In vergelijking met zo’n twee jaar geleden kost het nu heel wat minder moeite om het automatiseringsbeleid in dat bedrijf beter af te stemmen op het informatiseringsbeleid.
Laat ik beginnen met het plaatsen van een kanttekening: een minder moeilijke besluitvorming betekent bepaald niet dat die besluiten gemakkelijker kunnen worden uitgevoerd. Misschien wèl als het alleen maar om de techniek zou gaan. Maar als deze geen knelpunt meer vormt, plegen er legio andere belemmeringen op te doemen die tot dan toe verborgen konden blijven. Neem bijvoorbeeld de knelpunten die hun ontstaan te danken hebben aan het not invented here-syndroom. De invoering van een nieuw automatiseringsbeleid blijft tenslotte nog altijd een produkt van motivatie en mentaliteit.
Het informatiseringsbeleid van het bedrijf in kwestie was al jaren gericht op het vervullen van een droom: dat alle voor de bedrijfsvoering noodzakelijke informatie, waar die zich ook in de organisatie bevindt, voor iedere geautoriseerde persoon op elke werkplek direct beschikbaar kan komen, waar die zich ook bevindt. Van die droom lijkt nu steeds meer gerealiseerd te kunnen worden in gedecentraliseerde heterogene omgevingen met diverse platformen en leveranciers. Dat is natuurlijk in de eerste plaats te danken aan het client/server-concept dat de technische voorwaarden schept. Maar de vruchten daarvan kunnen nu ook veel beter geplukt worden dankzij moderne ontwikkelingen als gegevenspakhuizen, Internet en het World Wide Web (www). Daarbij is nog vaak gebruik te maken van een behoorlijk deel van de bestaande infrastructuur; ook op werkplekken die daar nog niet op aangesloten waren.
Toen ik mij zo’n twee jaar geleden met deze kwestie bezig hield, was daarvoor nog niet zo gemakkelijk een concreet automatiseringsbeleid op te stellen. Dat moest veelal nog in abstracte termen gebeuren. Voor de concrete invulling dienden echte automatiseerders namelijk nog veel te veel moeilijke keuzen te maken. Dit was een gevolg van het feit dat de gevestigde leveranciers traditiegetrouw er nog eigenzinnige opvattingen op het gebied van de communicatie op na konden houden. Hoewel het www-concept van het Internet zo’n twee jaar geleden al bestond, waren nog maar weinig automatiseerders daarvan op de hoogte. Ook nu nog kennen weinigen de in’s en out’s van Internet en het www-concept voldoende om daarmee te kunnen lezen en schrijven. Dat zou echter wel eens snel kunnen veranderen. Niet voor niets heeft de software-wereld zich zo en masse op het www-concept en de – in het verlengde daarvan liggende – programmeertaal Java gestort. Deze ontwikkelingen bieden ook fantastische perspectieven voor hen die eenmaal goed door hebben wat daarmee allemaal mogelijk is. Toch is het nog wel even wennen aan dit soort client/server-omgevingen, waarin clients en servers min of meer los van elkaar door volstrekt autonome partijen ontwikkeld en gewijzigd kunnen worden.
Nu het wat gemakkelijker is om over het te volgen automatiseringsbeleid op hoofdlijnen concrete uitspraken te doen, is daar ook veel gemakkelijker op in te spelen met een opleidingsbeleid voor de gebruikers. Die hoeven nu niet meer te wachten op de keuze voor relatief dure leveranciersgerichte cursussen; via Internet kunnen ze al vast wennen aan de toekomstige toepassingen van hun bedrijf. In de zakelijke en in de privésfeer kunnen ze daarmee al snel heel wat leuke, en steeds meer praktische dingen doen.