Wie in Nederland heeft ooit stil gestaan bij de naam Kingston Technology? Chips levert dit bedrijf, of beter gezegd simms en dimms – geheugenkaartjes die in elke PC zitten. De eigenaar-directeur van Kingston, John Tu, is een bijzondere man, sympathiek, rijk en toch heel gewoon gebleven.
Hij houdt er bovendien een bedrijfscultuur op na die zijn tweede niet kent. Vorig jaar deelde hij 100 miljoen dollar uit aan zijn personeel. Zo’n beetje de halve Amerikaanse pers stond toen op zijn stoep. Want voor Silicon Valley is het niet echt gebruikelijk om iedereen in het succes te laten delen. Sinds de oprichting in 1987 zou maar 2 procent van de personeelsleden het bedrijf verlaten hebben. Tu staat niet ver boven zijn mensen, maar er midden tussen. Op kantoor zit hij in net zo’n vierkant muizenhokje als de anderen. Tu en zijn partner en mede-oprichter David Sun schamen zich er niet voor om de vloer te vegen. Hij houdt er een bijzondere filosofie op na. Niet de klanten of leveranciers zijn belangrijk maar het eigen personeel. Als het personeel tevreden is dan zorgen ze ook goed voor de klanten, zo luidt de redenering.
Tu maakt een bedachtzame, gemoedelijke indruk. Informeel gekleed staat hij ons te woord in het begin dit jaar geopende Europese supportcentrum in een Londens voorstadje. Er zitten daar tientallen, veelal jonge, mensen uit allerlei windstreken – van Portugal tot Zweden, alle talen zijn vertegenwoordigd. Op hun bureaus prijken grote borden met hun naam en de datum waarop ze in dienst zijn getreden, pardon, lid zijn geworden van de Kingston-familie.
Onze eerste vraag doet Tu even stilvallen. "Ik wil in futures (termijncontracten) gaan speculeren, kunt u dat aanbevelen." Tu kijkt niet begrijpend, maar roept dan bijna emotioneel "no, no, no, never".
Krach
Om zijn reactie te begrijpen, moeten we tien jaar terug in de tijd. We schrijven oktober 1987, twee weken voor de beurskrach van Wall Street (hoe actueel). De toen 46-jarige Tu is in goede doen na de verkoop van zijn bedrijfje aan AST Research. Dat leverde hem ongeveer drie miljoen dollar op. Hoe dat te beleggen? Een oude kennis wist raad. De beleggingsadviseur had een constructie bedacht waarbij er op de portefeuille nooit meer dan 35.000 dollar verloren kon worden, mocht het mis gaan op beurs. Het was een ingewikkelde constructie, gebaseerd op futures. Op de dag van de beurskrach, maandag 19 oktober 1987, voelden John Tu en zijn partner David Sun zich toch niet helemaal safe. Zij probeerden voortdurend in contact te komen met hun adviseur. Tevergeefs. Om vijf uur ’s middags hielden de twee firmanten het niet langer uit en reden naar het huis van hun adviseur. Ze zagen onmiddellijk dat er iets ernstig mis was: Hij zag lijkbleek. Om een lang en ingewikkeld verhaal kort te maken: John Tu had om dinsdagmorgen nog een vermogen van welgeteld vierduizend dollar. De adviseur heeft hij daarna nooit meer gezien. "We weten nog steeds niet wat er precies is gebeurd."
"Het ergste is nog niet eens het geld", zegt John Tu, "maar dat je naar je familie toe moet gaan om te zeggen dat je alles kwijt bent." Er zat voor Tu en zijn partner Sun niets anders op dan opnieuw van de grond af aan te beginnen.
Dat is aardig gelukt. Het tweemansbedrijfje is in tien jaar uitgegroeid tot ’s werelds grootste leverancier van geheugenmodules en componenten met een marktaandeel van rond de 8 procent. Kingston heeft een omzet van meer dan 1,5 miljard dollar. Eind vorig jaar maakte John Tu en David Sun een deel van hun bedrijf te gelde door 80 procent van de aandelen over te doen aan Softbank. Opbrengst: 1,5 miljard dollar.
Softbank is het kindje van Masayoshi Son, een opvallende Japanse ondernemer van Koreaanse afkomst die ondermeer eigenaar is van uitgeverij Ziff-Davis en de Comdex beursorganisatie.
Schreeuwend tekort
Gelukkig voor Tu kwam David Sun eind 1987 op een idee, zo simpel, dat hij zelf niet geloofde dat het zou werken. Er was op dat moment een schreeuwend tekort aan 1 megabit surface mounted Ram-chips. Elke PC-leverancier had gestandaardiseerd op dit type chip, maar ze waren er nog niet of ze waren veel te duur. Sun kwam op het idee de 1 Mb chip te vervangen door een aantal chips van de vorige generatie. Die waren overvloedig te verkrijgen en spotgoedkoop. Zo ontstond de simm. Deze werkte functioneel gezien identiek aan de dure 1 megabit chip. Er was maar een kleine modificatie nodig om de simms op het moederbord te laten passen.
Tu dacht dat de concurrentie dit idee binnen een paar maanden gekopieerd zou hebben en ze weer ‘out of business’ zouden zijn. Het liep anders. Producent Everex kreeg het Kingston simm-ontwerp gratis en mocht het gebruiken voor eigen computers. Als tegenprestatie moest Everex de rest van de productiecapaciteit tegen kostprijs aan Kingston verkopen. De simms werden een hit. In 1988 wist het bedrijf vanuit het niets een omzet van 12 miljoen dollar te halen. In 1990 kreeg Kingston vleugels – dankzij de doorbraak van Windows 3.0. Dit besturingssysteem vereiste aanzienlijk meer geheugen dan de één of twee MB waarmee MS-Dos genoegen nam.
Historie
John Tu is in 1941 geboren in Chungking, de volksrepubliek China. In 1949 vluchtte hij samen met twee miljoen andere nationalisten naar Taiwan. Tu werkte vervolgens in Bremen in het restaurant van zijn oom en op een werf in Kiel. Hij leerde er Duits en lassen. Tu studeerde vervolgens techniek aan de universiteit van Darmstadt, maar was geen uitblinker. In 1969 vertrok hij naar de Verenigde Staten waar hij na wat omzwervingen en mislukkingen in onroerend goed en projectontwikkeling terechtkwam. TU profiteerde van een explosie in de onroerend-goedprijzen; eind jaren zeventig was hij miljonair.
Tu ontmoette vervolgens David Sun via een wederzijdse vriend. Sun werkte voor een bedrijf dat geheugenkaarten produceerde voor Digital computers. In twee weken tijd ontwikkelde David Sun een ontwerp voor een 1 megabyte Dec-compatible geheugenkaart, volgepakt met 64 Kb-chips. Sun bleef gewoon werken terwijl Tu, die niets van computers en geheugens af wist, het nieuwe bedrijfje runde. De onderneming bestond uit een telefoon, een typemachine, een stuk of wat prototypes en een bedrijfsnaam: Camintonn. Er was veel belangstelling maar ze verkochten niets. Tot opeens Digital belde. Dec wilde het ontwerp voor een nieuwe computer die men ging bouwen. Tu leerde toen hoe inflexibel en bureaucratisch grote bedrijven kunnen zijn. Als Dec zelf het geheugenbord zou ontwerpen, dan kostte dat tien maanden en één miljoen dollar. Dec bood een kwart miljoen voor het ontwerp. Tu tekende meteen. De rest is geschiedenis.
Wat zou er gebeurd zijn als u uw vermogen niet verspeeld had in 1987, vragen we aan het eind van het gesprek. Tu kijkt bedachtzaam. "Dat vraag ik mezelf ook wel eens af."