Ict-technologie is vaak niet geschikt om ouderen te ondersteunen die willen blijven functioneren in hun eigen omgeving. Een breed gedragen Europees subsidieproject van bijna vierhonderd miljoen euro onder de noemer Ambient Assisted Living Joint Programme' (AAL JP) wil hier verandering in aanbrengen. Tijdens het AAL Forum 2012 van 24 tot en met 27 september in het Eindhovense Evoluon worden de nieuwste ict-oplossingen voor ouderen gepresenteerd en kennis gedeeld over hoe projecten gefinancieerd kunnen worden.
Ict-gebaseerde producten en diensten die helpen bij het op een goede en gezonde manier ouder
worden, zowel thuis, onderweg als op het werk, zijn schaars, stelt Ad van Berlo, manager van Smart Homes, de organisator van het AAL Forum. 'Veel ict-bedrijven zijn niet gericht op ouderen, zowel in hun marketing als in hun technologie. Ouderenzorg en thuistechnologie is complexe materie. Dat gaat verder dan domotica. Denk aan oplossingen voor valpreventie of het omgaan met dementie. Menig ict-bedrijf heeft daar zijn tanden al op stuk heeft gebeten.'
Hij constateert dat Nederlandse automatiseerders de AAL-markt nog niet hebben ontdekt. Het zijn vaak gespecialiseerde bedrijven die er actief zijn. 'Thuistechnologie is anders dan het leveren en beheren van informatiesystemen of netwerken. Al zie ik langzaam aan wel een paar bedrijven deze kant opschuiven, zoals Simac en de TKH Groep. Grote automatiseerders als IBM of HP zijn er wel actief in maar dan alleen nog in de Verenigde Staten. Concerns als Philips of Siemens richten zich vooral op ziekenhuizen.'
AAL
De inzet van ict om ouderen zelfstandig thuis te laten wonen staat ook bekend onder de naam Ambient Assisted Living (AAL). Hulpmiddelentechnologie met behulp van ict noemt Van Berlo het ook wel. Op het aankomende congres in Eindhoven, het AAL Forum 2012, worden de nieuwste ontwikkelingen besproken. AAL-producten en -diensten zijn niet alleen meer gericht op zorg en woningautomatisering, maar ook op het gebied van welzijn, communicatie en het onderhouden van sociale contacten.
Voorbeelden van AAL-oplossingen zijn een app waarmee de bloeddruk en suikerspiegel aan de huisarts kan worden doorgeven en de ontwikkeling van een robot die mensen met dementie eraan herinnert op tijd medicijnen in te nemen. Maar ook ‘serious gaming', spellen die worden ingezet bij/ de revalidatie of om iemand fit te houden. Ook zijn aanraakkschermen ontworpen die het mogelijk maken dagelijks contacten te onderhouden met anderen, zoals een mantelzorger.
Subsidiegeld
Op het congres in het Evoluon wordt ook de balans opgemaakt van de vier jaar dat het Europese subsidieproject AAL Joint Programme in de lucht is. Dit is een gemeenschappelijk vijfjarig Europees onderzoeks- en ontwikkelprogramma waaraan twintig EU-lidstaten en Noorwegen, Zwitserland en Israël meedoen. In de gezamenlijke pot zit zo'n 350-400 miljoen euro miljoen om ict-projecten te ondersteunen, schat Van Berlo. Vanuit Nederland draagt het ministerie van VWS jaarlijks1,9 miljoen euro bij aan AAL. Naar verwachting start begin 2013 de laatste, vijfde ronde, al zal het hem niet verbazen als het programma wordt verlengd. 'Daarnaast zijn er de Europese frameworks-programma's waarin voor diverse ict-vraagstukken, waaronder ouderenthuiszorg, subsidie beschikbaar is.'
Aan het krijgen van subsidie zijn wel voorwaarden verbonden. Zo moet er met een aantal partners uit diverse landen worden samengewerkt: het project dient een grensoverschrijdende invalshoek te hebben. Bovendien schrijft de EU voor dat de ict-partners de helft van het budget opbrengen. Het AAL Joint Programme financiert de andere helft tot een maximum van drie miljoen euro. De gemiddelde subsidie per project is ongeveer 1,5 miljoen euro, zegt Van Berlo. 'Op het forum delen ict-partners hun ervaringen met deze regeling. Ik verwacht dat er ook een vooraankondiging zal zijn van de vijfde ronde.'
Meer informatie: www.aalforum.eu en www.aal-europe.eu
Dat er onderscheid moet worden gemaakt voor ict oplossingen voor ouderen is eigenlijk al triest. Dit betekent dat de meeste automatiseringsmiddelen niet geschikt zijn voor ouderen en te ingewikkeld. Tablets bieden een oplossing en vinden gretig aftrek onder ouderen. De intuïtieve eigenschappen slaan aan bij de doelgroep en je hoeft geen systeembeheerder te zijn.
Nu is het nog de taak van de leveranciers om dit platform uit te bouwen tot een functionele unit die meerdere taken kan verrichten. Ik denk dat er genoeg mogelijkheden zijn om via draadloze interfaces van alles te bewaken in en om huizen van ouderen en dat dit ook prima centraal kan worden bewaakt.
Goed initiatief dat daar nu ontwikkel subsidie voor ontstaat.
Volgens mij is geld nog steeds een probleem.
Hebben ouderen behoefte aan apparatuur als dit duizenden euro’s kost?
@Willem, interessante opmerking! De ouderen van over 10 of 20 jaar zijn natuurlijk niet hetzelfde als de ouderen van nu. Iets om rekening mee te houden voor de ontwikkelaars.
Wel jammer dat er weer subsidie gegeven moet worden, en ook weer op zo’n vage manier (partners uit meerdere landen??). De markt zou op zich al groot genoeg moeten worden. Ontwikkelsubsidies komen weer terecht bij politieke clubjes met mooie powerpoints.
Zoals uit de bovenstaande reactie van Willem Oorschot al blijkt, is het gebruik van tablets een van de mogelijkheden om op een relatief goedkope en gebruiksvriendelijke manier ouderen te laten profiteren van ICT- oplossingen die langer en prettiger thuiswonen mogelijk maken. Echter, veel van dit soort oplossingen die via tablets aangestuurd kunnen worden, bestaan al. Via de tablet lichten aan en uitdoen, deuren of gordijnen openen en sluiten, het kan allemaal al én het is betaalbaar. Handig voor de minder mobiele oudere die geen gordijnen kan dichtdoen. Maar ook ideaal voor de mantelzorger die vanuit zijn of haar eigen huis via de tablet kan zien of vader de verlichting al heeft aangedaan. En dit eventueel voor hem kan doen via de tablet. Oftewel, er zijn al erg veel oplossingen op de markt en het is wellicht dan ook een idee de bestaande toepassingen eens goed te inventariseren. Het is prachtig dat er subsidie voor deze ‘vergeten’ doelgroep is, maar beter is het wiel niet tweemaal uit te vinden.
Het probleem zit erin dat ICT vrij nieuw is en vooral ook geproduceerd wordt voor de grote groep die ze aanschaffen en dat zijn natuurlijk de jongeren.
Maar makkelijke uitleg is wel mogelijk, kijk maar bijvoorbeeld op http://www.usbstickbeveiligen.nl