Ruim tienduizend kleine en middelgrote bedrijven hebben deze week een aangetekend schrijven van de Business Software Alliance (BSA) ontvangen. Hierin sommeert BSA hen alle illegale software zo snel mogelijk uit hun bedrijf te bannen. MKB Nederland vindt dat de BSA-aanpak niet door de beugel kan.
Van de vorig jaar in Nederland in gebruik genomen software is 53 procent illegaal. Dat ligt 10 procent boven het mondiale èn Westeuropese gemiddelde. BSA, de belangengroepering van de grootste softwarehuizen die het illegaal gebruik van software bestrijdt, wil dit percentage in 1997 terugbrengen naar 43 procent. Ook moet het management een actievere rol spelen in het regelmatig checken van het gebruik van illegale software door hun werknemers.
Deze week heeft de belangengroepering een nieuwe actie gestart die gericht is op het midden- en kleinbedrijf. Ruim 10.000 bedrijven, waarbij na een vooronderzoek het gebruik van illegale software wordt vermoed, ontvangen een aangetekende brief. Hierin vraagt BSA aan de managers om een onderzoek in te stellen, zich van illegale kopieën te ontdoen en voldoende licenties aan te schaffen. De bedrijven hebben ongeveer een week de tijd om te reageren. Doen ze dit niet, dan stellen ze zich bloot aan juridische acties, zo stelt BSA.
Onderwereldtactiek
De mailingactie is MKB Nederland in het verkeerde keelgat geschoten. "Het doel ervan is nobel", stelt Ton Ravesloot, secretaris technologiebeleid bij MKB, "maar BSA hanteert een veel te zwaar middel om dit te bereiken. Ze schieten met hagel. De actie wekt een hoop onrust onder de ondernemers. Die zijn zich van geen kwaad bewust en vragen zich af wat ze moeten doen. BSA geeft ze een week om te reageren en dat is natuurlijk veel te kort. Het is een soort intimiderende onderwereldtactiek die we in dit land niet gewend zijn."
Wat MKB vooral ergert is dat BSA zonder keiharde bewijzen een grote groep ondernemers collectief zwartmaakt. "Zij baseren hun conclusies op een globaal onderzoek en vallen er individuele ondernemers mee lastig." Volgens Ravesloot had BSA eerst contact met zijn organisatie moeten opnemen. "Dan hadden we gezamenlijk een actieplan kunnen opstellen. In plaats daarvan onderzoeken wij nu of onze sector schade ondervindt van de BSA-actie en of dat te verhalen is."
"Het ligt niet in de bedoeling bedrijven aan de schandpaal te nagelen", benadrukt J. Lensink, advocaat van de BSA. "Tenslotte werkt geen enkele organisatie zonder illegale software. Bij de meeste bedrijven zoeken we in onderling overleg naar een oplossing zonder daar ruchtbaarheid aan te geven. Wij treden wel hard op bij hardleerse gevallen. Dan leggen we beslag op de hard- en software. Bij echt criminele situaties werken we samen met de Economische Controledienst en vijf pilotteams computercriminaliteit van de politie."
Piraterij
De cijfers over softwarepiraterij in 1996 maakten BSA en Software Publishers Association maakten vorige week bekend. Hieruit blijkt dat 43 procent van de vorig jaar wereldwijd gebruikte software illegaal is, oftewel bijna één op de twee pakketten. Dat komt neer op 225 miljoen illegale kopieën. In 1995 was dit aantal nog 187 miljoen. Omgerekend betekent dit dat de software-industrie 11,2 miljard dollar aan inkomsten aan haar neus voorbij ziet gaan. De inkomstenderving is minder groot dan in 1995 (13,3 miljard dollar), maar dat komt door lagere softwareprijzen, aldus BSA.
Het bontst maakt Oost-Europa het met 80 procent softwarepiraterij; Noord-Amerika (Verenigde Staten/Canada) kent het laagste percentage (28 procent). Azië/Oceanië komt uit op 55 procent. De percentages zeggen echter weinig over de grootte van het bedrag aan misgelopen inkomsten. Dat heeft deels te maken met de grootte van de markt. Wat dat betreft scoort Azië/Oceanië het hoogst (3,7 miljard dollar) gevolgd door Noord-Amerika (2,7 miljard) en West-Europa (2,5 miljard).
"In Nederland", zegt John Machgeels, chairman BSA Benelux, "is wel een dalende tendens zichtbaar. Het illegale softwaregebruik was in 1995 nog 63 procent." Hij denkt dat de Europese softwarewetgeving, die in Nederland in 1994 van kracht werd, inmiddels effect sorteert. Tevens wijst hij op de prijsdaling bij veel software, waardoor bedrijven eerder kopen dan kopiëren. Ook begint bij managers het besef door te dringen dat aan softwarepiraterij allerlei gevaren kleven. Onze acties missen hun uitwerking kennelijk niet, luidt zijn conclusie.
Maar, volgens BSA, zit illegaal kopiëren de Nederlander in de genen. ‘Wanneer iets gratis is, waarom zou je er dan voor betalen?’, is de typerende Nederlandse houding. Hier haalt men software gratis van het Internet af om vervolgens, in plaats van een creditcard-nummer op te geven, kopieën te maken voor de collega’s.