Annemieke van Harten (36) wilde ooit ‘iets’ in de politiek of journalistiek bereiken. Na een studie politicologie volgde echter een omscholing tot accountmanager. Momenteel werkt Van Harten als leveranciersmanager bij de ASZ, Automatisering Sociale Zekerheid, zelfstandig onderdeel van de Gak-groep. Ze is medeverantwoordelijk voor de besteding van tientallen miljoenen guldens per jaar. Bij ASZ werken zevenhonderd mensen, bij de Gak groep ongeveer twaalfduizend.
Paniek. De kat is al een paar dagen zoek. De in een mooi gerenoveerd Amsterdams grachtenpand woonachtige Annemieke van Harten weet alleen dat de poes vierhoog uit het raam is gevallen. Sindsdien is het dier spoorloos. De tweede kat, volgens Van Harten ooit in bezit van Ien Dales, loopt wat onwennig door de kamer.
‘Ik begon aan de studie politicologie met een ideaalbeeld. Bijvoorbeeld het idee dat iemand volksvertegenwoordiger is, neem je als 18-jarige letterlijk. Tijdens je studie kom je er achter dat dat soms wat genuanceerder ligt.’ De ambitie om iets in de politiek te doen, verwaterde dan ook snel, maar de rest van de wereld lag niet aan haar voeten toen Van Harten in 1987 de arbeidsmarkt betrad. Ze was een van de velen en het banenaanbod was klein. Vooral voor mensen met een sociale opleiding.
‘Ik heb onder andere gesolliciteerd bij de diplomatieke dienst waar ik struikelde over mijn minder goede beheersing van vreemde talen. Ze begonnen bijvoorbeeld tijdens het sollicatiegesprek in het Frans tegen me te praten.’ Voor een vriend, die een groot zeilschip bouwde, ging Van Harten de pr verzorgen en ze overwoog om alsnog te gaan promoveren. ‘Maar dat leek mij een eenzaam bestaan. Toen viel mijn oog op een commerciële omscholingcursus in de automatisering. Dat leek een vrij brede opleiding. Je werd financieel-economisch bijgespijkerd en op automatiserings- en marketingterrein geschoold.’
Ze kwam door de selectie en doorliep de cursus met succes. Van Harten ging stage lopen bij het Ciob in Eindhoven, een IBM-agent. ‘Zo ben ik de verkoop ingerold. Wij probeerden softwarepakketten op de markt te zetten bij gemeenten.’ Het was toen al duidelijk dat andere bedrijven geïnteresseerd waren in het Ciob. Uiteindelijk nam het roemruchte HCS, het geesteskind van Jan Kuijten, het Ciob over.
Met het sterk expanderende HCS ging het uiteindelijk verkeerd. ‘Ik had allang mijn conclusies getrokken en ben begin 1992 vertrokken.’ Daarbij vroeg Van Harten zich af of ze nog door wilde gaan in de verkoop. ‘Dat is een ietwat eendimensionale bezigheid. Toegegeven, verkopen is leuk, net zoiets als een doelpunt scoren (Van Harten was getalenteerd voetballer), maar uiteindelijk voor mij te saai. Ik wil geen lijdend voorwerp zijn, ik ben het liefst zelf de baas. Van nature ben ik een kritisch en genuanceerd denkend mens. Dat geeft wat spanning. Nu ik aan de andere kant van de tafel zit, heb ik meer mogelijkheden om te sturen. Om inhoudelijker bezig te zijn.’
Ze kwam terecht bij de Automatisering Sociale Zekerheid, een onderdeel van het Gak. Vooral de open cultuur binnen de ASZ sprak Van Harten aan. Wat voor tactiek past ze als leveranciersmanager toe bij het onderhandelen? ‘We informeren ons goed. Daarvoor schakelen we ondermeer de bekende analistenfirma’s in. Verder moet je het per situatie bekijken. Beide partijen moeten met een goed gevoel uit de onderhandelingen komen. Als je de ander tot het bot uitkleedt, doe je het fout.’ Later vertelt Van Harten dat ze nog dagelijks geniet van haar werk, hoe ze graag gaten schiet in de soms wat te optimistische verhalen van verkopers en accountmanagers. ‘Wat ik leuk vind aan de automatisering is dat het zo snel gaat. Wat gisteren nog waarheid was, is vandaag achterhaald.’
‘Neem bijvoorbeeld Baan uit Barneveld’, zegt Van Harten, die van oorsprong ook uit hetzelfde dorp komt, ‘dat was een klein bedrijf dat het moeilijk had. Nu, nog geen vijf jaar later, is het een onderneming waarvoor beleggers miljarden neertellen. Maar er is meer veranderd. In 1992 deed je zaken met de hardwareleveranciers. Nu zit je aan tafel met de sofwarefabrikanten. Wat ik aan mij studie heb te danken? (kleine stilte) Je leert hoe het spel gespeeld wordt.’
AD MULDER