Den Haag – Op het Binnenhof in Den Haag zijn woensdagmiddag tientallen bejaarden slaags geraakt met de politie. De rellen vormden het trieste hoogtepunt van drie dagen van felle demonstraties tegen de toenemende informatisering van de samenleving.
Directe aanleiding voor de demonstraties zijn de plannen van het kabinet om elke burger van een PC met Internet-aansluiting te voorzien. De actievoerders vrezen voor het ontstaan van een maatschappij waarin veel ouderen zich niet langer thuisvoelen.
De kabinetsplannen werden onlangs bekendgemaakt. De actiegroep Ouderenverzet Informatietechnologie organiseerde daarop samen met het platform IT-65+ een demonstratie op het Binnenhof, die gisteren escaleerde toen een passerend kamerlid uitdagend zijn laptop aan de demonstranten toonde. Het kamerlid werd door woedende actievoerders belaagd en wist ternauwernood een goed heenkomen te zoeken. De politie arriveerde enkele uren later en voerde diverse charges uit.
Een overheidswoordvoerder meldt desgevraagd dat het kabinet zich van de acties distantieert. "Bejaarden moeten ook met hun tijd meegaan", aldus de woordvoerder. "Persoonlijk begrijp ik de commotie niet. De vooruitgang houd je niet tegen."
Volgens de zegsman is het kabinet vastbesloten de plannen door te voeren. "Als we alle basisscholen hebben gehad, zijn de bejaardentehuizen aan de beurt. Het is gewoon een kwestie van even op de beurt wachten."
P. Groenblad (73) van het platform IT-65+ reageert furieus op deze uitspraak. "Schandalig is het. Daar zitten we echt niet op te wachten. Trouwens, we hebben niet eens tijd meer om te wachten. IT, weg ermee!"
Volgens W. de Jonge (62), voorzitter van de actiegroep Ouderenverzet Informatietechnologie, worden grote groepen in de samenleving door de toenemende informatisering stelselmatig buitengesloten. Hij noemt de belastingdiskette als voorbeeld. In een uitgebreide campagne spoort de overheid de bevolking aan de belastingaangifte dit jaar per diskette in te leveren. "Voor veel mensen boven de zestig is het invullen van een papieren formulier reeds een onmogelijke opgave. De overheid beweert nu dat het invullen van een belastingdiskette zoveel makkelijker is. Welnu, ik kan u verzekeren dat de meeste mensen van mijn leeftijd nog nooit een PC van dichtbij hebben gezien! Wij pikken dit niet langer", aldus De Jonge. "En er zijn vele voorbeelden: chipper, chipknip, pinnen – pasjes hier, pasjes daar. Rekeningen die niet kloppen. Formulieren die niemand meer begrijpt. En als je deze of gene instantie eens belt om te informeren naar het hoe of wat, dan kan men ons niet te woord staan, omdat het systeem uit de lucht is. Nee meneer, wij pikken dit niet langer. Wij zijn misschien wel oud, maar nog lang niet verouderd!"
Volgens De Jonge vormt ook Internet voor veel ouderen een probleem. "Kleinkinderen komen niet logeren als er geen Internet-aansluiting is. Veel grootouders staan met de rug tegen de muur", aldus De Jonge. "Ze moeten, ze willen ook wel, maar ze kunnen niet."
De Jonge meent dat deze ontwikkeling versterkt zal worden door het voornemen alle basisscholen van PC’s met Internet-aansluiting te voorzien. Ook dit onderdeel van de kabinetsplannen is omstreden. Deskundigen denken dat de invoering vele honderden miljoenen guldens duurder zal zijn dan begroot, omdat de onderhoudskosten niet in de berekeningen zijn meegenomen. Daarnaast bestaan er in brede kring grote twijfels over het maatschappelijk nut op langere termijn.
Volgens onderwijsdeskundige prof. dr G. Frikken van het Paedagogisch Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen kan het gebruik van PC’s door kinderen onder de twaalf jaar op latere leeftijd zelfs tot ernstige gedragsstoornissen leiden. Hij wijst op de gevaren van het aanleren van vaardigheden die reeds binnen enkele jaren verouderd zijn. "Onderzoek wijst uit dat kinderen op jonge leeftijd kennis en vaardigheden opdoen die een leven lang worden gebruikt. Voorbeelden zijn taalbeheersing, maatgevoel en sociale intelligentie. De menu-opties van Microsoft Word vallen helaas niet in die categorie. Als gevolg hiervan kunnen op latere leeftijd desoriëntatie, onthechting en een sterk verminderd gevoel van eigenwaarde optreden", aldus Frikken, die opmerkt zelf de toetscombinaties van Wordstar nog uit het hoofd te kennen.
