Microsoft Windows NT is nu het meest voorkomende server-besturingssysteem. NT pakt marktaandeel van Novell en Unix en begint nu met versie 4.0 in de zakelijke markt ook op de desktop te verschijnen. Toch is het nog steeds de server die het momenteel erg goed doet. Hoe het ook zij, Windows 95 of Windows NT: voor Microsoft is het een win-win situatie die alleen wordt bedreigd door NC’s met browsers.
In de praktijk zijn NT-installaties kleine tot middelgrote Intel-machines. NT is niet erg schaalbaar; dit is een bron van zorgen voor sommige specialistische leveranciers van symmetrische multiprocessor-machines (SMP), die op het instapniveau niet met Compaq kunnen concurreren en dus grotere systemen moeten verkopen.
Het clusteren van NT-machines met gemeenschappelijke disk-controllers is een mogelijk antwoord; deze ontwikkeling wacht nog op een standaardversie van Microsoft (Wolfpack), maar vertragingen op dit vlak hebben andere leveranciers, zoals Digital en NCR, er reeds toe gedwongen zelf pilot-versies te ontwikkelen. De meeste leveranciers bieden tegenwoordig alleen ‘fail-over’ voor de betrouwbaarheid. Het schaalprobleem van NT wordt daarmee niet opgelost.
Prijsoorlog
Als we aannemen dat clustering en schaalbaarheid op den duur ook voor NT beschikbaar zullen zijn – en dat Microsoft zijn servers kan overhevelen -, dan groeit de dreiging voor de leveranciers van Unix en ’third-party’ software. Berichten dat NT Unix volledig uit de markt zou drukken, zijn zwaar overdreven, omdat daarbij geen rekening wordt gehouden met de grootte van het systeem. Unix-verkopen hebben over het algemeen meer gewicht dan NT-verkopen, maar hoe lang nog?
Unix is schaalbaar en heeft een enorme geïnstalleerde basis, plus een grote hoeveelheid robuuste server-software, maar NT komt op al deze punten steeds dichterbij. Unix heeft echter één groot voordeel boven NT: het is een multi-user systeem.
NT is single-user; de netwerkbenadering is een bewuste keuze van Microsoft, om de doodeenvoudige reden dat je voor een NT-omgeving met 50 gebruikers 51 NT-licenties nodig hebt in plaats van 1! Omdat NT is afgeleid van Digital’s uitstekende besturingssysteem VMS – waarschijnlijk het beste multi-usersysteem aller tijden -, is het zeer goed denkbaar dat er een multi-user NT-versie in de laboratoria van Microsoft bestaat. De verkoop van zo’n systeem zou Microsoft’s winst echter behoorlijk laten tuimelen en een prijsoorlog kunnen ontketenen.
Aanloopproblemen
Het directe voordeel van een multi-user Unix-systeem is de ondersteuning van simpele Ascii-applicaties, waarbij dezelfde database kan worden gebruikt met client/server-applicaties. Een moderne applicatie met dunne clients en een terminal-applicatie kunnen in principe dezelfde applicatiecode gebruiken. Ascii-terminals zijn daarbij veel goedkoper in het gebruik dan netwerk-PC’s, zodat Unix de mogelijkheid biedt dure, geavanceerde gui-PC-applicaties te combineren met simpele, goedkope terminal-georiënteerde applicaties.
Iedereen die een client/server-applicatie overweegt aan te schaffen, zou eerst eens een karaktergeoriënteerde client moeten ontwikkelen (die op een PC met terminal-emulator draait) en pas daarna over moeten gaan op een versie voor de gui-PC. Op die manier kun je bij aanloopproblemen met de gui-applicatie makkelijk terugvallen op de terminal-versie.
Het bouwen van efficiënte en effectieve client/server-applicaties is echter nog niet zo algemeen ingeburgerd; de multi-user functie moet dus grafisch zijn, evenals de client. De eerste gui-terminals, de X-terminals – die overigens ouder zijn dan de PC – werden alleen gebruikt voor technische toepassingen op Unix-platforms, hoofdzakelijk door een gebrek aan algemene applicaties, zoals kantoorsuites.
Maar nu hebben we Java, browsers en de NC. In tegenstelling tot de X-terminal met Motif is er een enorme commerciële drive om massaal Java-applicaties te gaan produceren, zodat de NC kan slagen waar de X-terminal heeft gefaald.
Gerucht
NC’s worden ondersteund door een Web-server die effectief de rol van multi-user monitor gaat spelen, vergelijkbaar met de rol van een TP-monitor als Cics of Tuxedo. Dit zijn overigens nog geen echte multi-user systemen. Java-applicaties kunnen door individuele gebruikers worden gedraaid, maar er is geen mogelijkheid tot het geven van besturingscommando’s, zoals bij Unix.
Het punt is nu dat NT net zo goed een multi-user Web-server kan draaien als Unix. Voor een NC-omgeving met 50 gebruikers is echter maar één NT-licentie nodig, plus een kopie van Netscape server! Microsoft zal dit niet leuk vinden.
Citrix Winframe is een concept dat lijkt op de X-terminal, behalve dat het standaard Win32-applicaties in multi-user mode draait, zoals Microsoft Office 95. De gecombineerde NT/Winframe-licentie weerspiegelt een multi-userprijs. Het gerucht gaat dat Microsoft bezig is met de ontwikkeling van een vergelijkbaar product, waardoor ze de prijs van een enkele multi-user NT-licentie kunnen verhogen en tegelijkertijd de lagere prijs voor single-user clients en servers kunnen handhaven. Browser-technologie heeft de deur naar multi-user systemen wijd opengezet en Microsoft kan die ontwikkeling niet negeren.