Het voornemen van het College van Bestuur (CVB) van de Universiteit Utrecht om zijn rekencentrum Accu te verkopen aan Cap Gemini wekt in universitaire IT-kring verbazing. Vooral bij het idee van totale uitbesteding plaatsen collega-computercentra vraagtekens.
R.T. Jongerius, directeur van het Informatiseringscentrum van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en voorzitter van de Cvdur (Coördinatie Vergaderingen Directeuren Universitaire Rekencentra), toont zich verbaasd over het plan. "Het is een vergaande, ingrijpende stap die van invloed is op hoe de universiteit met informatie- en communicatietechnologie omgaat. Ook academische instellingen beschouwen automatisering als strategisch belangrijk voor onderwijs en onderzoek. Er moeten goede voorzieningen aanwezig zijn voor netwerkbeheer, de toegang tot informatiebronnen en de automatisering van de werkplek: voor de concurrentiepositie van een universiteit is dat belangrijk. De UvA wil die diensten intern zelf regelen. Mijn indruk is dat het Utrechtse CVB daar wat afstandelijker over is. Wellicht speelt mee dat Accu van alle universitaire rekencentra het meest op de externe toer is en nadrukkelijk omzet buiten de universiteit wil behalen."
Donderslag
Een woordvoerder van het Rekencentrum van de Rijksuniversiteit Groningen vindt het niet onlogisch dat uitbesteding ter sprake komt, omdat "de tak de laatste jaren zakelijker is geworden. Het centrale mainframebolwerk van vroeger is een IT-dienstverlener geworden waarbij de universiteit de markt vormt. Het lijkt mij echter niet erg verstandig om alles uit te besteden. IT is voor de universiteit een kernfunctie die nodig is om de grenzen van het weten te verkennen. Groningen profileert zich als kenniscentrum en voor die uitstraling is goede ICT noodzakelijk." Het nieuws over het Accu trof het Universitaire Centrum Informatiediensten van de Katholieke Universiteit Nijmegen als een donderslag bij heldere hemel. "Wij zijn nagegaan of zoiets ook bij ons kon gebeuren", vertelt zegsman L. Arkesteijn. "Maar we denken niet dat onze directie en het CVB over een overname zo snel op één lijn zouden zitten als in Utrecht het geval was." Ook Arkesteijn denkt dat totale uitbesteding de voortrekkersrol die een universiteit op IT-gebied speelt, in gevaar kan brengen. Het ketelhuis zou wellicht de deur uit kunnen, maar onderzoek en ontwikkeling zeker niet, vindt hij.
Tot op het bot
Een overname zorgt voor heel andere verhoudingen tussen een universiteit en een IT-leverancier, zegt Cvdur-voorzitter Jongerius. "Een CVB moet dan nadrukkelijker op de inkoop en contractering letten. Gesprekken met een externe leverancier lopen toch anders dan met het eigen rekencentrum. Er dient tot op het bot onderhandeld te worden. Daarbij zal het bestuur toch een stafafdeling met IT-specialisten moeten bemannen die de contacten verzorgt met het IT-bedrijf en als vertegenwoordiger van de universiteit optreedt. Dat Cap Gemini namens de Universiteit Utrecht contracten met bijvoorbeeld Surfnet ondertekent of zitting neemt in ons overleg, kan natuurlijk niet. Ik vraag mij dan ook af of Utrecht met uitbesteding uiteindelijk wel goedkoper af is."
Stichting Surf, het IT-samenwerkingsverband van het hoger onderwijs en onderzoek, en de Vsnu (Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten) laten in een reactie weten geen mening te hebben over de geplande overname. Ze vinden dit soort ontwikkelingen een zaak van de universiteiten zelf.
Tegengas
Cap Gemini heeft het personeel van het Accu niet weten te overtuigen van het nut van een overname. In drie voorlichtingsbijeenkomsten werden de medewerkers begin maart op hoofdlijnen geïnformeerd over de plannen. Daaruit kwam naar voren dat Cap vooral geïnteresseerd is in het, bij hen ontbrekende, datacentrum. Het verschil in cultuur, dat door de Accu-werknemers als grootste bezwaar wordt aangevoerd, kwam aan het licht toen de Cap-vertegenwoordigers onder vuur kwamen te liggen van tal van kritische vragen. Niet gewend aan zoveel tegengas werd een reeds geplande volgende voorlichtingssessie afgeblazen. In plaats daarvan nodigt Cap de Accu-medewerkers begin volgende week uit een kijkje bij hen te komen nemen. De dienstcommissie adviseert de Accu’ers echter niet te gaan om zo een duidelijk signaal af te geven dat men niet geïnteresseerd is.
Na afloop van de sessies voerde de dienstcommissie opnieuw een peiling onder het personeel uit. "Daaruit kwam naar voren dat inmiddels 70 procent van het personeel tegen een overstap is, 10 procent voor en 20 procent het nog niet weet", vertelt voorzitter P. Hasperhoven. De AbvaKabo heeft zich ook uitgesproken tegen een overname van het Accu en de manier waarop de zaak wordt aangepakt. Ondanks al het verzet gaan de voorbereidingen gewoon door.
