Een bedrijf dat besluit tot het inhuren van een adviseur, moet op zijn qui vive zijn. Adviseurs hebben niet alleen het belang van hun opdrachtgever voor ogen …
Door de snelle ontwikkelingen in de IT-wereld groeit de onzekerheid binnen ondernemingen omtrent de juistheid van de gemaakte keuzes. Veel bedrijven schakelen daarom regelmatig adviesbureaus in. Nergens wordt zoveel advies ingehuurd als in Nederland.
Een bedrijf huurt een adviseur in als het een vraagstuk heeft waarvoor onvoldoende expertise in huis is of lijkt te zijn. Adviseurs worden ook gevraagd om een project aanzien te geven of om het slechte nieuws te brengen. Een onafhankelijke adviseur kan verder de rol van breekijzer vervullen in een proces dat vast is gelopen in de persoonlijke verhoudingen.
In het verleden werden adviseurs veel vaker dan nu blindelings geloofd. Een adviseur was een soort ‘alwetende’. Sommige adviseurs zijn zeer deskundig en doen het uiterste om u te helpen. Andere hebben als doel u deels te helpen, u vervolgens een groter gevoel van onzekerheid te geven en daardoor de behoefte aan nog meer advies te stimuleren, om tenslotte vervolgopdrachten voor hun organisatie binnen te halen. Een aantal voorbeelden illustreert dit.
Een interim-manager werd gedurende een half jaar ingehuurd om een reorganisatie te begeleiden. De verborgen opdracht van deze man was minimaal twee vervolgopdrachten te bemachtigen voor zijn onderneming.
Een andere adviseur werd binnengehaald voor het begeleiden van de discussie over bepaalde IT-onderwerpen. Hij voerde diverse gesprekken binnen het bedrijf. De bij bepaalde afdelingen heersende onvrede met de opdrachtgever gebruikte hij om vervolgopdrachten binnen te halen.
Een adviseur die voor een onderzoek op het gebied van kwaliteit moest uitzoeken welke cursussen over een bepaald onderwerp op de markt waren, kwam terug met de mededeling dat er geen geschikte cursussen bestonden. Het zou het beste zijn dat zijn collega een dag langs kwam. Hij viel door de mand toen bleek dat minimaal twee cursusinstituten de cursus over het gevraagde aanboden.
Natuurlijk zijn er ook positieve verhalen te melden.
Met hulp van een externe adviseur slaagde ons bedrijf erin binnen de organisatie meer draagvlak te krijgen voor een bepaald vraagstuk. Het management hechtte namelijk meer waarde aan het verhaal van een externe medewerker. De adviseur leverde een positieve bijdrage door zijn rol als boodschapper.
Een adviesbureau dat onderzoek deed op het gebied van computerbeveiliging leverde goed werk door te realiseren dat de medewerkers die betrokken waren bij het onderzoek na afloop een positievere houding ten aanzien van beveiliging hadden. Helaas stonden in het eindrapport zoveel taalfouten, dat het leek of een kind van zes jaar het had geschreven.
Als laatste voorbeeld: de adviseur die niet meer bij een project betrokken was en dus officieel niets meer hoefde te doen. In het vervolgtraject verrichtte hij desondanks nog wat aanvullend werk, dat hij niet factureerde. Zo’n adviseur heeft oog voor de belangen van zijn opdrachtgever en verdient daardoor eigenlijk een vervolgopdracht.
Wees op uw hoede
Hieronder volgt een aantal aandachtspunten bij het inschakelen van adviseurs.
Onthoud dat advisering advisering genereert. Een adviseur heeft als verborgen opdracht om voor zijn bedrijf meer werk bij de opdrachtgever te creëren. Geef duidelijk de grenzen van de opdracht en de rol van de adviseur daarbinnen aan.
Als de adviseur te weinig concrete adviezen geeft en niet verder komt dan het voorlezen van materiaal uit een bedrijfskunde- of informaticaboek, stuur hem dan gewoon weg. Boeken lezen kunt u zelf ook!
De adviseur die vragen alleen weet te beantwoorden door het stellen van een wedervraag, durft zijn nek niet uit te steken en draagt weinig bij tot het project. Vervang hem, luidt het devies.
Denk niet dat de adviseur u altijd helpt. Hij geeft u het gevoel dat hij helpt en creëert vaak de behoefte aan nog meer hulp.
De adviseur zegt altijd op alle niveaus binnen uw onderneming goede contacten te hebben. Dat is grootspraak.
Veel adviezen zijn niet meer dan globale verhalen waar u niets mee opschiet. U moet een implementeerbaar voorstel hebben.
Een adviesbureau ontsloeg een adviseur die zeer goede adviezen gaf, maar te weinig nieuw werk genereerde. Houd hiermee rekening als opdrachtgever.
De goede adviseur
Een goede adviseur heeft voldoende praktische en theoretische kennis en gebruikt deze om uw probleem op te lossen. Om belangentegenstelling te voorkomen heeft hij in zijn voorwaarden opgenomen dat hij maximaal een half jaar voor de opdrachtgever werkt. Goede adviseurs zijn voldoende aanwezig. Het adviesbureau met een grote naam is niet per definitie leverancier van goede adviseurs; het gaat om de persoonlijkheid van de adviseur zelf.
Bij het selecteren van een goede adviseur is het van belang dat u vooraf gesprekken voert. Verder moet u het hele traject goed volgen en vooral niet aarzelen de adviseur naar huis te sturen als de resultaten tegenvallen. Houd goed voor ogen dat u de opdrachtgever bent die de adviseur aan het werk zet, en niet omgekeerd. De hoofdzaak is dat u – de klant – hem inhuurt.
Ir. Edwin Huygens schrijft dit artikel op persoonlijke titel.
Hij is IT-consultant bij een grote financiële onderneming en heeft in zijn werk vele projecten meegemaakt waarbij externe adviseurs werden ingeschakeld.