LEIDEN – Wetenschapsgebieden kunnen sinds kort letterlijk op een computerscherm in kaart worden gebracht. Dit is het resultaat van een onderzoek van de NWO-stichting voor de Economische, Sociaal-Culturele en Ruimtelijke Wetenschappen, uitgevoerd aan de Rijksuniversiteit Leiden.Via ‘landkaarten’ van wetenschapsgebieden kan een overzicht worden verkregen van een bepaald vakgebied. De kaarten zijn interactief te raadplegen, zodat ‘provincies’ zichtbaar worden die uiteindelijk leiden naar afzonderlijke publikaties, onderzoeksgroepen en individuele onderzoekers.
De wetenschapskaarten zijn geconstrueerd door databases met publikaties te structureren. Een geautomatiseerde taalkundige ontleder selecteert woorden of woordgroepen uit wetenschappelijke teksten. Op die manier worden publikatiegegevens ondergebracht in wetenschappelijke deelgebieden (‘provincies’). De provincies worden in een kaart uitgezet en voorzien van informatie die degenen die de kaarten raadplegen, uiteindelijk leidt naar de afzonderlijke publikaties.
Het is met name de combinatie van statistische technieken en de taalkundige ontleedmachine die deze bibliometrische provinciekaarten aanzienlijk heeft verbeterd. Zo geven lijnen en afstanden de onderlinge verwantschap aan tussen zowel de ingegeven trefwoorden als de wetenschappelijke deelgebieden.
De digitale wetenschapskaarten maken het wetenschappers en onderzoeksmanagers in de industrie mogelijk een goed inzicht te krijgen in de nog steeds groeiende stroom publikaties op alle mogelijke vakgebieden. CZ