De relationele databasetechnologie heeft afgedaan. Hoewel uiterst succesvol voldoet de technologie niet meer aan de hoge multimediale eisen van vandaag en morgen. Een nieuw technologisch traject ligt in het verschiet. Welke kant de ontwikkelingen opgaan is echter nog onduidelijk.
Alle partijen zijn het erover eens dat alleen een relationele database in de toekomst niet meer voldoende is. Wordt de database van de toekomst object-georiënteerd of object-relationeel? Met de object-relationele technologie is het mogelijk om complexe datatypen, zoals beeld en geluid, te benaderen met complexe queries. Database-leverancier Informix kocht de object-georiënteerde database Illustra en integreerde die met zijn eigen relationele technologie, wat resulteerde in de Universal Server.
Daarnaast blijft het met de Universal Server mogelijk om traditionele gegevens met relationele technologie te bewaren en te bewerken. Peter Boogaard, regionaal marketing manager van Informix hierover: "Onze technologie gaat verder dan object-oriëntatie. Het is namelijk nog maar de vraag of een verzameling traditionele gegevens als een object kan worden gezien". De object-relationele technologie kan alle soorten datatypen met één ‘database-engine’ ver werken. In het geval van pure object-oriëntatie is het dan nodig om via ‘middle-ware’ of ‘agents’ toegang te krijgen tot je traditionele gegevens. "Dit gaat ten koste van de efficiency. Tachtig procent van de bedrijfsgegevens bestaat op dit moment nog uit traditionele gegevens, cijfers en letters. Met een object-relationele database kan een bedrijf stapje voor stapje op complexe datatypen overstappen", zegt Boogaard.
Volledig object-georiënteerd
De rivaliserende technologie wordt gevormd door de volledig object-georiënteerde database-managementsystemen. Computer Associates is één van de database-leveranciers die overtuigd zijn van de object-georiënteerde toekomst van database-land. Medio 1997 komt het bedrijf dan ook met het object-georiënteerde Jasmine. Automatiseringsprojecten hebben meer en meer betrekking op een veelheid aan datatypen. "Die verscheidenheid aan datatypen laten zich in een objectmodel beter vangen dan in een traditioneel datamodel", aldus Reinier van Houten, manager R&D bij Computer Associates. "De basis van de object-relationele technologie bestaat nog steeds uit tabellen, waarvan de relaties middels allerlei sleutels moeten worden vastgelegd. Objecttechnologie heeft dat nadeel niet", zo legt Van Houten uit. Complexe situaties zijn in die visie gemakkelijker te ontwerpen en te implementeren. "Object-relationele databases zijn niet meer dan een overgangstechnologie. Beide technologieën leveren dezelfde functionaliteit. Met object-georiënteerde technologie is het echter efficiënter werken en die zal in de toekomst dan ook dominant zijn."
"De belangrijkste eigenschap van een database is dat de performance hoog is", zegt Rick Reyneveld, manager ‘channels en alliances’ van Sybase. "Als je elementen van object-oriëntatie gaat integreren in een relationele database, die volledig geoptimaliseerd is voor het werken met traditionele gegevens, dan gaat dat onvermijdelijk gepaard met performanceverlies." Vandaar dat Sybase gekozen heeft voor een oplossing waarbij via één ‘Application Programming Interface’ meerdere ‘database-engines’ toegankelijk zijn. Iedere ‘database-engine’ neemt dan een ander type gegevens voor zijn rekening. "Wij geloven niet in één perfecte database die zowel traditionele als complexe datatypen kan verwerken en daarbij ook nog een zeer hoge performance te bieden heeft", aldus Reyneveld.
Hybride database
Oracle is aanhanger van een evolutionaire strategie. "Organisaties nemen niet het risico om in één keer hun bedrijfskritische applicaties te laten draaien op object-georiënteerde databases. Ten eerste moet die technologie zich nog bewijzen en ten tweede zijn alle gegevens op dit moment nog opgeslagen in niet-object-georiënteerde databases", zegt ‘product marketing manager’ Theo Koster. Oracle zal geleidelijk aan object-elementen in zijn database integreren en zo langzaam zijn technologie laten evolueren. Oracle 8 is dan ook een zogenaamde hybride database.
De discussie is vooralsnog weinig doorzichtig. Terwijl alle partijen claimen dezelfde functionaliteit te gaan bieden, namelijk het leveren van database-technologie die met verscheidene datatypen kan werken, complex en eenvoudig, concentreert de discussie zich rond één belangrijke vraag. Moet er één database-engine gebruikt worden voor alle datatypen, of moet er voor elk datatype een aparte database-engine beschikbaar zijn?
In de praktijk blijkt dat er nog vrij weinig behoefte bestaat aan databases met object-elementen. "Hoewel het voor de ontwikkelaars een enorme vooruitgang zou betekenen, verwacht ik dat het nog wel even kan duren voordat object-oriëntatie in de database-praktijk ingang vindt", zegt KPMG-consultant Abbas Shahim. Het argument dat daarvoor wordt aangevoerd is dat de financiële investeringen te groot zijn om in één klap van relationele naar object-georiënteerde databasesystemen over te gaan.
