De nieuwe Amsterdamse metrolijn tussen Sloterdijk en Gein kampt met automatiseringsproblemen. Het Gemeentevervoerbedrijf (GVB) verwacht pas na de zomer met een normale bezettingsgraad te kunnen rijden.
Hoewel het automatiseringsproject formeel nog niet is opgeleverd, is een groot deel van de systemen te gebruiken. De GVB-directie besloot daarom op 1 juni toch te rijden op de nieuwe metrolijn tussen West en Zuid. Zij het beperkt, want de metro’s rijden niet vaker dan één keer per kwartier. Volgens schema zou dit een keer per zeven à negen minuten moeten gebeuren.
Vanwege de zomerluwte denkt GVB niet dat het inkomsten misloopt. Momenteel worden 35.000 passagiers per dag vervoerd. Na de vakantie is het streefgetal 80.000 reizigers. Dan moet de technologische infrastructuur in orde zijn. Een woordvoerder van de gemeente zegt dat GVB financieel verantwoordelijk is voor dit project. Het is volgens hem nog te vroeg om de eventuele inkomstenderving te kwantificeren. Over mogelijke schadeclaims bij leveranciers die in gebreke blijven, heeft hij nog niets gehoord. "Ik verwacht eerlijk gezegd ook geen Amerikaanse toestanden", aldus de zegsman.
Protocol
Het automatiseringsproject kent een aantal problemen. Allereerst is vertraging opgelopen door een tekort aan medewerkers en doordat werkzaamheden stilgelegen hebben door de strenge winter. Daarnaast heeft Holland Signaal Apparaten (HSA) het centrale verkeersleidingssysteem opgeleverd op basis van het door GVB voorgeschreven IEC 870/5-protocol. Andere leveranciers hebben moeite hun deelsystemen via het protocol op de interface van dit systeem aan te sluiten. Verder is het lokale netwerk, dat de negen nieuwe stations met elkaar verbindt, nog niet stabiel. De integratie tussen de apparatuur, het procesindustriesysteem Profibus en de bekabeling verloopt moeizaam. Daardoor kunnen bijvoorbeeld de kaartautomaten nog niet worden geïnstalleerd. Ook het passagiersinformatiesysteem, dat reizigers op perrons via de aanduidingsborden informeert, werkt nog niet goed. De verwerking van treinnummers in het systeem loopt nog regelmatig vast.
GVB probeerde de zwarte piet in de schoenen te schuiven van HSA. Volgens een woordvoerder van het Hengelose bedrijf is het verkeersleidingssysteem volledig operationeel en is het wachten op gegevens uit andere systemen. Op dit moment is GVB volop aan het testen. Het kan nog weken duren voordat alle problemen opgelost zijn.
Beeldschermen
"De automatisering van het nieuwe deel van de ringlijn staat niet op zichzelf", vertelt J. Meijer, coördinator stafbureau techniek bij het GVB-metrobedrijf. "De lijn maakt onderdeel uit van het totale Amsterdamse metrocircuit. Wij willen het nieuwe door HSA gebouwde verkeersleidingssysteem voor alle metrolijnen gebruiken. Voorlopig gaat het eerst om de vervanging van het oude systeem. Daarna voegen we er stap voor stap nieuwe functionaliteiten aan toe."
"De verkeersleider heeft in de loop der jaren steeds meer beeldschermen om zich heen gekregen", vervolgt Meijer. "Het streven is dit aantal terug te brengen door zoveel mogelijk routinematige handelingen te automatiseren. De verkeersleider kan zich dan beter concentreren op het regelen van het metroverkeer bij bijvoorbeeld vertragingen. Het oude systeem voor de verkeersleiding is niet meer ingericht op de drukte op het net en de vele rijbewegingen die er moeten worden gemaakt."
Het oude systeem kent een gecentraliseerde architectuur; het nieuwe heeft een gedistribueerde opbouw waarbij de verschillende soorten processen van elkaar ontkoppeld zijn en communiceren via een bovenliggend netwerk (sigma/splice-interface). "Het voordeel hiervan", zegt Meijer, "is dat er makkelijker nieuwe soft- en hardware kan worden toegevoegd." Het standaard hardwareplatform maakt gebruik van een Ethernet-netwerk en bestaat uit elf Unix-machines van Sun, van het type Sparc 20.
