Er zijn niet veel vrouwelijke topondernemers. En in de IT zijn ze al helemaal schaars. Leg dit verhaal nu niet onmiddellijk terzijde. Dit wordt niet weer zo’n verhaal over een vrouwelijke topmanager die, alle tegenwerking van ‘male chauvinist pigs’ trotserend, de top weet te bereiken. Integendeel. We hebben het over Nina Brink en die past niet in een sjabloon-verhaal. Daarvoor is ze te Amerikaans, te direct: ‘I sue you’, was niet altijd alleen maar een grapje van Nina Brink.
Mevrouw Brink, meisjesnaam Vleeschdraager, is baas van Internet-aanbieder World Online (WOL); op World Access/Planet Internet na, de grootste in Nederland. Met WOL heeft Brink, 44 jaar oud, plannen voor een pan-Europees netwerk. Samen met haar partners – telecombedrijf Telfort, uitgever Audax en de Tros – wil ze de activiteiten uitbreiden naar verschillende landen. En uiteindelijk, als alles meezit, moet rond 1999 een beursintroductie volgen. Dat laatste is verleidelijk gezien de forse waarderingen die sommige Internetbedrijven als Yahoo! en America Online nu op de beurs ten deel valt. Leuk voor de aandeelhouders. Aan de andere kant levert een beursgang ook wisselgeld op om snel bedrijven over te kunnen nemen.
De slag met concurrent World Access/Planet Internet (WA/PI) om een dominante positie in Nederland dacht Brink gewonnen te hebben na de geplande overname van Internet-aanbieder The Internet Plaza (TIP). Daarmee was WOL even de grootste, totdat WA/PI onlangs terugsloeg met de aankondiging Trefpunt van de Rabobank over te nemen.
Het snel groeiende WOL is met zijn honderdvijftig werknemers onlangs neergestreken in een leegstaande vleugel van het pand van Triple P in Vianen. Aan de muur van de vergaderzaal waar we Nina Brink spreken, hangt een ‘Patty Harpeneau’. Een society-schilderes die het in de kringen van Brinks huidige en voormalige zakenpartners als Willem Smit, Joep van den Nieuwenhuyzen en Dirk Wessels (oprichter van bouwbedrijf Kondor Wessels) goed zal doen.
Brink spreekt met een onmiskenbaar Amerikaans accent. Ze heeft haast; ze moet het vliegtuig halen naar de States. ‘Om ondermeer even de sfeer te proeven op de Internet World-beurs.’
De haar aangewreven directheid zijn haar niet onbekend. "Ik geef het toe", zegt ze, "ik ben een emotioneel mens." Als een vergadering niet naar wens verloopt kan zij in huilen uitbarsten. Daar schaamt zij zich niet voor. "Of ik een harde onderhandelaar ben? Het moet eerlijk gaan, anders loop ik weg."
Akam
Brink is geboren in Amsterdam. Maar op tweejarige leeftijd emigreert zij al naar Canada, om als achttienjarige psychologiestudent terug te keren. De ambitie om journalist (‘uiteraard in het Engels, in het Nederlands krijg ik geen twee woorden achter elkaar’) te worden, verdampt snel als ze hoort welke beloning daar tegenover staat. Brink gaat in het zaken samen met haar toenmalige man Ben Aka. Het door hen opgerichte handelshuis Akam floreert in de jaren tachtig. Volgens de voorzitter van de Novell-gebruikersgroep haalt Nina Brink in die tijd hoogstpersoonlijk en met de nodige flair het belangrijke (mede)distributeurschap van Novell binnen. Brink reist naar Salt Lake City en vraagt de Novell-directie om het merk te mogen vertegenwoordigen. Nee, dus. Er waren uiteraard al distributeurs aangewezen. Brink kwam echter met een ‘offer they couldn’t refuse’: ‘wat als ik nu direct een miljoen gulden aan bestellingen doe?’
Na het stranden van het huwelijk met Aka, wordt Brink uitgekocht. Zij start een nieuw bedrijf: A-Line, dat ze vervolgens verkoopt aan het Newtron-conglomeraat van Willem Smit. Kortstondig zit zij in de raad van commissarissen – samen met Neelie Smit-Kroes. Maar Newtron spat uit elkaar en Brink koopt A-Line terug. "Ik heb gewoon een fout gemaakt", zegt ze nu. "Het is iets waar ik niet graag op terugkom. Ik heb geld verloren. Maar ja, ik was destijds nog erg jong."
‘Een soort netwerk’
De vervelende periode met Newtron kan Brink snel vergeten. "Eind 1994 kwam er iemand naar mij toe en die zei: Nina er is een soort van netwerk waarmee mensen van over de hele wereld met elkaar kunnen communiceren. Hij zei: kijk nu ben je in Tokio, nu in Amerika. Wij dachten die man is mal, dat kan helemaal niet. Maar we hebben het uitgezocht, zijn naar Californië gegaan en hoorden daar dat dit het helemaal zou worden."
Met haar daadkracht wist Nina Brink de Internet-aanbieder WOL van de grond te krijgen. Het bedrijf maakte hoge aanloopkosten maar draait vanaf mei vorig jaar quitte en is winstgevend vanaf september vorig jaar. "That’s a fact", zegt Brink.
Nu wordt het tijd te expanderen. Brink wil kleinere aanbieders in andere landen overnemen. Overnamekandidaten worden gezocht in Frankrijk, Italië, Spanje, Denemarken en België. Ze moeten zo tussen de tien en twintigduizend klanten hebben.
Groter groeien moet. Kleine Internet-aanbieders zullen de komende shake out niet overleven, aldus Brink. De investeringen in ‘inhoud’ en technologie kunnen de kleinere bedrijven nooit terugverdienen.
Kabelnetten
Voor nieuwe snelle of goedkope concurrenten als kabelnetten en proxy-diensten is Brink niet bang. Internet via de kabel verkeert nog in een proefstadium. Als er veel gebruikers op de kabel komen, wordt het traag. De kabel is vooral interessant voor heavy users; de prijzen zullen dan ook hoog zijn. Brink verwacht over enige tijd ook snel Internet te kunnen aanbieden via Adsl (asymmetric digital subscriber line), een nieuwe, snelle technologie (6 Mbps downstream, ongeveer 0,6 Mbps upstream) die PTT Telecom momenteel in Amsterdam beproeft.
Tussen de droom van het Pan-Europees netwerk en de daad staan zoals altijd, praktische bezwaren. Zo moet er bijvoorbeeld veel geld op tafel komen. Een slordige tweehonderd miljoen gulden. Of de huidige aandeelhouders bereid zijn dat bedrag zonder meer op te hoesten is niet duidelijk. Het kan zijn dat Brink naar nieuwe partners moet gaan uitzien.
Kraak
De vrijgevochten Internetwereld werkt ook niet altijd mee met grote zakenplannen. Een pijnlijke affaire was bijvoorbeeld het zogenaamde kraken van een lijst met zogenoemde user id’s en wachtwoorden van WOL-abonnees. Saillant detail: volgens de lijst had WOL veel minder abonnees dan het bedrijf claimde. Brink beweert dat het niet om een kraak gaat, maar om stelen van bestanden gedateerd augustus vorig jaar. Vandaar de lagere abonnee-aantallen. De journalist die het bericht de wereld in stuurde, werd onder druk gezet mee te werken aan de opsporing van een vermeende dief. "Wij kunnen aan onze logfiles zien dat er niet via Internet ingebroken is. De technische medewerkers zweren dat. We zijn ervan overtuigd dat iemand die lijst fysiek heeft meegenomen. Er is geen sprake van dat de beveiliging van WOL niet deugd. Ik heb gezegd: laat dan maar mijn eigen e-mail zien als jullie WOL kunnen kraken."