De laatste jaren stond de desktop gelijk aan de PC. Er zijn nog steeds miljoenen karaktergeoriënteerde 3270- en Ascii-terminals, maar die horen eigenlijk bij specifieke transactiesystemen. De desktop moet voldoen aan de eisen van de kantooromgeving, maar wordt ook steeds vaker gebruikt voor bedrijfskritische client/server-applicaties.
Elk jaar worden er weer PC’s geïntroduceerd die krachtiger zijn dan het jaar ervoor. Microsoft komt vervolgens met softwareversies die deze extra capaciteit onmiddellijk weer opmaken, zonder daar extra functionaliteit en al helemaal geen zakelijk voordeel tegenover te stellen. Wat is er zakelijk gezien zo interessant aan Word 97?
Naarmate desktops met dunne clients volwassener worden, zal de omzet per gebruiker dramatisch afnemen. Hierdoor zullen Microsoft, Compaq, Dell en de anderen zich meer en meer moeten concentreren op de server. Dit geldt echter ook voor de leveranciers van grotere systemen, zoals Sequent, HP, Sun, IBM en dergelijke. De ontwikkelingen op de desktop lijken een grote impact op de rest van de industrie te hebben en zouden het landschap wel eens drastisch kunnen veranderen. Met name Compaq heeft zich door de acquisitie van Tandem opgeworpen als uitdager van de oudere Unix-gemeenschap.
Het vliegende succes van de PC levert ook problemen voor de toekomst op. De anarchie heerst. Het gebrek aan sturing is voor individuele gebruikers een waar paradijs, maar bezorgt beheerders nachtmerries. De kosten die nodig zijn om al deze individuele PC’s te laten samenwerken heeft geleid tot onaanvaardbare eigendomskosten. Dit is dan ook het belangrijkste platform waarop de kampioenen van de netwerkcomputer (NC) de PC zullen aanvallen.
De NC kan de PC echter nog niet vervangen, omdat component-georiënteerde applicaties (Java-applets in browsers) niet beschikbaar zijn. Die worden echter in rap tempo ontwikkeld en zullen in potentie veel eenvoudiger zijn dan de monsterlijke PC-pakketten van vandaag. Ik denk dat ze op den duur de PC-kantoorapplicaties volledig zullen domineren. Dit leidt in de tussentijd tot hogere kosten, omdat migratie betekent dat er diverse systemen moeten draaien, waardoor de onderhoudsbehoefte en de eigendomskosten zullen toenemen. Citrix Winframe en Microsoft Windows Terminal bieden mogelijkheden,omdat ze in NC’s kunnen worden ingebed, waarbij ze de oude PC-software draaien totdat de nieuwe generatie software volwassen is. Maar daarvoor moeten, behalve de NC’s, ook Winframe of NT Terminal Servers worden geïnstalleerd.
Als het NC-concept een succes wordt, wat ik verwacht, dan roept dit interessante vragen op voor de leveranciers van apparatuur. Elke browser (Navigator of Internet Explorer) kan een NC emuleren. Zolang kwaadaardige uitbreidingen als Activex of Netscape plug-ins vermeden kunnen worden, kan een PC ook NC-applicaties draaien. De reeds bestaande PC’s kunnen hierdoor nog wat jaartjes mee, zonder dat een upgrade nodig is. De ontwikkelingen richting NC zullen een markt scheppen voor nieuwe, stillere, simpele hardware, maar niet in hoeveelheden die kunnen concurreren met de PC-verkopen. Geen wonder dat de PC-industrie zich op de server stort!
Tot op heden heeft Intel Microsoft en de PC door dik en dun gesteund. Maar ook Intel realiseert zich dat de migratie naar NC’s en grotere servers zowel een kans als een bedreiging inhoudt. Het feit dat server-software als Oracle, Notes, Suitespot en dergelijke niet alleen op Intel, maar ook op Risc-processoren draaien, en dat de Java-virtuele machine inhoudt dat elke processor in elke NC kan worden gebruikt, betekent dat Intel de markt voor processoren niet langer kan domineren.
Het feit dat de Microsoft-software op Intel draaide heeft de hele wereld aan deze hardware-leverancier gebonden, maar zelfs Microsoft beweert dat NT ook Risc-technologie kan draaien. De onbreekbare band tussen Intel en Microsoft (ook Wintel genoemd) is hiermee verbroken. De relatie is echter nog steeds ijzersterk. NT kan in theorie naar een Risc-platform worden gepoort, maar dit zal in de praktijk niet gebeuren, omdat dit systeem altijd één versie zal achterlopen op de Intel-versies; de server-software zal nog verder achterliggen. Als de NC de desktop verovert, dan zal de NC een krachtige processor en 16 MB geheugen nodig hebben, dus waarom geen Intel? Migratietools, compilers en dergelijke zijn beschikbaar voor Intel-processoren. Als de NC-leverancier kan kiezen, en hij maakt al jaren Intel-PC’s, zal hij gewoon op de oude voet doorgaan – INTEL. En zo heeft Intel de NC gezegend door de introductie van een nieuwe specificatie voor een ‘magere client’-PC. Met specifieke software als Windows CE, Java OS of andere, real-time besturingssystemen ligt het voor de hand dat NC-leveranciers dit hardware-platform zullen omarmen. Ik voorzie een hevige strijd tussen Microsoft, IBM, Oracle en Sun voor de software, en tussen Compaq, HP en Sun voor de servers; hoe het ook zij, Intel blijft winnen.