AMSTERDAM – Naar nu blijkt voerde de ABN Amro vorig jaar een ’technologische gezondheidstest’ uit. Hieruit bleek dat IT en commercie onvoldoende op elkaar zijn afgestemd en dat op de markt brengen van nieuwe produkten te lang duurt. ‘Athena’, codenaam voor een megaproject, moet het IT-gebruik oppeppen.
De wereld rond de ABN Amro verandert snel, concluderen de onderzoekers die de ‘gezondheidstest’ afnamen. "Iedere klant kan elke dienst op elke plaats en elk moment eisen. Bovendien stelt de techniek nieuwe concurrenten in staat om onze markt te betreden. En tenslotte: snelle veranderingen maken het moeilijk inhaken als eenmaal een achterstand opgelopen is", aldus drs J. de Jong, voorzitter van de stuurcommissie, in een nieuwsbrief die in zijn geheel gewijd is aan ‘Operation Athena’.
De problemen zitten diep bij de bank, getuige het feit dat de raad van bestuur een voortrekkersrol vervult in dit project. Ieder onderdeel van Athena heeft een lid van de concerndirectie als ‘motivator’ en een lid van de raad van bestuur als ‘sponsor’.
Sneller de markt op
Het project heeft als hoofddoelstelling om de ontwikkeltijd van nieuwe produkten en diensten "drastisch te verkorten". Op dit moment beslaat het time-to-market-proces maar liefst zeven stappen, die gezamenlijk zo’n vier tot acht jaar in beslag nemen. Dit traject loopt van het vaststellen van de behoefte tot en met het evalueren van de tevredenheid van de klant na oplevering. Ter illustratie: het project dat resulteerde in het onlangs geïntroduceerde Homenet – telebankieren voor particulieren – moet volgens deze rekenwijze reeds aan het begin van de jaren negentig zijn opgestart!
Vooral de eerste drie stappen in de methodiek vergen veel tijd: gemiddeld twee jaar. ABN Amro hoopt dan ook vooral hier de nodige winst te behalen. Deze stappen bestaan uit het vaststellen van de behoefte in de markt, het vertalen van deze behoefte naar een produkt of dienst en het definiëren van de IT-vereisten.
Niet alleen IT
Hieruit blijkt overigens dat ‘Athena’ niet een IT-operatie pur sang is. Vooral het voortraject moet effectiever worden. Voor de trajecten van het ontwikkelen en bouwen van software, het afleveren en beschikbaar stellen, voerde de bank al eerder een ‘software-fabriek’ in. Dit bracht de tijd die nodig is voor deze stappen drastisch terug, tot in het gunstigste geval vijf maanden en in het ongunstigste geval tweeënhalf jaar.
Om de time-to-market terug te brengen inventariseert het projectteam de sterke punten van het huidige ontwikkelproces en zoekt het naar mogelijkheden ter verbetering. Vervolgens zal het team op zoek gaan naar methoden en technieken die in andere bedrijven goede resultaten opleveren. De gegevens uit dit onderzoek worden toegepast in drie proefprojecten, die inmiddels vastgesteld zijn.
Een volgende doelstelling van ‘Athena’ is het beter afstemmen van de IT-budgetten. Hiertoe wordt een nieuw budgetteringsproces voor IT-projecten ontwikkeld, waarin beter afgewogen wordt wat het belang van ieder project is. Uiteindelijk moet dit leiden tot eliminatie van de zwakke punten van het huidige proces: te algemene concernrichtlijnen, zodat onvoldoende prioriteiten te stellen zijn, en grote verschillen tussen de budgetten van commerciële afdelingen en de IT-organisatie.
Algehele reorganisatie
Of dit alles nog niet genoeg is, beoogt Athena verder de algehele organisatie van de IT-divisie te herzien. Als randvoorwaarde bij deze reorganisatie gelden enkele succesfactoren: ontwikkeltijd, tevredenheid van de gebruikers, efficiëntie-voordelen en de mate van overeenstemming tussen commerciële- en IT-activiteiten.
ABN Amro onderscheidt voor dit deelproject drie gebieden: ontwikkeling, ondersteuning en beheer. In het ontwikkelen van nieuwe software gaat het vooral om het verhogen van de efficiëntie en het verkorten van de ontwikkeltijd. Huidige problemen als het ontwikkelen van nieuwe software, terwijl die elders voorhanden is, en de vertraagde aflevering van software door een te groot aantal lijnmanagers, dienen na Athena verholpen te zijn.
800 Man ondersteuning
In de ondersteuning van eindgebruikers hoopt ABN Amro op een professioneler instelling van de betreffende afdeling. Op dit moment zijn er dertig afdelingen met achthonderd medewerkers betrokken bij deze activiteiten, hetgeen niet langer als efficiënt gezien wordt. Bovendien worden de betrokken medewerkers te vaak afgeleid van hun werkzaamheden, omdat zij ook deels verantwoordelijk zijn voor ontwikkeling en beheer.
Bij het beheer van de systemen gaat het vooral om het verlagen van de kosten, met behoud van de huidige dienstverlening. "Uit onderzoek blijkt dat de huidige kosten beduidend hoger zijn dan het gemiddelde in de branche", aldus de nieuwsbrief.
Tientallen miljoenen?
Dat met een operatie als ‘Athena’ enorme investeringen gemoeid zijn, staat buiten kijf. Hoeveel geld ABN Amro opzij zet om de doelstellingen te realiseren, wordt niet duidelijk uit de uitgelekte informatie. Navraag levert wat dit betreft geen uitsluitsel op. Een ruwe schatting komt uit op enige tientallen miljoenen guldens. Volgens woordvoerster Nathalie Verdonschot betreft het "slechts een schijntje van het totale IT-budget".
Gezien de doelstellingen op het gebied van efficiëntie en kostenbesparingen, ligt het voor de hand dat het aantal arbeidsplaatsen fors teruggebracht zal worden. De bank spreekt dit bij monde van de woordvoerster tegen: "Efficiëntie is wel een doelstelling, maar niet de belangrijkste reden van deze operatie. ABN Amro wil na ‘Athena’ klaar zijn voor de 21e eeuw. Intern zijn we erg trots op dit project." MU
Millennium kost ook lieve duit
Na Philips heeft nu ook ABN Amro becijferd hoeveel kosten er zijn gemoeid met de problematiek rond het jaar 2000, wanneer veel automatiseringssystemen op tilt dreigen te slaan. Het tijdig aanpassen van alle gegevens vergt enkele tientallen miljoenen guldens. Samen met de invoering van de nieuwe munteenheid, de Euro, is de bank ongeveer 150 miljoen gulden kwijt.
Aan de computersystemen moet flink worden gesleuteld. Topman P. Kalff gaf dit toe tijdens zijn toelichting op de overigens fraaie halfjaarcijfers van de bank. Na invoering van de Euro gaan de afzonderlijke landen nog twee jaar door met de nationale munteenheden. Alleen al ABN Amro moet hiervoor zeker 20.000 computerprogramma’s aanpassen.
