Vanuit zijn afwijkende bedrijfsmodel zal Apple op andere momenten en op een andere manier de bakens verzetten dan ‘de concurrentie’.
‘Apple is op sterven na dood!’ Zo lang Apple bestaat, is dit thema in vele toonaarden bezongen. Telkens weer bleken berichten van een naderend einde ten minste sterk overdreven. Het blijft blijkbaar moeilijk om Apple binnen bestaande modellen te duiden. Ook Ad Mulder ontkomt in Computable van 29 november 1996 niet aan deze val. Met behulp van halve en hele onwaarheden sleutelt hij aan het oude model. Niemand zal ontkennen dat Apple er wel eens florissanter voor heeft gestaan. Mulder schetst echter wel een erg opvallende karikatuur van de werkelijkheid met beweringen als ‘het marktaandeel in de professionele markt staat onder druk’, ’topmanagers verlaten het bedrijf in rotten van vier’, ‘Apple heeft nooit in open systemen geloofd’, ‘bouwers van klonen werd het leven zuur gemaakt’, ‘er is minder software’, ‘de prijzen zijn altijd doelbewust hoog gehouden’, ‘gemeten naar de huidige standaarden is de hardware wat betreft ontwerp volgens velen inferieur aan de standaard Wintel-PC’ en ‘het besturingssysteem is minder stabiel dan Windows’.
Apple heroriënteert zich op bepaalde delen van de zakelijke markt. Dat daar ’toevallig’ lucratieve groeimarkten voor multimedia en Internet bij zitten blijkt ondermeer uit de snelheid waarmee het bedrijf uit de rode cijfers is gekomen. Apple is bijvoorbeeld in de Internetmarkt wereldwijd toonaangevend op het gebied van creatie, het produceren van toepassingen en het leveren van toegang. Dat managers opstappen is geen nieuws in de IT-industrie, waar de meeste kantoren sowieso standaard met draaideuren zijn uitgerust. Gill Amelio heeft desondanks een sterk nieuw managementteam aangesteld, dat een overtuigende strategie heeft uitgestippeld, die ondermeer voortbouwt op een oude Apple-traditie: koploper zijn op het gebied van open systemen. Wie bouwde als eerste in al zijn systemen standaard TCP/IP in? Welk systeem ondersteunt standaard Mac OS, DOS, Windows en Unix? Wie poortte zijn systemen als eerste naar een geavanceerd risc-platform (reduced instruction set computing), dat vele standaarden ondersteunt? Hoewel klonenbouwers soms rechtstreeks ingrijpen in het marktaandeel van Apple zijn de relaties met Motorola, Power Computing en alle andere licentienemers uitstekend. Apple ondersteunt zelfs hun marketing.
Over software doet ook een onuitroeibaar misverstand de ronde: ‘er is te weinig’. Voor de Mac zijn zo’n 9000 applicaties beschikbaar, voor DOS 20.000 en voor Windows circa 5000. Hoeveel pakketten heeft een gebruiker nodig? Virussen, daarvan zijn er pas weinig beschikbaar op de Mac. Op het PC-platform zijn er nu al meer dan 5800 bekend en iedere week komen daar zo’n honderd bij. Voor de Mac bestaan er nog geen vijftig. Wat betreft het prijsbeleid: meer dan vier jaar geleden is dit rechtstreeks gekoppeld aan dat van andere A-merken. Onderzoek wijst telkens weer uit dat een Mac veel biedt voor weinig. Juist de prijsgevoelige consumenten onderkennen dit en sluiten de Mac nog steeds massaal in de armen. Verder geldt ook hier: waar let je op? Het gaat om eigendomskosten en klanttevredenheid. Waarom zijn er door de jaren heen zoveel vergelijkende onderzoeken naar Windows-en Mac-platformen die hetzelfde beeld opleveren: de Mac scoort hoger op tevredenheid, produktiviteit, grafische eigenschappen, multimedia, ‘leer’ en installatie-gemak enzovoort.
Op het Mac-platform zou geen technologische innovatie meer plaatsvinden. Volgens Information Week (29 januari 1996) noteerde Apple in 1995 in de VS alleen al 53 software-patenten – de hoogste score in de IT-industrie. Apple is en blijft een bron van technologische vernieuwing, en kiest telkens weer nadrukkelijk voor die rol. De lijst van innovaties (waar ook de rest van de industrie zijn voordeel mee heeft kunnen doen) is lang. Door die positie kijkt het bedrijf tegen grotere investeringen aan dan de andere PC-leveranciers. Vanuit dat afwijkende bedrijfsmodel zal Apple op andere tijden en op een andere wijze de bakens verzetten dan ‘de concurrentie’. Die handelingen willen verklaren vanuit modellen die niet op Apple van toepassing zijn, voegt weinig waarde toe voor de lezers.
Mark Erwich, marketing communication manager, Apple Computer Benelux