-software met dezelfde snelheid kunnen verwerken. "Intel leunt op een oud model. Als ze straks Merced II uitbrengen met een bijbehorende compiler, dan moet de code voor Merced en de oude x86-generaties weer worden gehercompileerd om voordeel te halen uit de nieuwe micro-architectuur. Voor UltraJava zal de input steeds Java-bytecode zijn, en die is hetzelfde voor oude en nieuwe Java-software." McGahn was niet verbaasd toen hij hoorde dat Intel de introductie van Merced uitstelde tot 2000. "Merced bevat een grote hoeveelheid nieuwe technologie. Veel daarvan is software met als kritisch gedeelte de compiler. Het zou me niet verbazen als ze het straks opnieuw een jaar uitstellen."